Defektologiya, maxsus psixologiya nazariyasi va texnologiyalar

SANAMALAR 

Dadamu oyim, 

Bor ikkita singlim 

---

 

70 

Bohodir Dildor, 

Bog’chaga ketar, 

Sanab ko`r chavdon, 

Bizlar necha jon, 

Hil-hil pishib 

Oq shaftoli, 

Shoxda turar, 

Toq shaftoli 

Usmon to`rtta ebdi kecha. 

Oyim menga 

Berdi beshta. 

Qani top-chi, 

Bari nechta? 

 

ChORLAShMALAR 

Tokchaga bug’doy sepuvdim, 

Undimikin-o, undimikin, 

Mashrabboy uydan chiqmaydi, 

Yotdimikan-o, yotdimikan? 

Tomda tovuq yotarmi, 

Oyog’ingdan tortarmi? 

O`yin yoqmas bolalar 

Nomozshomda qotarmi? 

 

Bizlar o`ynayapmiz, 

Davra qurayapmiz. 

Davraga kelinglar, 

Sizlar ham qo`shilinglar, 

Bu davrani qurgan 

Gulnorani ko`ringlar. 

---

 

71 

AYTIShUVLAR 

«Ashula, shula-shula», 

- Ashula shula-shula, 

- Chinni tovoqda shovla, 

- Shovlani kimga berding? 

- Katta xolamga berdim. 

- Xolang nima tug’ibdi? 

- Egizaklar tug’ibdi 

- Otini nima qo`yibdi? 

- Tohir, Zuhra qo`yibdi. 

ChEKLAShMAChOQLAR. 

- Ona, ona, kim ona? 

- Men ona (biz ona). 

- Sizga osmondagi oy kerakmi? 

Kishnab turgan toy kerakmi? 

Kishnab turgan toy menman. 

O`t, bizdan ekansan! 

Biz ikki gulu-lola, 

Kimga gul, kimga lola? 

Kimga olma, kimga nok? 

Kimga ot, kimga arava? 

Kimga oftob, kimga yulduz? 

Daraxtmi, gul? Olchami, gilos? 

TOPIShMOQLAR. 

Bir parcha patir. Olamga tatir 

(Oy) 

To`rtdir uning oyog’i, 

Temir mixli tuyog’i, 

Manzilga etishtirar, 

Toshdan qattiq tuyog’i. 

---

 

72 

(Ot) 

Kelib og’zin ochar, tishlab qochar. 

(Ombir) 

G’it-g’it deydi, ishlaydi, 

Yerga kukun tashlaydi. 

(Arra) 

Ish  jarayonida  xalq  ohzaki  ijodidan  namunali  foydalansak,  biz  bolalarda 

uchraydigan  nuqsonlarni  bartaraf  etishimiz  yanada  qulay  kechadi.  Logopedik 

mashg’ulotning  farqlash  (differensasiya)  va  mustahkamlash  (avtomatizasiya) 

davrlarida  bolalarga  ular  talaffuz  va  nutq  kamchiliklari  turlariga  qarab  tez 

aytishlardan,  topishmoqlardan,  kundalik  bola  hayotida  tanish  sanama  va 

aytishmachoqlarni o`rgatib borsak, maqsadimizga  erishamiz.  

---

 

73