Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti o‘zbek tili va adabiyoti kafedrasi

Birinchisi 
– qorin to‘ydirish maqsadida odamlarning uyiga taklifsiz borgan 
kishi; 
Ikkinchisi 
–  ziyofat  va  anjumanlarda  to‘rga  o‘tirishni  talashib,  to‘rda 
o‘tirgan odamlar orasiga xiralik bilan joylashgan kishi; 
Uchinchisi 
– uy egasidan qudrati yetmagan narsani talab qilgan mehmon; 
To‘rtinchisi 
– ochko‘z kishilarning uyiga hojat talab qilib borgan kishi; 
Beshinchisi 
– dushmanidan madad va yaxshilik talab qilgan shaxs; 
Oltinchisi 
– olim va mansabdor kishilarni g‘iybat qiluvchi inson; 
Yettinchisi 
– biror yerga borib, o‘sha joyda xijolatlilik paydo qilgan kishi; 
Sakkizinchisi 
– davralarda hech kim gapiga quloq solmayotgan bo‘lsa 
ham gapiraveradigan kishi. 
 

---

164 
 
6-topshiriq.   
Nutqning    aniqligiga  putur  yetkazuvchi  so`zlarga  20  ta  misol  
yozing. 
 
7-topshiriq. 
Gaplar  tartibi  ataylab  oʽzgartirilgan  quyidagi  matnni  o‘qing. 
Gaplarning haqiqiy tartibidagi o‘rni berilgan, ularni oʽz o‘rniga qoʻyib kochiring. 
 
 
Alla ana shu qoʻshiq hisoblanadi. Bola tugʻilgani zahoti dunyodagi eng mehr 
bilan  aytiladigan  qoʻshiqni  eshitadi.  Sevimli  shoirimiz  Cho‘lpon  alla  haqida 
shunday degan edi:  “Bola tez uxlab qolar . Birbolauxlamasa, allaaytadilar. Chunki, 
ul  andin  bir  lazzat  his  qilur”.    Keksalarimiz  allaning  sadolari  bola  ruhiga  iymon, 
vataniga  muhabbat,  xalqiga  hurmat,  oʽzi  tugʻilgan  oilaga  izzat  boʻlib  quyilishini 
koʻp aytganlar. Bu ifoda allaning eng muhim fazilati-bola ruhida ta`siri aks etgan . 
Ayni chogʻda bu soʽzning “Alloh”dan olinganligi  ham ta`kidlanadi . Alla atamasi 
olimlarning  ta`kidlashlaricha,  ovutib  uxlatishma`nosini  berar  ekan  .  Alla  deyarli 
hamma xalq ogʻzaki ijodida bor . 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

165