Davr oraliq’idagi tarixiy atamalarni o`z ichiga oladi. Tarixiy atamalarning ma`nosi yillar o`tishi bilan o`tmishning ma`lum davriga xos holda o`zgargani tez-tez kuzatib turilgan


Iqtisodiy mavzudagi tarixiy atamalar



Download 0,73 Mb.
Pdf ko'rish
bet65/73
Sana10.11.2022
Hajmi0,73 Mb.
#863200
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   73
Bog'liq
13. Tarixiy atama maruza

Iqtisodiy mavzudagi tarixiy atamalar. 


59 
Restitutsiya
(lot. Restitutio – tiklash) (xalqaro xuquqda) – urushayotgan davlat 
tomonidan dushman hududidan g’ayri qonuniy ravishda bosib olingan va olib chiqib ketilgan 
mulkni kaytarib berish. Restitutsiya tartibi tinchlik axdi yoki boshqa xuquqiy aktlar bilan 
belgilanadi. 
Kontsessiya
(lot Concessio – yon berish) – Davlatga tegishli tabiiy boyliklar, korxonalar 
va boshk.a ob`ektlarni xorijiy davlatlarga, kompaniyalar va ayrim shaxslarga ma`lum muddatga 
foydalanishga berish. 
Investitsiya –
sarmoyaning biron–bir korxona, ishga uzoq muddatga joylashtirish. 
Inflyatsiya
— qog’oz pullarning qadrsizlanish va real tovar taklifiga nisbatan muomalada 
ularning ko`payib ketishi bilan bog’liq bo`lgan qobiliyatning pasayish jarayoni. 
SHop-styuardlar
— Angliyadagi fabrikalarda tsex etakchilari, korxonalarda ishchilar 
tomonidan saylanadigan vakillar. Turmush darajasini yuksaltirish uchun ommaviy ishchilar 
harakatining tashkilotchilari. SHop-styuardlarning xarakatlari tred— yunionlarnikidan ko`ra 
keskinroq edi. 
Depressiya
(lot. Depiessio – tushkunlik) – ortiqcha ishlab chiqarish inkirozidan so`ng ro`y 
beradigan iqtisodiy turgunlik, tovarlarga talab kamligi, ommaviy ishsizlik bilan tavsiflanadigan 
davr. 
Konsortsium
(lot. Consortium — qatnashuv, uyushma) — bir necha bank yoki sanoat 
kompaniyalarining karzni birgalikda joylashtirish yoki umumiy qimmat turuvchi loyixani 
birgalikda amalga oshirish maqsadida vaqtinchalik kelishuv. 
Standardtlashtirish
— xom—ashyo, ishlab chiqarish jarayonlarini, tayyor maxsulotlar va 
xokazolarga nisbatan davlat miqyosida yagona, qat`iy belgilangan me`yor va talablarni o`rnatish. 
Protektsionizm siyosati
(lot. Protectio — himoya, yashirish) – ichki bozorni chet
elliklardan eksportni oshirish va importni cheklash, katta bojxona soliqlarini belgilash va boshqa 
qator choralar vositasida himoya qilish siyosati. 
Embargo
(isp, embargo – xibsga olish) – biror mamlakatdan maxsulotlar, valyuta olib 
chiqib ketishni yoki biror mamlakatga maxsulotlar, valyuta olib kirishni ta`qiqlab qo`yish, 
shuningdek, ajnabiy davlatga tegishli bo`lgan kemalar, yuklar va boshqa mulklarni ushlab turish. 
Urush vaqtida embargodan dushman davlatlarga qarshi iqtisodiy sanktsiya uchun foydalaniladi. 
Tinchlik vaqtida davlatlar turli mamlakatlarga iqtisodiy va moliyaviy tazyiq o`tqazish uchun 
embargodan foydalanadilar. 
Protektsionizm
(fr. protectionnisme, lot. protectio dan — himoya, homiylik) – davlatning 
milliy xo`jalikni chet el raqobatidan muxofaza qilish yo`li bilan uni rivojlantirishga qaratilgan 
iqtisodiy tadbirlar sistemasi. Bunga, masalan, chet el maxsulotlariga katta boj solish, o`z 
mamlakatining sanoatiga subsidiyalar berish va xokazolar kiradi. Mamlakatga keltiriladigan 


60 
maxgulotlarga katta boj solib, burjua mamlakatlari ichkarisida monopol—yuqori baholarni 
saqlab qolishga va chet elga jahon bozoriga qaraganda ancha past baholarda mahsulot 
chiqarishga ko`maklashadi. 

Download 0,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   73




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish