Davlat va huquq

II bob. Davlat va huquqning kelib chiqishi
1-§. Jamiyat tushunchasi va tuzilishi .................................................. 23
2-§. Urug‘chilik jamiyati va uning xususiyatlari .................................. 25
3-§. Ibtidoiy jamiyatda ijtimoiy hokimiyat va ijtimoiy normalar ........ 30
4-§. Davlat va huquqning paydo bo‘lishi haqidagi nazariyalar ........... 31
III bob. Davlat va huquqning jamiyat tizimidagi o‘rni
1-§. Davlat va jamiyatning o‘zaro nisbati ........................................... 36
2-§. Jamiyat siyosiy tizimida davlatning o‘rni ..................................... 38
3-§. Davlat va fuqarolik jamiyati ........................................................ 40
4-§. Davlat va huquqning o‘zaro munosabati ..................................... 42
5-§. Davlatning huquqqa ta’siri .......................................................... 45
6-§. Huquqning davlatga ta’siri ........................................................... 48
IV bob. Davlat haqida umumiy ta’limot
1-§. Davlat tushunchasi va belgilari .................................................... 51
2-§. Davlatning mohiyati ...................................................................  53
3-§. Huquqiy davlat haqidagi ta’limot ................................................ 57
4-§. Davlat tipologiyasi ....................................................................... 63
V bob. Davlatning shakllari
1-§. Davlat shakli tushunchasi ............................................................ 67
2-§. Davlat boshqaruv shakllari ........................................................... 68
3-§. Davlatning tuzilish shakli ...........................................................  71
4-§. Siyosiy rejim ...............................................................................  72
VI bob. Davlat funksiyalari
1-§. Davlat funksiyasi tushunchasi ...................................................... 78
2-§. Davlat funksiyalarining tasnifi ..................................................... 81

333
VII bob. Davlat mexanizmi (apparati)
1-§. Davlat mexanizmi tushunchasi va mohiyati ................................ 86
2-§. Davlat mexanizmining tashkil etilishi va faoliyati prinsiplari ...... 88
3-§. Davlat organi tushunchasi va turlari ............................................ 92
VIII bob. Huquq haqida ta’limot
1-§. Huquqning tushunchasi va mohiyati ........................................... 99
2-§. Huquqning belgilari ................................................................... 102
3-§. Huquqning ta’rifi va uning talqiniga turli yondashuvlar ............ 104
IX bob. Huquq prinsiplari va funksiyalari
1-§. Huquq prinsiplarining tushunchasi va mohiyati ........................ 115
2-§. Huquq prinsiplarining tasnifi ....................................................  117
3-§. Huquq funksiyalari tushunchasi va turlari ................................  122
X bob. Huquqiy munosabatlar
1-§. Huquqiy munosabatlarning tushunchasi, tuzilishi va turlari ...... 127
2-§. Huquqiy munosabatlarning subyektlari ....................................  132
3-§. Huquqiy munosabatlarning obyekti ..........................................  135
4-§. Subyektiv huquq va yuridik majburiyatlar ................................  137
5-§. Yuridik faktlar ...........................................................................  141
XI bob. Huquqiy ong va huquqiy madaniyat
1-§. Huquqiy ong tushunchasi .......................................................... 146
2-§. Huquqiy ongning tuzilishi ......................................................... 148
3-§. Huquqiy ong – huquqni takomillashtirish va
      rivojlantirish omili ...................................................................... 152
4-§. Huquqiy madaniyat tushunchasi ............................................... 154
XII bob. Huquq ijodkorligi
1-§. Huquq ijodkorligi tushunchasi, turlari va funksiyalari ............... 159
2-§. Huquq ijodkorligi prinsiplari ..................................................... 162
3-§. Qonun ijodkorligi jarayoni va bosqichlari .................................. 166
4-§. Normativ-huquqiy hujjatlarning vaqt, hudud va shaxslarga
     nisbatan amal qilishi ................................................................... 178
5-§. Normativ-huquqiy hujjatlarni tizimlashtirish ............................. 182
XIII bob. Huquq shakli (manbayi)
1-§. Huquq shakli (manbayi) tushunchasi ........................................ 186
2-§. Huquqiy odat – huquqning manbayi sifatida ............................ 187
3-§. Yuridik pretsedent ....................................................................  190

