a=1 bo’lsa, х3 2 х3 2 0 Algebradan ma’lumki, bu tenglama
haqiqiy sonlardan iborat ildizga ega emas. Lekin ushbu masalani
ikkinchi tartibli egri chiziqlardan foydalanib yechish mumkin.
4
1
2 2
1
,
2 2 2
2 b b
y x x y
( ) 0 0, 0 (0,0)
0
).
2
,
1 2
0 (
1 1
3
4 2 2
2 2
y y b y x O
y y y by
b
x x y by C
y3 b 0 y 3 b b=2 bo’lsa ,1)
1 2
C(
r OC AB 3 2 x
101
4. «Berilgan α burchakni teng 3 ga bo’ling»
Burchakni teng 3 ga bo’lish. Faraz qilaylik 3
3
coscos34 cos3 3cos. Agar
2
; cos
2
cos
a x
desak, x3 3x a 0
(5.1) tenglamaga ega bo’lamiz. Xususiy holda a=0 bo’lsa, (900 )
x3 3x 0 tenglama hosil bo’ladi. x(x2 3) 0, x1 0, x2 3 . Masala
yechimga ega. Ya’ni, sirkul va chizg’ich yordamida 300 ni yasay
olamiz. Umuman, ixtiyoriy burchakni n
2
teng bo’lakka bo’lish
mumkin (nN ). Agar a=1 bo’lsa, (
3
) bo’lib x3 3x 1 0
tenglamagan ega bo’lamiz.
Algebradan ma’lumki bu tenglik keltirilmaydi. Ya’ni 600 ni sirkul
va chizg’ich yordamida teng 3 ga bo’lib bo’lmaydi. R.Otajonov [1]
kitobida, ushbu masalani sirkul va ikkita nuqtasi belgilangan chizg’ich
yordamida yechish mumkinligi ko’rsatilgan. (316-bet).
5.Muntazam ko’pburchaklarni yasash to’g’risida.
Ushbu muammo nemis matematigi K.Gauss tomonidan 1796
yilda hal qilingan. n-tomoni muntazam ko’pburchakning sirkul va
chizg’ich yordamida yasashning zarur va yetarli sharti n 2m P1P2... PS
ko’rinishida yozish mumkin. ekanligidadir. Bu yerda P1, P2 ,..., PS lar
turli 22k 1 ko’rinishidagi tub sonlardir. Agar n tub son bo’lsa, uning
ko’rinishi 22k 1 ko’rinishda bo’lishi zarur (Hozirgacha bunday sonlar
chekli sonda yoki cheksiz ekanligi isbot qilimagan!). Misol tariqasida,
aylanani 7 yoki 9 ta teng bo’lakka bo’lib bo’lmaydi, boshqacha qilib
aytganda yirkul va chizg’ich yordamida muntazam 7 yoki 9 burchak
yasab bo’lmaydi. Sababi 7 22 3, 9 32 . Xuddi shunday 10 burchakni
yasab bo’lmaydi.
aylanani, so‘ngra esa aylanani chizamiz. Aylanalar kеsishish nuqtalari оrqali OyA2 ga asоsan kеsma o‘tkazamiz. O‘tkazilgan kеsma bilan bеrilgan kеsmani kеsishish nuqtasi, kеsmani o‘rtasi bo‘ladi.
1. yasaladi.
2
, .
.
3
, .
.
4. .
5. [ ].
6. [ ] .
7. .
nuqta kesmani teng ikkiga bo‘ladi.
9- 104-rasm
2) Bеrilgan burchakka kоngruent bo‘lgan burchak yasash masalasi.
1. berilgan bo‘lsin.
2. yasaymiz.
3. ni yasaymiz, bunda .
4.
5. ni yasaymiz bunda .
6. bunda .
7. ni yasaymiz bunda .
8. ni yasaymiz.
9. .
10. ∠ .
9-105-rasm
9- 106-rasm
3) Bеrilgan burchakni tеng ikkiga bo‘lish masalasi.
Do'stlaringiz bilan baham: |