Davlat va huquq

SHARTNOMANI TUZISHNING ASOSIY QOIDALARI
Agar  tarafar  o‘rtasida  shartnomaning  barcha  muhim  shartlari  yuzasidan 
shunday  hollarda  talab  qilinadigan  shaklda  kelishuvga  erishilgan  bo‘lsa, 
shartnoma  tuzilgan  hisoblanadi.  Shartnoma  tarafardan  birining 
oferta  (shart-
noma tuzish haqida taklif) yo‘llashi va ikkinchi taraf uni 
akseptlashi (taklifni 
qabul qilishi) yo‘li bilan tuziladi. 
Muhim  shartlarga  birinchi  navbatda  shartnomaning  predmeti  to‘g‘risi-
dagi  shartlar  kiritiladi.  Shartnomalar  aynan  predmetiga  ko‘ra  bir-biridan  ajra-
tiladi. Masalan, oldi-sotdi shartnomasi, ayirboshlash shartnomasi, mulk ijarasi 
shartnomasi, pudrat shartnomasi va hokazo.
Shartnoma  tarafarning  kelishuvi  bo‘lib  hisoblangani  uchun,  tarafar  yoki 
ulardan birontasi u yoki bu masalada kelishuvga erishish zarurligini talab qilsa, 
bu ham shartnomaning muhim shartini tashkil etadi. Bunda tarafning bayon qi-
lish shakli og‘zaki ham, yozma ravishda ham bo‘lishi mumkin.
Oferta yo‘llagan shaxs uning akseptini olgan paytda shartnoma tuzilgan hi-
soblanadi. Agar qonunga muvofiq shartnoma tuzish uchun mol-mulkni topshi-

---

68
rish  ham  zarur  bo‘lsa,  shartnoma  tegishli  mol-mulk  topshirilgan  paytdan  bo-
shlab tuzilgan hisoblanadi.
Shartnomaning  ijro  muddati  tarafar  tomonidan  kelishiladi  va  shartno-
maning  o‘zida  qayd  qilinadi.  Bunda  shartnomani  bajarish  muddatlari  buzilsa. 
qo‘llaniladigan jazo choralari ham shartnomaga kiritilishi mumkin. Shartnoma 
mamlakat qonunlariga zid ravishda tuzilgan bo‘lsa yoki boshqa (bitim paytida 
kelishib ko‘rsatilgan) hollarda haqiqiy emas, deb topilishi mumkin.