Давлат (қардош тиллар) тили

муайян тамойилларни олға сурувчи методлар ишлаб чиқувчи, уларни 
изчил қўллаш каби масалаларни ҳал этишга йўналтирилган мустақил 
фан” (Н.Ф. Талызина), “педагогик технология таълим тизими доирасида 
олиб борилаѐтган тадқиқот назарияси ва амалиѐтининг муайян 
тармоғидир” (П.Митчел)
Замонавий педагогик технологиялар мажмуавий узвий боғлиқликдаги 
тизим бўлиб, унда таълим мақсадлари асосида белгиланган кўникма ва 
малакалар ўқувчилар томонидан назарий билимларни ўзлаштиришга, уларда 
муайян маънавий-ахлоқий сифатларни тарбиялашга йўналтирилган педагогик 
фаолият элекментларининг маълум тартибга солинган тўплами сифатида акс 
этади. Педагогик технологиянинг марказий муаммоси ўқувчи шахсини 
ривожлантириш орқали таълим мақсадига эришишни таъминлашдан иборат. 
Бунда таълим мақсадларининг белгиланиши, яъни таълим 
кимга ва нима 
мақсадда? 
берилиши
, 
мазмунни танлаш ва ишлаб чиқиш, яъни 
нимани? 

---

59 
бериш
, 
таълим жараѐнларини 
қай тарзда? 
Ташкил қилиш, таълим методи ва 
воситаларини аниқ белгилаб олиш, яъни 
қандай воситалар ѐрдамида 
таълим 
бериш
, 
шунингдек, ўқитувчилар малакаси даражаси, яъни 
ким? 
таълим 
бериши
, 
эришилган натижаларни 
қандай йўл билан? 
баҳолаш методлари14 
марказий ўринни эгаллайди. Педагогик технология турларини танлаш 
шаклланаѐтган билим, кўникма ва малакалар, ташкил этилаѐтган дарсларнинг 
шакли, қўлланилаѐтган методлар ва методик усулларнинг хусусиятига боғлиқ. 
Масалан, 
ўқувчиларда 
ижодий 
тафаккурни 
ривожлантириш, 
ўқув 
материалларига танқидий ѐндашиш кўникмасини шакллантириш ҳамда 
маҳсулдор фаолият турларини ташкил этиш билан бир қаторда, яъни 
анъанавий дарс шакллари билан бирга баҳс-мунозара, конференция дарслари, 
иш ўйинлари, ҳамкорликда ўтказиладиган турли дастурлардан фойдаланиш 
лозим. Кўп турли интеллект Анаънага кўра мактаблар мантиқий ҳамда 
лингвистик интелектни ривожлантиришга урғу беради. Кўп турли 
интелектлилик бу психологик ва тарбиявий назария бўлиб психолог Гарднер 
томонидан шакллантирилган ҳамда унинг таъкидлашича инсонларда турлича 
интелект намуналари мужассамлашган. Гарднер таъкидлашича ҳар бир 
индивидуал шахс ҳар хил даражадаги интелект намуналарини намоиш қилади 
ва кишидаги ўзига хос фазиларлардан келиб чиққан ҳолда ҳар бир шахснинг 
ўз образи вужудга келади. Гарднер назарияси бўйича ўқитувчилар дарс 
жараѐнида қоллайдиган методологиялар, ѐндашувлар ва турли фаолият 
нафақат мантиқий, лингвистик интелект даражаси юқори бўлган талабалар 
учун, балки ҳамма талабаларга нисбатан қаратилган бўлса талабаларнинг 
билим олиш самарадорлиги юқори бўлади. Бу назария биринчи марта 
Гарднернинг ишларида 1983 йилда акс этган. Гарднер бу борада этти хил 
интелект намуналарига изоҳ келтирган.