O’ZBEKISTON XALQI;
INSON XUQUQLQRIGA VA DAVLAT SUVIRENTITETI G’OYALARIGA SODIQLIGINI TANTANALI RAVISHDA ELON QILIB,
XOZIRGI VA KELAJAK AVLODLAR OLDIDAGI YUKSAK MASULIYATNI ANGLAGAN XOLDA,
O’ZBEK DAVLATCHILIGI RIVOJINING TARIXIY TAJRIBASIGA TAYANIB,
DEMOKRATIYA VA IJTIMOIY ADOLATGA SADOQATINI NAMOYON QILIB,
XALQARO XUQUQNING UMUM ETITOF ETILGAN QOIDALARI USTUNLIGINI TAN OLGAN XOLDA,
RESPUBLIKA FUQAROLARINING MUNOSIB XAYOT KECHIRISHLARINI TAMINLASHGA INTILIB,
INSONPARVAR DEMOKRATIK XUQUQIY DAVLAT BARPO ETISHNI KO’ZLAB,
FUQARO TINCHLIGI VA MILLIY TOTUVLIGINI TAMINLASH MAQSADIDA,
O’ZINING MUXTOR VAKILLARI SIYMOSIDA O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING MAZKUR KONISTITUTSIYASINI QABUL QILADI.
ASOSIY PRINSIPLAR
l bob
DAVLAT SUVIRENTITETINI
1-MODDA. O’ZBEKISTON—SUVIREN DEMOKRATIK RESPUBLIKA. DAVLATNING <>BA<>DEGAN NOMLARI BIR MANONI ANGLATADI.
2-MODDA. DAVLAT XALQ IRODASINI IFODA ETIB, UNING MANATLARIGA XIZMAT QILADI. DAVLAT ORGANLARI BA MANSABDOR SHAXSLAR JAMIYAT VA FUQAROLAR OLDIDA MASULDIRLAR.
3-MODDA. O’ZBEKISTON RESPUBLIKSI O’ZINING MILLIY-DAVLAT VA MAMURIY-XUDUDIY TUZULISHINI, DAVLAT XOKIMIYATI VA BOSHQARUV ORGANLARINING TIZIMINI BELGILAYDIICHKI VA TASHQI SIYOSATINI AMALGA OSHIRADI.
O’ZBEKISTONNING DAVLAT CHEGARASI VA XUDUDI DAXILSIZ VA BO’LINMASDIR
4-MODDA O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING DAVLAT TILI O’ZBEK TILIDIR.
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI O’Z XUDUDIDA ISTIQOMAT QILUVCHI BARCHA MILLAT VA ELATLARNING TILLARI, URF ODATLARI AN’ANALARI XURMAT QILINISHINI TAMINLAYDI, ULARNING RIVOJLANISHI UCHUN SHAROYIT YARATADI.
5-MODDA. O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QONUNI BILAN TASTIQLANADIGAN O’Z DAVLAT RAMZLARIGA—BAYROG’I,GERBI VA MADHIYASIGA EGA.
6-MODDA. O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI POYTAXTI TOSHKENT SHAHRI.
ll bob
XALQ XOKIMIYATCHILIGI
7-MODDA. XALQ DAVLAT XOKIMIYATINING BIRDAN-BIRMANBAYIBIR O’ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA DAVLAT HOKIMIYATI XALQ MANFATLARINI KO’ZLAB VA O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI KONISTITUTSIYASI HAMDA UNING ASOSIDA QABUL QILINGAN QONUNLAR VAKOLAT BERGAN IDORALAR TOMONIDAN GINA AMALGA OSHIRIADI. KONISTITUTSIYADA NAZARDA TUTILMAGAN TARTIBDA DAVLAT HOKIMIYATI VAKOLATLARINI O’ZLASHTIRISH, HOKIMIYAT IDORALARI FAOLIYATINI TO’XTATIB QO’YISH YOKI TUGATISH, HOKIMIYATNING YANGI VA MUVOZIY TARKIBLARINI TUZISH KONISTITUTSIYAGA XILOF HISOBLANADI VA QONUNGA BINOAN JAVOBGARLIKA TORTISHGA ASOS BO’LADI.
8-MODDA. O’ZBEKISTON XALQINI, MILLATIDAN QAT’IY NAZAR, O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING FUQOROLARI TASHKIL ETADI.
9-MODDA. JAMIYAT VA DAVLAT XAYOTNING ENG MUXUM MASALALARI XALQ MUXOKAMASIGA TAQDIM ETILADI, UMUMIY OVOZGA (REFERENDUMGA) QO’YILADI.REREDDUM O’TKAZISH TARTIBI QONUN BILAN BELGILANADI.
10-MODDA. O’ZBEKISTON XALQI NOMIDAN FAQAT U SAYLAGAN RESPUBLIKA OLIY MAJLISI VA PREZENTI ISH OLIB BORISHI MUMKIN. JAMIYATNING BIRON-BIR QISMI, SIYOOSIY PARTIYA, JAMOAT BIRLASHMASI, IJTIMOIY XARAKAT YOKIY ALOXIDA SHAXS O’ZBKISTON XALQI NOMIDAN ISH OLIB BORISHGA XAQLI EMAS.
11-MODDA. O’ZBEKISTON RESPUBLOKASI DAVLAT XOKIMIYATINING QONUN CHIQARUVCHI,IJRO ETUVCHI VA SUD XOKIMIYATIGA BO’LINISHI PRINSIPIGA ASOSLANADI.
12-MODDA O’ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA IJTIMOIY XAYOT SIYOSIY INSTITUTLAR, MAFKURALAR VA IKIRLARNING XILMA-XILLIGI ASOSIDA RIVOJLANADI. XECH QAYSI MAFKURA DAVLAT MAFKURASI SIATIDA O’RNATILISHI MUMKIN EMAS.
13-MODDA. O’ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA DEMOKRATIYA UMUMINSONIY PRINSIPARGA ASOSLANADI, ULARGA KO’RA INSON, UNING XAYOTI,ERKONLIGI,SHANI,QADIR-QIMMATI VA BOSHQA DAXILSIZ XUQUQLQRI OLIY QADIRYAT XISOBLANADI.DEMOKRATIK XUQUQ VA ERKINLIKLAR KONISTITUTSIYA VA QONUNLAR BILAN XIMOYA QILINADI. 14- MODDA. DAVLAT OZ FAOLIYATINI INSON BA JAMIYAT FAROVONLIGINI KO’ZLAB, IJTIMOIY ADOLAT VA QONUNIYLIK PRINSIPLARI ASOSIDA AMALGA OSHIRADI.
lll bob
KONISTITUTSIYA VA QONUNNING USTUNLIGI
15-MODDA. O’ZBEKISTON RSPUBLIKASIDA O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING KONISTITUTSIYASI VA QONUNLARINING USTUNLIGI SO’ZSIZ TAN OLINADI. DAVLAT,UNING ORGANLARI, MANSABDOR SHAXSLAR, JAMOAT BIRLASHMALARI, FUQAROLAR KONISTITUTSIYA VA QONUNLARGA MUVOFIQ ISH KO’RADILAR .
16-MODDA.MAZKUR KONISTITUTSIYANING BIRORTA QOIDASI O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI XUQUQ VA MANATLARIGA ZARAR YETKAZADIGAN TARZDA TALQIN ETILISHI MUMKUN EMAS.
IV BOB
TASHQI SIYOSAT
17-MODDA. O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQARO MUNOSABATLARNING TO’LA XUQUQLI SUBIYEKTIDIR. UNING TASHQI SIYOSATI DAVLATLARNING SUVIREN TENGLIGI,KUCH ISHLATMASLIK YOKI KUCH BILAN TAXTID QILMASLIK, CHEGARALARNING DAXILSIZLIGI, NIZOLARNI TINCH YO’L BILAN XAL ETISH, BOSHQA DAVLATLARNING ICHKI ISHLARIGA ARALASHMASLIK QOIDALARIGA VA XALQARO XUQUQNING UMUM ETIRO ETILGAN BOSHQA QOIDALARI VA NORMALARIGA ASOSLANADI. RESPUBLIKA DAVLATNING, XALQNING OLIY MANATLARI,FAROVONLIGI VA XAVFSIZLIGINI TAMINLASH MAQSADIDA ITFOQLAR TUZISH , XAMDO’SLIKLARGA VA BOSHQA DAVLATLARARO TUZILMALARGA KIRISHI VA ULARDAN AJRALIB CHIQISHI MUMKIN.
