•davr nashriyoti t o s h k e n t


qishloq  xo‘jaligi  vertolyotlari



Download 4,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet77/81
Sana01.01.2022
Hajmi4,59 Mb.
#291012
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   81
Bog'liq
Aviatsiya

qishloq  xo‘jaligi  vertolyotlari  yordamga  keldi:  ularning  parrakla- 

ri  yordamida  hosil  qilinadigan  oqim  buralib,  ximikat tomchilarini  ilib 

oladi.  Shunday  spiralsimon  buralgan  holda  ximikatlar  barglarning 

ustiga va ostiga tushadi va o'simlik bitini yo'q qilib yuboradi.



ШШЯШШ

«Bell-47» qishloq xo'ja ligi vertolyoti


E kra n o ly o tla r va e k ra n o p la n ia r

1970-yillarning  o'rtalarida Amerikaning  razvedkachi yo'ldoshlari 

Kaspiy  dengizi  ustida  g'alati  obyektni  suratga  olishdi:  kema  bo'lib 

kema  emas,  sam olyot  bo'lib  sam olyot  emas.  Bu  g'aroyibotning 

o'lcham lari  katta  kema singari edi -   uning  uzunligi  100 m ga yetar- 

di.  Biroq apparat sakkizta reaktiv dvigatel  bilan jihozlangan va juda 

keng  qanotlarga ega edi.  U  ekran  e ffe k ti  deb ataladigan  usuldan 

foydalanib  dengiz  uzra  pastlab  uchar  edi:  u  harakatlanganda  suv 

bilan  uning  qanotlari  o'rtasida  keragidan  ortiq  bosim,  o'ziga  xos 

havo yostig'i  hosil  bo'lib,  bu  bosim apparatni havoda ushlab turadi. 

Am erikaliklar shu zahotiyoq  uni  «Kaspiy monstri» deb atashdi,  rus-

lar esa  unga oddiyroq  nom  be- 

rishdi:  «Kema-maket» yoki KM.

KM  ekranolyotlar  turiga  te- 

gishli  bo'lib,  u  R.  Y.  Alekseyev- 

ning  konstruktorlik  byurosida 

ishlab  chiqilgan  edi.  KM  sinov 

paytida  avariyaga  uchragan  va 

chilparchin  bo'lgan  bo'lsada, 

uni  sinovdan  o'tkazish  ulkan 

o'lcham larga  ega  va  kema  sin­

gari  katta  yuk  ko'tarish  qobili- 

yatiga  ega,  nisbatan  tekis  sath 

(ekran)  ustida soatiga bir necha 

yuz  kilom etr  tezlik  bilan  ucha 

oladigan  apparat  yasash  tex- 

nik  jihatdan  mumkin  ekanligini 

isbotladi.  Ekranolyot  dengiz 

mashinasi  sifatida  loyihalash- 

tirilgan  bo'lsada,  u  o'z  dviga-



Yengil «Ivolga» ekranoplani(orqadan,

 

tellarini 



maksimal 

quvvatga


yondan va yuqoridan ko'rinishi)

 

chiqarganida  katta  balandlikka




ko'tarila  olishi  va  samolyot 

singari  parvoz  qilishi,  yo'lida 

uchragan sayozliklar, qum loq- 

liklar  va  boshqa  to'siqlardan 

uchib o ‘tib ketishi mumkin.

«Orlyonok» 

ekranolyotlar 

seriyasi  harbiy  texnika  va 

qo'shinlarni  tashish,  desant 

va 


qutqaruv 

operatsiyala- 

rida  qatnashish  uchun  m o'l­

jallangan edi. «Orlyonok» uch- 

ta  dvigatelga  ega  bo'lib,  ik­

kita  reaktiv  dvigateli  korpus- 



«Lun» sovet ekranolyoti 

ning  tum shuq  qism ida  joy­

lashtirilgan  va  ko'tarilishdan  oldin  tezlikni  oshirib  olish  uchun 

mo'ljallangan,  shu  sababli  ko'taruvchi  dvigatellar  deb  ataladi, 

uchinchi  dvigateli  esa  turboparrakli  bo'lib,  parvoz  paytida  tortuv- 

chi  kuchni yuzaga keltiradi.  Kemalarga qarshi  raketalar bilan qurol­

langan  «Lun» ekranolyoti esa tezligi va ko'zga tashlanmasligi tufayli 

dahshatga soluvchi dengiz quroliga aylanishi mumkin.  Ekranoplan 

ham  parvozda  ekran  effektidan  foydalansada,  yuqoriga  ko'tarila 

olmaydi:  uning  dvigatellari  katta  quvvatga  ega  emas.  Ekranoplan­

iar -  unchalik katta bo'lmagan apparat bo'lib,  daryolarda, yo'lovchi 

tashuvlarida va spo rt sohasida patrullik qilishga mo'ljallangan.



«Mriya» -  «Orlyonok» qutqarish tizimining ajoyib 

loyihasi  mavjud  edi,  unga  ko'ra  ekranolyot 

dunyodagi  eng  yuirik  yuk  tashuvchi  samolyot  An-225  ning 

orqasidan uchib chiqishi va okeanda halokatga uchragan turli 

kemalarni qidirishi lozim edi.



Download 4,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   81




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish