Dehqonchilik ilmiy izlanish asoslari bilan fanidan ma’ruza ma'tinlari doc



Download 1,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet81/183
Sana31.07.2021
Hajmi1,58 Mb.
#133433
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   183
Bog'liq
dehqonchilik ilmiy izlanish asoslari bilan

Kontakt ta’sir etuvchilar o’simlikning tekkan joyiga ta’sir etadi. Ichdan ta’sir etuvchilar esa 
kaysi  qismiga  tegishidan  kat’iy  nazar,  uning  tanasiga  singib,  modda  almashinuv  jarayonini 
buzadi va o’simliklarni nobud qiladi.  
 Hozirgi  vaqtda  begona  o’tlarga  qarshi  ishlatiladigan  kimyoviy  moddalar  ya’ni 
gerbisidlar  katta  miqdorda  ishlab  chiqarilmokda.  Gerbisid  so’zi  lotincha  «gerba-o’t  va 
«sido» – o’ldiraman, degan ma’noni anglatadi.   
 
Gerbisidlar suvda erish xossasi, o’simliklarga ta’sir etish xususiyati, qo’llanish joyi va 
muddatiga  ko’ra  eritma,  suspenziya,  granula  (donador)  holda  ishlatiladi.  Gerbisidlarning 
samaradorligi  ularning  qo’llash  usuli,  me’yori,  muddati  hamda  tuproq  namligiga  bog’liq 
bo’ladi. Ularning dalaga uch  xil usulda,  ya’ni  yoppasiga,  lenta usulda  yoki ekilgan qatorga, 
25-30 sm kenglikdagi maydonning o’t bosgan yerigagina syopish mumkin.  
 
Ular ekinlarni ekishgacha, ekish bilan bir vaqtda va ekilgandan keyin o’simliklarning 
har  xil  fazalarida  qo’llaniladi.  Gerbisidlar  ekin  ekish  bilan  bir  vaqtda  sepilganda,  syopish 
ekish  seyalkalariga  moslashtirilgan  PGS-2,4,  PGS-3,6  asboblari  yordamida  purkaladi. 
Gektariga  qo’llash  me’yori  uning  xossasiga,  qo’llanish  joyiga  (tuproqqa,  o’simlikka,  ekin 
ekilgan  va  ekilmagan  dalaga  sepilishiga),  muddatiga,  ob-havo  sharoitiga,  begona  o’tlarning 
yeshiga, oz ko’pligiga va ularning ta’sirchanligiga qarab belgilanadi. Ko’pincha gektariga 300 
grammdan-60 kg gacha gerbisid  sarflanadi. Suyuq holda  ishlatilganida  ishchi eritmadan 50-
300 litergacha purkaladi.  
 
Gerbisidlar  me’yori  tuproq-iqlim  sharoitiga  (tuproqning  tipi,  yog’in-sochin,  havo 
temperaturasi)  va  boshqalarga  bog’liq.  Mexanik  tarkibi  og’ir,  serchirindi  yerlarda 
ishlatiladigan gerbisidlar mexanik tarkibi yengil, qumoq, kam chirindili yerlarga ko’ra begona 
o’tlarga kamroq ta’sir etadi.  
 
Ko’pchilik  gerbisidlar  ob-havo  temperaturasi  18-24
0
S  atrofida  bo’lganda  begona 
o’tlarga  samarali  ta’sir  etadi,  25-30
0
S  da  ta’siri  kamayadi,    8-10
0
S  da  esa  umuman  ta’sir 
etmaydi.  
 
Ma’lumki,  ko’pchillik  gerbisidlar  oldin  suvda  eritilib,  so’ng  ishlatiladi.  Har  gektar 
yerga  sarflanadigan  eritma  me’yori  gerbisidning  turiga,  asosiy  ta’sir  etuvchi  modda 
miqdoriga,  qo’llash  usuliga  va  boshqa  sharoitga  bog’liq.  Yerga  sepiladigan  kontakt 
gerbisidlar  me’yori  gektariga  300-600  l.,  ichdan  ta’siri  etadigan  (sistem)  preparatlar  uchun 
150-200 l., atrofida bo’ladi.  
 
Gerbisidlar  begona o’tlarga har xil muddat ichida ta’sir etishi mumkin. Ularning ta’sir 
etish faolligi haroratga, tuproqning namligiga va boshqa omillarga bog’liq. Ba’zi 
gerbisidlarning begona o’tlarga ta’siri sepilgandan 2-3 soatdan keyin, ayrimlariniki 2-3 kunda, 
boshqalariniki esa 2-4 xaftadan keyingina syoziladi. Gerbisidlarning xususiyati har xil 
bo’lganidek, qo’llagandan keyin ta’sir etish kuchini saqlash muddati ham har xil bo’ladi. 
Binobarin, ayrim gerbisidlar sepilgandan keyin 2-4 xafta ichida ta’sir kuchini yo’qotsa, ba’zi 
birlari 2-3 yilgacha saqlaydi. Gerbisidlarning ta’sir etish kuchini saqlashi va yo’qotishi tashqi 
sharoitga chambarchas bog’liqdir. 

Download 1,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   183




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish