Давлат органлари қарорлари, мансабДор шахсларнинг ҳаракатлари

Фуқаро ва юридик шахс ўз ҳуқуқлари 
ва эркин лик ла ри ни бузадиган хатти­
ҳаракатлар (қарорлар) устидан шикоят 
билан тобелик тартибида юқори турувчи органга ёхуд ман­
саб дор шахсга мурожаат қилиши­қилмаслигидан қаъий назар 
бевосита судга мурожаат қилиш ҳуқуқига эга.
Ёдда тутинг!
1.3. ариза (шикоят)ни шакллантириш тартиби
Маъмурий судда иш қўзғатиш учун ариза (шикоят) асос ҳи соб ла на ди. 
МСИЮтК 128-моддасининг биринчи қисмига мувофиқ ариза (шикоят) 
судга ёзма шаклда берилади. Уни тузишда қуйидаги қоидаларга риоя 
қилиш керак:
биринчидан, ариза (шикоят) ҳажм жиҳатдан жуда кўп бўлиши керак 
эмас. У оддий ва тушунарли тилда, лирик чекинишсиз ва ортиқча ҳис туй-
ғу ларсиз ёзилиши лозим. Умуман олганда аризада муаммонинг моҳияти 
аниқ, тушунарли ва саводли тарзда баён қилиниш керак. Ариза нинг (ши-
коятнинг) ҳажми эса одатда уч-тўрт варақдан ошмаслиги тавсия қилинади. 
Алоҳида ҳолларда низонинг ҳуқуқий ҳолати қийин лигидан келиб чиқиб, 
ариза (шикоят) 10 ва ундан ортиқ бетдан ҳам иборат бўлиши мумкин;
иккинчидан, аризада (шикоятда) аниқ (конкрет) ҳолатларда қонун 
ва ҳуқуқий нормалар бузилишининг фактларини кўрсатиш мабурийдир. 
Уларни кўрсатмасдан ёки уларга ҳавола қилмасдан аризани (шикоят)
ни шакллантириб бўлмайди. Бундан ташқари, аризада ҳуқуқбузарлик 
ҳолатларини тасдиқлайдиган барча маълумотлар, шу жумладан талабни 
тасдиқловчи далиллар, гувоҳларнинг кўрсатувлари, ашёвий далиллар 
(агар улар мавжуд бўлса) баён қи ли ни ши лозим. 
Аризачи битта аризада ўзаро боғлиқ бўлган бир нечта талабни 
бирлаштиришга ҳақли. Бир нечта талабни бирлаштиришга, улар ўзаро 
боғлиқ бўлса йўл қўйилади;
учинчидан, ариза (шикоят)нинг мазмуни ва шаклига риоя қилиш 
муҳимдир. МСИЮтКнинг 128-моддаси иккинчи қисмида бу билан боғлиқ 
талаблар кўрсатилган. 

---

22
Давлат органлари қарорлари, мансабдор шахсларнинг
ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан маъ му рий судларга шикоят қилиш тартиби
Низолашилаётган ҳуж жатнинг нусхаси бўлмаган тақдирда, аризачи 
ушбу ҳуж жатни давлат органи ёки фу қа роларнинг ўзини ўзи бош қа-
риш органидан талаб қилиб олиш тўғ ри си да судга илтимоснома билан 
мурожаат қилишга ҳақли. Бундай илтимоснома аризада ёки алоҳида 
илтимосномада баён этилиши мумкин.