Davolash fakulteti 303-A guruh talabasi Komilov Fotihbek
Mavzu: Jigar chegarasini aniqlash
Jigarni Kurlov usuli bo’yicha perkusiya qilishda qadamma qadam bajariladigan harakatlar
Bemorning holati . Bemor chalqanchasiga boshini pastroq qo’ygan, oyoqlarini cho’zgan ,qo’llarini yoniga uzatgan holda yotadi.
Vrach esa o’ng tomondan yondoshish lozim.
Dastlab jigarni yuqori chegarasini aniqlash lozim Buning uchun plissimetr-barmoqni ikkinichi qovurg’a yo’nalishiga
Parallel ravishda qo’yish kerak
Perkussiya o’rta –umrov chizig’I bo’yicha qovurg’alar oralig’i bo’ylab yuqoridan pastlab qarab bajariladi
(sog’lom kishida jigarning chegarasi 5-qovurg’a orasida aniqlanadi)
Marker bilan plissimetr-barmoqning aniq o’pka tovushi tomonidan belgi qo’yiladi
Birlamchi o’lchamni aniqlash
-O’ng o’rta o’mrov chizig’i bo’ylab jigarning yuqori va pastki chegaralari orasidagi masofa aniqlanadi
Keyin umrov chizig’ bo’ylab pastdan yuqoriga qarab timpanik tovushdan bo’g’iq tovush yuzaga kelgunga qadar asta sekin perkusiya qilinadi
Oldingi o’rta chiziq bo’ylab jigarninng pastki va yuqorigi chegaralari oralig’dagi masofa:
Buning uchun plessimetr-barmoq oq chiziqqa perpendikulyar ravishda kindik darajasida qo’yiladi;
pastan yuqoriga qarab bo’g’iq tovush yuzaga kelguncha perkussiya qilib boriladi.(jigarning pastki chegarasi.)
Yuqori chegarasi belgilash uchun o’ng o’rta o’mrov chizig’iga perpedikulyar chapga
Tushiladi, birinchi teshiruvda olingan oldingi o’rta chiziq (hanjarsimon o’siq asosida)
Oldingi o’rta chiziq bo’ylab belgilar oralig’idagi masofa o’lchanadi. Me’yorida tahminan 7-9 sm
ga teng.
3-o’lchamni aniqlash: chap qovirg’a bo’ylab yuqori chegarasigacha (o’rtachiziq bo’yicha belgilangan) Jigarning bo’g’iq tovushi yuzaga kelgunga qadar perkussiya qilinadi
So’ng ohirgi belgi qo’yilgan soha bilan oldiniga o’rta
Chiziq bo’yicha jigarning yuqori chegaras oralig’idagi
Masofa o’lchanadi.
Me’yorda 6-8sm atrofida.
Kurlov bo’yicha jigar chegaralari:
1 - o’lchamga me’yor taxminan 9-11smga teng.
2 - o’lchamda me’yor taxminan 7-9sm teng
3 chi o’lchamda me’yor taxminan 6-8sm teng
Perkussiya jigar va o’tqopchasining faqat o’lchamlarini emas balki uning holatini. Ya’ni jigarni katalashganini, yalig’langan jarayonlar mavjud bo’lsa og’riq sezgisini chaqiradi. Massalan gepatit, xolisistit, perixolisistit, o’t-tosh kasaliklarda o’g’riq borliga qarab shu kasaliklarni aniqlashimiz mumkun. Ya’na o’lchami keskin katalashi jigarda patalagik jarayon- o’sma, exinokok, abses va boshqa borligini ko’rsatishi mumkun.
Jigarning dezintoksikatsiyasi foliyatining buzilishi, qonda estrogenlarni ortishi, bir qator biolagik faol moddalarni jigarda zararsizlatirishi buzilishi oqibatida jigar patologiyasi yuzaga keladi. Masalan ko’zga tashlanadigan belgilardan; sariqlik, jigar kaftlari, ginekomastiya-erkaklarda ko’krak bezlarining kattalashishi kuzatilishi m-n
ksantomatoz-bu xalestirin almashuvining buzilishi jigar kasaliklariga chaligan bemorlarda teri ichki qavatida xolerstirin to’planishi. Turli o’lchamda sarig’ oq pilakchalar ko’rinishi namoyon bo’ladi.Bu qovoqlarda ko’zning ichiki burchaklari qismida bazida qo’l kaftida, tirsaklar,ko’krak qafasida sonlarda joylashadi
SURUNKALI GEPATIT - Jigarning yalpi distrofik va davomli nekrotik yalliag’lanish kasalligi bo’lib, bunda jigar hujayralarida distrofiyaga, portal trakt yo’llarda o’rtacha ifodalangan fibroz, kubfer hujayralar geperplaziyasi rivojlanib, jigarning bo’lakchasimon tuzilishi o’zgarmaydi. Surunkali gepatitning davomiyli 6 oydan kam bo’lmaydi.
III bosqich Hamshiralik parvarishi rejasini tuzish 1) Bemorga qulay sharoit va tinchlik yaratish; 2) Parxez tayinlanadi; 3) Og`riq va hurujlarni bartaraf etish; 4) Paranefral yoki paravertebral novakainli blokada; kamaytirish; 7) Yallig`lanish jarayonida infeksiya aniqlansa antibiotiko terapiya; 8) Fizioterapevtik muolajalar; - Bemorga yarim yotoq rejimi tayinlandi;
- Ma’danli suvlar iste’mol qilish;
- Parxez stol №5a , ovqatlanish umumiy kalloriyasi
- 3500-4000 kkal.
Kontrikal v/I tomchilatib bir kunlik doza 40000-60000TB, huruj bosilishi bilan dori miqdori kamaytiriladi. Gordaks avvaliga 500000 TB miqdorida v/I tomchilatib; - Infuzion terapiya- venaga tomchilatib reopoliglyukin, gemodez, fiziologik eritma yuboriladi;
- Antibiotiklardan levomitsitin, tetrasiklin, morfosiklin, separin;
- Paranefral yoki paravertebral novakainli blokada 0,5%li novakain eritmasi bilan;
V bosqich Natijani baholash - Bemor ahvoli yaxshilandi;
- Epigastral sohadagi og`riqlar bartaraf etildi;
- Dispeptik holatlar yo`qoldi;
- Ishtaha yaxshilandi;
- Ich kelishi regulyar;
- Bemor ruhan tinchlandi.
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT
Do'stlaringiz bilan baham: |