Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti o‘zbek tili va adabiyoti kafedrasi

    2.Qoida
.  Dushman  orttirishning  eng  oson  usuli  va  qanday  qilib  unga  chap  berish 
mumkin. Agar, siz suhbatdoshingizga u nohaq ekanligini tushuntirsangiz, bu bilan 
uning  obro`siga  putur  etkazasiz  va  u  sizdan  qattiq  xafa  bo‘lib  qoladi. 
Boshqalardan  aqlliroq  ekanligingizni  isbot  qilishingiz  yaxshi  natijalarga  olib 
kelmaydi. Hech qachon insonlarga ularning nohaqligini aytmang, suhbatdoshning 
fikrlariga hurmat bilan qarang. Uni tushunishga harakat qiling. Bilib qo‘ying, juda 
kamchilik insonlar mantiqiy fikrlaydilar. Ko‘pchilik insonlar ob’ektivlikdan uzoq, 
hissiyotga  to‘liq  bo‘ladilar,  o‘zlarining  qandaydir  fikr-uylari  va  dunyokarashlari 
bilan  bog‘lanib  qolganlar.  Ular  o‘zlarining  o‘rganib  qolgan  holatlarini  hecham 
o‘zgartirgilari  kelmaydi.  Shuning  uchun,  ular  ustidan  kulish  va  xafa  qilish  hech 
qachon  ijobiy  natijalarga  olib  kelmaydi.  Fikrni  aniq  bildiradigan  so‘zlarni 
ishlatmang. Yaxshisi «
O‘ylaymanki», «Qo‘rqaman», «Mening fikrimcha», «Faraz 

---

362 
 
qilaman»,  «Myenga  shunday  tuyulayapti
»  kabi  so‘zlarni  ishlatganingiz 
ma’qulroqbo‘ladi. 
3.  Qoida
.  Agar,  nohaq  bo‘lsangiz,  buni  ro‘y-rost  tan  oling.  Agar,  qo‘qqisdan 
nohaq  ekanligingizni  sezib  qolsangiz,  suhbatdoshingiz  buni  sezmasidan  oldinroq 
buni o‘zingiz tan oling. Suhbatdoshingiz sizni tanqid qilmasidan burun, o‘zingizni 
o‘zingiz  tanqid  qiling.  Suhbatdosh  tilida  gapirgan  holda  o‘zingizni 
yomonlashingiz  ham  mumkin.  O‘z  xatolarini  astoydil  tan  olish  insonni  umumiy 
ommadan yuqori qo‘yib, uni tantanavor ruh bilanto‘ldiradi. 
    4. Qoida
. Inson ongiga eng to‘g‘ri yo‘l hech qanday majburlovlarsiz, qistovlarsiz, 
bosimlarsiz  yoki  o‘z  fikrini  boshqalarga  majburan  o‘tkazmasdan  amalga 
oshiriladi.  Agar,  insonni  o‘z  nuqtai-nazaringizga  og‘dirmoqchi  bo‘lsangiz, 
avvalambor, u bilan do‘stona usulda muloqotqiling. 
5. Qoida
. Suqrotning siri  (
insonni «Ha» deyishga majbur qiling
). Biror bir  inson 
bilan  suhbatlashayotganda  u  bilanfikringizbir  xil  bo‘lmagan  mavzularda 
gaplashishni boshlamang.  Avvalo, u bilan  bir xil  fikrda bo‘lgan  masalalar haqida 
suhbatlashing.  Doimo  u  bilan  umumiy  maqsadingiz  bir  ekanligini  ta’kidlang, 
faqatgina  ushbu  maqsadlarga  etishish  usullaridagina  farq  bo‘lishi  mumkinligini 
unga  anglating.  Suhbatdoshingizning  doimo  «Ha,  Ha»  deyishiga  erishing.  Uning 
«Yo‘q»  deyishiga  aslo  imkon  bermang.  Suhbatni  shu  tarzda  tashkil  qilish 
asnosida, u bilan kelishuv amalga oshirilishi mumkin bo‘ladi. 
    6.Qoida
.  Suhbatdoshni  o‘z  fikringizga  ishontirish  uchun  o‘zingiz  juda  ham  ko‘p 
gapirmang.  Iloji  boricha  ko‘p  vaqt  davomida  suhbatdoshingizgapirgani 
ma’qulbo‘ladi.