Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti biologiya yo’nalishi 10B-guruh talabasi Jumanazarov Mansurning Genatika tadqiqot usullari fanidan mustaqil ishi

Genetik tahlil — organizmlardagi irsiyash va oʻzgaruvchanliknn oʻrganish usullari yigʻindisi. G. t. yordamida organizmlar belgi va xususiyatlarining oʻziga xos rivojlanish farqlari oʻrganiladi, bu farqlarni nazorat qiluvchi genlar miqdori hamda ularning oʻzaro taʼsir harakteri aniqlanadi. G. t. sitogenetik, molekulyar-genetik, populyatsion, aneuploid, mutatsion va gibridologik tahlillarni oʻz ichiga oladi. Sitogenetik usul yordamida xromosomalar strukturam va funksiyalari bilan maʼlum belgining rivojlanishi oʻrtasidagi oʻzaro bogʻliqlik oʻrganiladi. Molekulyargenetik usul dan genlarning molekulyar tuzilishi bilan ulardagi mavjud axborot (informatsiya)ga muvofik, sintezlanuvchi oqsillar orasidagi munosabatlarni oʻrganishda foydalaniladi.

Genetik tahlil — organizmlardagi irsiyash va oʻzgaruvchanliknn oʻrganish usullari yigʻindisi. G. t. yordamida organizmlar belgi va xususiyatlarining oʻziga xos rivojlanish farqlari oʻrganiladi, bu farqlarni nazorat qiluvchi genlar miqdori hamda ularning oʻzaro taʼsir harakteri aniqlanadi. G. t. sitogenetik, molekulyar-genetik, populyatsion, aneuploid, mutatsion va gibridologik tahlillarni oʻz ichiga oladi. Sitogenetik usul yordamida xromosomalar strukturam va funksiyalari bilan maʼlum belgining rivojlanishi oʻrtasidagi oʻzaro bogʻliqlik oʻrganiladi. Molekulyargenetik usul dan genlarning molekulyar tuzilishi bilan ulardagi mavjud axborot (informatsiya)ga muvofik, sintezlanuvchi oqsillar orasidagi munosabatlarni oʻrganishda foydalaniladi.

G.t. oʻsimlikka tatbiq qilishdagi asosiy tamoyillar: duragaylash uchun boshlangʻich ota-ona oʻsimlik sifatida G.t. qilinayotgan oʻsimlik (mas, gʻoʻza) genetik kolleksiyasining gomozigotali hamda oʻrganilayotgan belgilari muqobil (keskin)lik holati bilan ajralib turadigan, oʻzidan changlangan (inbred) liniyalaridan foydalanish; ota-ona liniyalarini resiprok chatishtirish va birinchi avlod — Gʻ, duragayini olish; dominantlik xususiyati hamda belgi rivojlanishiga ona organizmning belgilovchi taʼsirini aniqlash; ikkinchi avlod Gʻ2 duragaylarini va bekross taʼsirini oʻrganish. Tahlil natijalari asosida belgining genetik tuzilishi toʻgʻrisidagi farazni olgʻa surish; oʻzidan changlangan Gʻ2 va Gʻ3 (takroriy chatishtirish — bekross natijasida olingan) avlodlarini keyingi boʻgʻinlar davomida ota-ona genlari allellarining gomozigota holatiga keltirilgan turli juftlariga ega boʻlgan, nazariy kutilgan liniyalar olingunga qadar oʻrganish.