_____________________NING
DAVLAT XARIDI FANIDAN
TAQDIMOT ISHI
Banklarda hisob-kitob va valyuta schyotlari va ular muomalalarining xisobi. 1. Banklararo hisob-kitob jarayonlani 2. Valyuta schtotlari ularning qo'llanilish hisobi Tijorat banklari o'rtasida vakillik munosabatlari ixtiyoriy ravishda, tijorat va banklar o'rtasida o'rnatiladi Markaziy bank - talab qilinadi. Banklararo hisob-kitoblar bu o'zaro hisob-kitoblardir banklar vakillik munosabatlari asosida, ya'ni banklardan biri boshqasi nomidan va uning hisobidan to'lovlar va hisob-kitoblarni amalga oshirish bo'yicha shartnomaviy munosabatlar. Bugungi kunda, mamlakatimizda banklararo hisob-kitoblarni tashkil etish uchun ikkita alternativ tizim mavjud: MFO tizimi (tarmoqlararo oborotlar) va vakillik bank munosabatlari orqali. Markazlashtirilgan banklararo hisob-kitoblar tizimi Emissiya Markaziy banki tomonidan tashkil etilgan, chunki banklar o'rtasida pul o'tkazish uchun hisob-kitob operatsiyalari Markaziy bankning tarkibiy bo'linmalarida ochilgan zaxira-vakillik hisobvaraqlari orqali amalga oshiriladi. 16-sonli hisobvaraqdagi bank balansining VII bo'limida ko'rsatilgan vakillik hisobvaraqlari uchun (ikkinchi tartibdagi hisob raqamlari banklar tomonidan farqlanadi) har bir tijorat banki uchun alohida shaxsiy hisobvaraqlar ochiladi. Tijorat banklari va kassa hisob-kitob markazlari o'rtasidagi vakillik munosabatlari tegishli shartnomalar bilan rasmiylashtiriladi. 1998 yil 1 yanvardan boshlab hisob-kitob va kassa xizmatlari tomonidan hisob-kitob xizmatlari uchun to'lov amalga oshirildi Barcha banklar hisob-kitoblarni vakillik zaxira hisobvarag'idagi kredit qoldig'i doirasida amalga oshiradilar, ya'ni. hisob-kitob bitimi amalda mavjud bo'lgan moliyaviy manbalar hisobidan. Kredit balansining hajmi Markaziy bank tomonidan tasdiqlangan zaxira talablari koeffitsientiga (qarz mablag'larining ma'lum bir ulushiga) muvofiq bo'lishi kerak. Tijorat banklarining belgilangan standartga muvofiqligini tekshirish davriyligi Markaziy bank tomonidan belgilanadi.
Valyuta schyotini ochishga asos bo‘lib tashqi iqtisodiy faoliyatni yuritishga berilgan ruxsatnoma (litsenziya) , korxona ustavi, mahalliy hokimiyatdan davlat ro‘yxatidan o‘tganlik to‘g‘risida qaror va boshqa tegishli hujjatlar hisoblanadi. Tijorat banklarining o'zaro hisob-kitoblari AMHda ochilgan vakillik hisobvaraqlarida aks etadi. Tijorat banklari operatsiyalari bo'yicha, shuningdek o'zlarining operatsiyalari bo'yicha AMH o'rtasidagi hisob-kitoblar tarmoqlararo oborotlar hisobvaraqlari orqali amalga oshiriladi, bu hisob-kitoblar boshqa AMH larda xizmat ko'rsatgan mablag'larni qabul qiluvchi tijorat banklarining hisob raqamlariga to'lovlarni o'tkazish bo'yicha operatsiyalarni aks ettiradi. Milliy iqtisodiyotda mavjud to'lovlar shakllarini takomillashtirishga kelsak, asosiy e'tibor to'lovlarning eng moslashuvchan shakli sifatida cheklar orqali to'lovlarni rivojlantirishga qaratiladi. Banklararo hisob-kitoblar tizimini qayta qurish to'g'ridan-to'g'ri vakillik munosabatlari tizimini rivojlantirish va vakillik hisobvaraqlari bo'yicha banklararo hisob-kitoblar tizimiga to'liq o'tish yo'lida davom etmoqda. Maxsus banklarni MFO tizimiga avtomatik ravishda kiritish, bu ularning mijozlar bilan operatsiyalarini mustaqil balansda aks ettirishi, banklarga boshqa bank balansida qayd etilgan mablag'lardan to'siqsiz foydalanish imkoniyatini yaratdi. Qabul qiluvchilarning hisobvaraqlariga pul mablag'larini berish hajmi bank tomonidan korrespondent banklarning debitorlik qarzlari qoldig'ini yaratganligi sababli, hisob-kitoblarning hal qilinmagan summalari sezilarli ravishda oshdi. E'tiboringiz uchun rahmat