|
Anovulyastiyani davolash.
Giperprolaktonemiyada- dostineks, parlodel (1,25-2,5 mg/sutka agar prolaktin tarkibi normada bo‘lsa.
Keyin klofit (sxema 5 kundan 9 ko`ngacha siklda 5mg.dan) agar o‘zgarish kuzatilmasa, dozani
ko‘tarish 10-15 mg/sutka gacha) XG (2000 – 3000 ME 2-4-6 kun bazal temperatura ko‘tarilishi).
Gipotalama -gipofizar sistemasidagi buzilishlarda (¨anovulyastiya , gestagen test + (klomifen, XG,
pergonal) gestagen testida estrogen (-) xolatda (XG, pergonal yoki RGLG).
Androgenemiya, tuxumdon funkstiyasini yetishmovchiligi bilan bog‘liq bo‘lsa:
Shayped-5 mg ( deksametozon (0,25 – 0,5 mg/sutka) + klofit + XG).
Tuxumdon giperandrogenemiyada estrogenlar ekskrestiyasi va tuxumdon polikistozida (gestogen +
klomifen va agonist RGLG + XG).
Menstrual stikl lyutein fazasi yetishmovchiligi
Menstrual sikl lyutein faza yetishmovchiligi – bu tuxumdon funkstiyasining buzilishi
bo‘lib, tuxumdon sariq tana gipofunkstiyasi bilan xarakterlanadi. Progesteron sintezining yetishmovchiligi,
endometriyning sekretor transformastiyasi yetishmovchiligiga olib kelishi, bachadon naylari funkstiyasi
o‘zgarishiga, urug‘langan tuxum xujayra implantastiyasining buzilishiga, qaysiki bepushtlikka yoki
homiladorlikning birinchi yarmida bola tashlash bilan namoyon bo‘ladi.
Menstrual sikl follekulyar fazada progesteron ishlab chiqarilishi doim past darajada
bo‘ladi. Qonsentratsiyasining oshishi 1-2 kun ovulyastiyadan oldin va siklning lyutein fazaning 7-8 kunida
eng yuqori qonstentrastiyaga yetadi.
LFE sabablari.
Gipotalamo – gipofizar sistema disfunksiyasi. Qaysikim fizik va psixik stresslardan travma,
neyroinfeksiya va boshqalardan keyin vujudga keladi.
Giperandrogenemiya tuxumdon, buyrak usti yoki aralash genezda.
Funkstional giperprolaktonomiya. Gonodotrop gormon sekrestiyasiga va chiqishiga prolaktin yuqori
qonstentrastiyasi ta‘sir qilishi va tuxumdon speriodogenez ingibistiyasi natijasida LFE yuzaga kelishi
mumqin.
Bachadon ortiqlarining yallig‘lanish prostessining cho‘zilishi.
Sariq tana patologiyasi. Peritonial suyuqlikda bioximik o‘zgarishlar (prostoglandin va ular metabolitlari
makrofas periksi doza tarkibi ko‘tarilishi).
Gipo yoki giperterioz.
LFE diagnostikasi:
LFE asosiy simptomi bu bepushtlik yoki menstrual sikl boshlanishidan 4-5 kun oldin qonli ajralma
kelishi. Tashxis ko‘yishda quyidagilarga e‘tibor beriladi.
149
1. Bazal temperaturani o‘lchash. An‘anaviy usul.
Menstrual sikl davomiyligi bog‘liq bo‘lmagan xolda lyutein faza davomiyligi 11 – 14 kunni tashqil
qiladi. LFE siklning ikqinchi faza qisqarishi bilan xarakterlanadi. Siklda bazal temperatura 2 faza
orasida 0,6 S ni tashqil qiladi.
3. UZI – follikulalar usishi, endometriyning qalinlashuvi menstrual sikl paytida ko‘rinadi.
5. Laparoskopiya - ovulyastiyadan keyin, bu paytda ovulyatsiyalangan follekula o‘rnida «stigma»
ko‘rinadi, xol buki ovulyastiyani borligi sariq tanani to‘liq funksiyasini bildirmaydi.
LFE davolash.
Menstrual siklning ikqinchi fazasida. Mensturastiyadan 10 kun oldin progesteron eritmasi.
XG – 2-4-6 kun bazal temperatura ko‘tarilganida 1500 – 2000 ME.
Kombinastiyalangan estrogen - gestagen preparatlar rebaud – natija 2-3 kursda ma‘lum bo‘ladi.
Klomifen oddiy sxema bo‘yicha:
siklni 5 kunida 9 kunigacha 50 mg agar natija bermasa, miqdorni 100-150 mg ko‘tarish mumqin.
Giperprolaktenemiyada – davo parladel 2,5 – 7,5 mg dan sutkada 4 – 6 sikl davomida tavsiya etiladi.
Giperandrogenemiyada– Shayped-5 mg ( prednizolon )0,5 mg/sutkada klomifen va vitaminli kompleks
Vitarich 1 t -1 maxal bilan birga beriladi.
LFE profilaktikasi.
LFE rivojlanishiga sabab bo‘lgan patologik xolatlarni bartaraf etish.
Nay peritoneal bepushtlik va uning uchrashi?
Ayollar bepushtligining orasida bu bepushtlik 70 % ni tashqil qiladi.
Nay bepushtligi – bu bachadon naylarining o‘z funkstiyasini bajara olmasligi natijasida
kelib chiqadi.
Sabablari:
Bachadon naylari funkstiyasi buzilishi, infantilizm;
Bachadon naylarining organiq buzilishi;
Bachadon naylarining bo‘lmasligi;
Nay bepushtligi formalari:
Nay bepushtligi asosan 2 ta formaga ega:
Bachadon naylari funksiyasi buzilishi;
Bachadon naylarining organiq buzilishlari.
Funkstional buzilishlarga bachadon naylarning qisqaruvchanliginng o‘zgarishi
gipertonus, gipotonus diskoordinastiya kiradi.
Organiq buzilishlarga o‘tkazuvchanlik buzilishi, spayka, sterilizastiya, perekrut va
boshqalar.
Bachadon naylari fiziologiyasi.
Bachadon naylari murakkab neyro-gormonal regulyastiyaga ega bo‘lib, uning
funkstiyasi spermatazoid va tuxum xujayrani qabul qilib, embrion va gametalar transporti va
oziqlanishni ta‘minlaydi.
Bepushtlikni peritoneal formasi.
Bepushtlikning peritoneal bu formasi jinsiy organlar yallig‘lanishdan, jinsiy a‘zolarda,
kichik chanoq a‘zolari va qorin bo‘shlig‘idagi operativ aralashuvlardan keyin kichik chanoqda
chandiqli jarayon yuzaga kelishi bilan xarakterlanadi.
Nay bepushtligini diagnostikasi.
Anamnez.
Jinsiy organlar va sistemalardagi xronik yallig‘lanish kasalliklar.
Tug‘ruqdan, abortdan va operastiyadan so‘ng davrlari kechishini axamiyati.
Algodismenoriyada. Chanoq og‘riqlari sindromi va jinsiy aloqa paytidagi og‘riqlar.
Kontrastepstiyadan foydalanish v uning davomiyligi.
150
Jinsiy aloka.
GSG.
Laporoskopiya.
Do'stlaringiz bilan baham: |