IKKINCHI BO’LIM
INSON VA FUQAROLARNING ASOSIY XUQUQLARI, ERKINLIKLARI VA BURCHLARI
V BOB 18-MODDA. O’ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA BARCHA FUQAROLAR BIR XIL XUQUQ VA ERKINLIKLARGA EGA BOLIB, JINSI, IRQI, MILLATI, TILI, DINI, IJTIMOI KELIB CHIQISHI, ETIQODI, SHAXSIY VA IJTIMOIY MAVQEIDAN QATIY NAZAR, QONUN OLDIDA TENGDIRLAR. IMTIYOZLAR FAQAT QONUN BILAN BELGILANIB QO’YILADI XAMDA IJTIMOIY ADOLAT PRINSIPLARIGA MOS BO’LISHI SHART.
20-MODDA. FUQAROLAR O’Z XUQUQ VA ERKINLIKLARNI AMALGA OSHIRISHDA BOSHQA SHAXSLARNING, DAVLAT VA JAMIYATNING QONUNIY MANFATLARI, XUQUQLARI VA ERKINLIKLARIGA PUTUR YETKAZMASLIKLARI SHART.
Vl BOB
FUQAROLIK 21-MODDA.O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING BUTUN XUDUDIDA YAGONA FUQAROLIK O’RNATILADI. O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING FUQAROLIGI, UNGA QANDAY ASOSLARDA EGA BO’LGANLIKDAN QATIY NAZAR, XAMMAUCHUN TENGDIR. QORAQALPOG’ISTON RESPUBLIKASINING FUQAROSI AYNI VAQITDA O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING FUQAROSI XISOBLANADI. FUQAROLIKKA EGA BO’LISH VA UNI YO’QOTISH ASOSLARI XAMDA TARTIBI QONUN BILAN BELGILANADI.
22-MODDA. O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI O’Z XUDUDIDAGI CHET EL UQAROLARINING VA FIQAROLIGI BO’LMAGAN SHAXSLARNING XUQUQ VA ERKINLIKLARI XALQARO XUQUQ NORMALARIGA MUVOFIQ TAMINLANADI. ULAR O’ZBEKISTON TESPUBLIKASINING KONISTITUTSIYASI, QONUNLARI VA XALQARO SHARTNOMALARI BILAN BELGILANGAN BURCHLARNI ADO ETADILAR.
Vl BOB SHAXSIY XUQUQ VA ERKINLIKLAR
24-MODDA. YASHASH XUQUQI XAR BIR INSONNING UZVIY XUQUQIDIR. INSON XAYOTIGA SIYUQASD QILISH ENG OG’IR JINOYATDIR.
25- MODDA. XAR KIM ERKINLIK VA SHAXSIY DAXILSIZLIK XUQUQIGA EGA. XECH KIM QONUNGA ASOSLANMAGAN XOLDA XIBISGA OLINISHI YOKI QAMOQDA SAQLANISHI MUMKIN EMAS.
26-MODDA. JINOYAT SODIR ETGANLIKDA AYIBLANAYOYGAN XAR BIR SHAXSNING ISHI SUDDA QONUNIY TARTIBDA, OSHKORA KO’RIB CHIQILIB, UNING AYBI ANIQLANMAGUNCHA U AYIBDOR XISOBLANMAYDI. SUDDA AYIBLANAYODGAN SHAXSGA O’ZINI XIMOYA QILISH UCHUN BARCHA SHAROYITLAR TAMINLAB BERILADI. XECH KIM QIYNOQQA SOLINISHI, ZO’ROVONLIKKA, SHAVQATSIZ YOKIY INSON QADIR-QIMMATINI KAMSITUVCHI BOSHQA TARZDAGI TAZIQQA DUCHOR ETILISHI MUMKIN EMAS. XECH KIMDA UNING ROZILIGISIZ TABBIY YOKIY ILMIY TAJRIBALAR O’TKAZILISHI MUMKIN EMAS.
Do'stlaringiz bilan baham: |