Ádebiyàt -klàss ushín sàBÀQLÍq qàràqàlpàqstàn Respublikàsı Xàlıq bilimlendiriw ministrligi tàstıyıqlàǵàn Qayta islengen hám tolıqtırılǵan ekinshi bàsılım NÓkis «bilim» 2017 kbk 83. Qàr m-22 uok



Download 2,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet47/69
Sana22.04.2022
Hajmi2,23 Mb.
#571654
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   69
Bog'liq
5 6172599342793228621

TARIYXÍY TOLǴAWLAR
Qaraqalpaq ádebiyatında tariyxıy tolǵawlar ayrıqsha 
orın aladı. Ásirese olardıń kóbisi Edil-Jayıqqa baylanıslı 
tolǵawlar. Bularda XV— XVI ásirlerde bolǵan tariyxıy 
waqıyalar, xalıqtıń Edil-Jayıq dáryalarınıń boyında jasaǵan 
waqtındaǵı turmıs tirishiligi, jawgershilik nátiyjesinde eldiń 
ash-áptadalıqqa ushırawı hám t.b. súwretlenedi. Usınday 
tolǵawlardıń birazı tariyxta belgili adam Ormambet biyge 
baylanıslı shıǵarılǵan.
Ormambet biy Noǵaylı dáwirinde jasap, qaraqalpaqlardı 
Noǵaylıdan bólip alıp, óz aldına xanlıq etiwge háreket 
islegen adam. Sonlıqtan, ol qaraqalpaqlardıń babası dep 
esaplanadı.
Ormambet biy 1595-jılı Jungarlar menen bolǵan qattı 
sawashta qaharmanlarsha gúresip, dushpan qolınan qaza-
lanadı. El basshısınan ayrılǵan qaraqalpaq xalqı úlken 
1
Tawshan
— qoyan.


165
búlginshilikke ushıraydı. Tuwǵan jerlerin taslap, kóshe 
baslaydı. Eldiń awızbirshiligi qashadı. Ormambet biyden 
ul bolmaydı, tek qızları qaladı. Olardı xalıq sıylasa da, 
ásirese genje qızı Sarısha sulıwdıń aqıllılıǵına tásiyin 
qalsa da, el basshısı etip saylamaydı. Sebebi, awızbirshiligi 
qashqan eldiń kópshiligi olarǵa moyınsınǵısı kelmeydi. Al 
xalıqtıń basın biriktirip uslay alatuǵın Ormambet biydiń 
ornın basqanday er azamat tabılmaydı.
Xalıq Ormambet biyge baylanıslı tolǵawlarında biydiń 
aqıllılılıǵın, batırlıǵın táriyiplep, ol ólgennen soń xalıq-
tıń búlginshilikke ushıraǵanlıǵın, Ormambet biydiń ornın 
basqanday er azamattıń joqlıǵın, biydiń úsh qızı bolǵan-
lıǵın, eń genje qızı Sarıshanıń aqıllılıǵın, onıń awız-
birshiligi qashıp, tuwǵan jerlerin taslap, posıp kóship atır-
ǵan xalıqqa bildirgen narazılıǵın, búlginshilikke ushıraǵan 
eldiń aldında ne kútip turǵanlıǵın hár tárepleme sóz etedi.

Download 2,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   69




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish