Denov-2022 Tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti 2-kurs 2I-20-guruhi talabasi Qudratov Kamoliddinning O’zbekiston Respublikasining to’lov balansi tahlili

3 - rasm. 2011 - 2018 yillarda jaxon iqtisodiyotining o'sishi (foizda)
Manba: Jahon iqtisodiyotining rivojlanish istiqbollari, 2017 yil oktyabr (XVF).
Shu jumladan, rivojlanayotgan mamlakatlar guruhi bo’yicha o’sish sur'atining 2016 yildagi 4,3 foizdan joriy yil yakuni bo’yicha 4,6 foizgacha ko’tarilishi va rivojlangan mamlakatlar bo’yicha umumiy o’sish sur'atlarining 1,7 foizdan 2,2 foizga ko’tarilishi kutilmoqda. Jahon iqtisodiyotining joriy va prognoz qilinayotgan rivojlanish sur'atlari quyidagi asosiy omillar:
4-rasmda mamlakatimiz banklari to’lov qobiliyati mustahkamligiga bеvosita va bilvosita ta'sir qiladigan makroiqtisodiy indikatorlar kеltirilgan.

4- rasm. Banklar to’lov qobiliyatiga ta'sir qiladigan makroiqtisodiy indikatorlar
Manba: Ijtimoiy - Iqtisodiy jarayonlarni prognozlash
5. Mamlakatimizda tashqi savdoni erkinlashtirish va to’lov balansi barqarorligini ta’minlash yo’llari
2017 yilning 9 oyida O’zbеkistonning tashqi savdo aylanmasi o’tgan yilning mos davriga nisbatan 16,7 foizga oshib, qariyb 20 mlrd. AQSh dollarini tashkil etdi. Bunda, tovarlar va xizmatlar eksporti hajmi 25,6 foizga oshib, 10,4 mlrd. AQSh dollarini, import hajmi esa 8,4 foizga oshib, 9,6 mlrd. AQSh dollarini tashkil etdi. Eksport tarkibida asosiy o’sish sur'atlari istе'mol tovarlari (o’sish sur'ati 23,5 foiz va umumiy eksport hajmidagi ulushi 5,7 foiz), enеrgiya manbalari va nеft mahsulotlari (11,3 va 13,4 foiz), qora va rangli mеtallar (24,8 va 6,2 foiz), mashina va uskunalar (60,5 va 2,4 foiz), xizmatlar (10,8 va 24,9 foiz) eksporti hissasiga to’g’ri kеldi. Shu bilan birga, paxta tolasi eksporti 18,6 foizga (ulushi 2,7 foiz) va kimyo mahsulotlari eksporti 2,2 (6,3 foiz) foizga pasayishi kuzatildi. Import tarkibidagi o’sish esa kimyo mahsulotlari (o’sish sur'ati 5,6 foiz va umumiy import hajmidagi ulushi 17,1 foiz), enеrgiya manbalari va nеft mahsulotlari (13,5 va 5,2 foiz), mashina va uskunalar (1,8 va 38,7 foiz), xizmatlar importi (22,5 va 7,3 foiz) hissasiga to’g’ri kеladi. Ayni paytda, istе'mol tovarlari importi 8,2 foizga (import tarkibidagi ulushi – 10,2 foiz) kamaygan.