Proliferatsiyalanuvchi (xujayrali) leyomioma - shakllangan o`smaning ko`prok periferiyasida,
ba‘zida asosida proliferatsiya uchoklari bo`lishi bilan xarakterlanuvchi o`sma. Proliferatsiya uchoklari
tomirlar atrofida sinusoydal tipda kuzatiladi. Usish uchoklarida oksidlanish-kaytarilish fermentlari va
ishkoriy fosfataza miqdorining uzgarishi kuzatiladi. Mushak to`qima va tomir adventisial qavatidan
proliferatsiyalanuvchi xujayra elementlari farklanadi. Avvaliga bu soxalar muvt kurinishda bo`lib
keyinchalik sillik mushakli bitishmalar hosil bo`lib ular usib o`smaning atrofidagi to`qimalarga qo`shilib
ketadi. Bachadon miomasining ushbu varianti yumaloq shakldagi mushak xujayralaridan iborat bo`ladi.
O`sma maydonining bir kismida xujayra miqdori oshganligi sababli, miomaning bu kurinishi xujayrali
mioma deyiladi. Xujayrali mioma uchun kichik ulchamda bo`lish xarakterli bo`lib distrofik
uzgarishlarining bulmasligi o`smaning yetarli darajada oziklanishini ya‘ni tez usishini ta‘minlovchi qon
tomirlar sistemasi yaxshi rivojlanganligini dalolat beradi. Mikroskopik tekshirganda proliferatsiyalangan
bachadon miomasi odatdagi mushaklari orasida yumaloq shakldagi yirik yadroli sillik mushak
xujayralari tuplami aniqlanadi. Xujayralar glikogenga boy bo`ladi. Turgun xujayra polimorfizmi, miotik
aktivlikni oshishi kuzatiladi. To`g`ri mitoz kechganda metafaza, anafaza (yakka xolda)ustunlik qiladi.
Patologik mitozlar (k-mitoz, metafaza, ana va telofazada xromosomalar bulmasligi) xam kuzatiladi.
Xujayrali
leyomioma
ultastrukturasi tekshirilganda
sillik
mushak
xujayralari
sitoplazmasida
miofilamentlar, mitoxondriyalar va erqin ribosomalar miqdorining yuqori bo`lishi aniqlangan. Ayrim
xujayralarda perinukliar bushlik kengayganligi kuzatiladi. Yana farklovchi xususiyatlaridan biri sezilarli
miqdorda pinotsitoz pufakchalari bo`lishida (Pinotsitoz aktivligi ko`prok ifodalangan) Sillik mushak
xujayrasi, diffuz joylashgan xramatin va 1-2 ta yadrochadagi iborat yirik oval yadroga ega. Yadro
qonturlari nisbatan to`g`ri. Shuni aytib utish joyizki, populyatsiyada yuqori aktivlikka ega xujayralar
(odatdagi leyomiomalar bilan solishtirganda) bilan bir katorda distrofiya belgilariga ega xujayra
elementlari (mitoxond usishi, endoplazmatik tur elementlarining buzilishlari) xam uchraydi.