334
4-§. Normativ-huquqiy hujjat ..........................................................  192
5-§. Normativ shartnomalar .............................................................  200
6-§. Musulmon huquqining manbalari ............................................  202
XIV bob. Huquq normasi
1-§. Huquq normasi tushunchasi .....................................................  204
2-§. Huquq normasining tuzilishi ....................................................  207
3-§. Huquq normalarining tasnifi va turlari .....................................  209
XV bob. Huquq tizimi va qonunchilik tizimi
1-§. Huquq tizimi tushunchasi va uning tarkibiy qismlari ................ 214
2-§. Huquqiy tartibga solish predmeti va uslubi – huquqni
     tarmoq va institutlarga ajratishning asosi sifatida ........................ 220
3-§. O‘zbekiston Respublikasidagi asosiy huquq tarmoqlarining
     qisqacha tavsifi ............................................................................ 221
4-§. Qonunchilik tizimi ..................................................................... 227
XVI bob. O‘zbekistonning huquqiy tizimi
1-§. Huquqiy tizim tushunchasi va mohiyati .................................... 232
2-§. Huquqiy tizimning tarkibiy elementlari ..................................... 238
3-§. O‘zbekiston huquqiy tizimini isloh qilishning asosiy
     yo‘nalishlari ................................................................................. 243
XVII bob. Huquqni tatbiq etish va qo‘llash
1-§. Huquqni amalga oshirish tushunchasi va bosqichlari ................ 256
2-§. Huquqni amalga oshirish shakllari ............................................ 258
3-§. Huquqni qo‘llash – huquqni amalga oshirish shakli sifatida .... 261
XVIII bob. Huquq normalarini sharhlash
1-§. Huquq normalarini sharhlash tushunchasi va mohiyati ............ 264
2-§. Huquq normalarini sharhlash usullari ....................................... 267
3-§. Huquqni sharhlashning turlari ................................................... 272
XIX bob. Huquqiy xulq-atvor, huquqbuzarlik va yuridik javobgarlik
1-§. Huquqiy xulq-atvor tushunchasi, belgilari va tasnifi ................. 277
2-§. Huquqbuzarlik tushunchasi va mohiyati ................................... 279
3-§. Yuridik javobgarlik tushunchasi, belgilari va turlari ................... 282
4-§. Aybsizlik prezumpsiyasi. Yuridik javobgarlik va qilmishning
     huquqqa xilofligini istisno qiluvchi holatlar ................................ 287

335
XX bob. Huquqiy tartibga solish mexanizmi
1-§. Huquqiy tartibga solish tushunchasi .......................................... 289
2-§. Huquqiy tartibga solish mexanizmi va uning tarkibiy
     qismlari ....................................................................................... 293
3-§. Konstitutsiyaviy-huquqiy tartibga solish .................................... 296
XXI bob. Qonuniylik, huquqiy tartibot va intizom
1-§. Qonuniylik tushunchasi, mohiyati va vazifalari ......................... 301
2-§. Qonuniylik prinsiplari va kafolatlari .......................................... 303
3-§. Huquqiy tartibot tushunchasi, jamoat tartiboti. Intizom ........... 308
XXII bob. Davlat va huquqning rivojlanish istiqbollari
1-§. Fuqarolik jamiyatining tushunchasi va mohiyati ....................... 313
2-§. Fuqarolik jamiyatining tarkibiy tuzilishi va asosiy prinsiplari .... 320
3-§. Huquqiy davlat va uning belgilari .............................................. 323
4-§. Huquqiy davlat ta’limotining tarixiy  –  nazariy manbalari ........ 325
5-§. O‘zbekistonda huquqiy davlatning qurilishi ............................... 330

Bosishga ruxsat etildi 16. 07. 2010-y. Bichimi 60 x 90 
1
/
16
. Ofset qog‘ozi. «Tayms»
garniturasi. Kegli 11,0. Shartli bosma tabog‘i 21.0. Nashriyot-hisob tabog‘i 21,5
Adadi 582 nusxa. Buyurtma ¹     .
 «START-TRACK PRINT» MCHJ bosmaxonasida chop etildi.
Manzil: Toshkent shahri, 8-mart ko‘chasi, 57-uy.
DAVLAT VA HUQUQ
NAZARIYASI
Ikkinchi nashr
O‘quv qo‘llanma
Muharrir
Q. Qayumov
Musahhih
H. Zokirova
Sahifalovchi
N. Mamanov
O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati nashriyoti,
 100083, Toshkent, Matbuotchilar ko‘chasi, 32.
Tel: [phone]; faks: 239-88-61.