Delphi dasturiy vostasi-bu Windows uchun mo’ljallangan dasturlash mu

2.3. Tanlash tugmalarini o’rnatish
RadioGroup guruxli tanlash tugmalari ilovalar yaratishda bir necha variantlardan birini tanlash uchun ishlatiladi. Bu komponenta Standart komponentalar palitrasida joylashgan bo’lib, u ko’rinishdagi piktogrammaga ega. Uning asosiy xossasi Items bo’lib, u tugmalar nomlari ro’yxatini o’zida saqlaydi. Tugmalar nomlari ro’yxatini kiritishda oldin RadioGroup tugmasi uchun formadan joy ajratiladi va keyin Items xossasi ko’rsatilib, undan uch nuqtali tugmacha bosiladi, natijada StringList Editor oynasi ochiladi. Bu oynadan tanlash tugmalari nomlarining har qaysisi yangi qatordan kiritiladi va keyin Ok tugmasi bosiladi. Formaga RadioGroup guruhli tanlash tugmasi joylashtirilganda u RadioGroup1 nom bilan yoziladi. Bu nomni boshqa mos nomga almashtirish Caption xossasiga kirib amalga oshiriladi.
CheckListBox komponentasi ro’yxatdan bir nechtasini tanlash imkonini beradi. CheckListBox komponentasi Additional palitrasida joylashgan. RadioGroup bog’lik pereklyuchatellarni, CheckListBox esa bog’liq bo’lmagan pereklyuchatellarni birlashtiradi. Bunda klyuchatel uch xil holatda bo’lishi mumkin:
-yoqilgan (vklyuchen) -to’g’ri belgisi;
-o’chirilgan (vыklyuchen) -bo’sh belgisi;
-neytral holat -ko’kish rangda to’g’ri belgisi.
CheckListBox ning asosiy xossalari:
AllowGryer -uchinchi neytral holat variantini ishlatishni taqiqlaydi;
Items –Tanlash tugmalari nomlari ro’yxatini saqlaydi.


2.4. ListBox va ComboBox komponentalari
ListBox komponenti ro’yxat va massiv ko’rinishdagi ma’lumotlarni ekranga aks etdirishda ishlatiladi. Ma’lumotlarni kiritishda esa Edit komponentasidan foydalaniladi. ListBox komponentasi Standart komponentalar palitrasida joylashgan bo’lib, u ko’rinishdagi piktogrammaga ega. Bu tugmachani bosib formadan ro’yxat uchun joy ajratiladi va keyin esa xossalari aniqlanadi.
Uning ayrim asosiy xossalari:
Items -ro’yxat elementlarini beradi;
Sorter -ro’yxat elementlarini alfavit bo’yicha avtomatik ravishda tartiblaydi;
Clear -barcha ro’yxat elementlarini o’chiradi.
ComboBox komponenti ro’yxat va massiv ko’rinishdagi ma’lumotlarni ekrandan kiritish uchun ishlatiladi. U ListBox va Edit komponentalarining birgalikdagi ishini bir o’zi bajaradi. Tashqi ko’rinishdan bu komponent oddiy Edit kiritish qatorini eslatadi. Uning o’ng qismida pastga belgisi bo’lib, kiritileyotgan ma’lumotlarni ko’rib borish mumkin. Bu komponenta Standart komponentalar palitrasida joylashgan bo’lib, u ko’rinishdagi piktogrammaga ega. Bu tugmachani bosib formadan ro’yxat uchun joy ajratiladi va keyin esa xossalari aniqlanadi. Uning ayrim asosiy xossalari:
DropDownCount -ro’yxatdagi ekranga chiqadigan ma’lumotlar sonini aniqlaydi. Bu xossaning boshlang’ich qiymati 8 ga teng bo’ladi. Agar ekranga chiqadigan ma’lumotlar sonini 10 ta bo’lsin desak, unda uning qiymatini 10 ga o’zgartirish kerak bo’ladi. Agar kiritilgan ma’lumotlar undan ortiq bo’lsa u holda pastga va yuqoriga siljitish tugmachasi avtomatik ravishda paydo bo’ladi;
Style -ro’yxatdagi ma’lumotning ko’rinishini tasvirlaydi;
Text -ro’yxatdagi kiritilgan ma’lumot matn ekanini bildiradi.