Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr



Download 5,36 Mb.
Pdf ko'rish
bet38/335
Sana02.08.2021
Hajmi5,36 Mb.
#136132
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   335
Bog'liq
Dasturlash asoslari(O'zbekcha)

PL /1 tili ([1] 68-71-betlar) 
 
Bu  mavzu  ostida  dasturlash  tillari  kolleksiyasining  rivojlanishi  ko‘rib  chiqiladi. 
Bunda  har  bir  tilning  yaratilgan  muhiti  o‘rganiladi  va  tilning  imkoniyatlari  va 
rivojlanishi uchun asoslariga e’tibor qaratiladi. Tilning umumiy ta’riflari keltirilmagan, 
buning  o‘rniga,  har  bir  tilning  ba’zi  yangi  o‘ziga  hos  hususiyatlarini  ko‘rib  chiqilgan. 
Kelgusidagi  dasturlash  tillariga  yoki  kompyuter  ilmiga  ta’sir  qilgan  hususiyatlarga 
alohida e’tibor qaratilgan.  
Bu mavzuda hech bir dasturlash tilining hususiyatlari va konsepsiyalari chuqur 
muhokama qilinmaydi; bu keyingi mavzularga qoldiriladi. Bu mavzuda hamma uchun 
ham  birdek  tushunarli  bo‘lmagan  dasturlash  tillari  va  ularning  konsepsiyalarining 
xilma-xilligi  haqida  gap  boradi.  Bu  mavzuni  toki  kitobni  o‘rganib  bo‘lmaguncha 
takroran o‘qish mumkin. 
Bu yerda muhokama qilinadigan dasturlash tillari ham sub’ektiv tanlab olingan 
va ayrimlar uchun sevimli bo‘lgan tillar keltirilmagan bo‘lishi ham mumkin. Bu yerda 
dasturlash tillarining va kompyuter olamining rivojlanishiga katta hissa qo‘shgan deb 
hisoblangan tillar tanlab olingan.  
Bu  mavzuning  tashkillashtirilishi  quyidagicha:  tillarning  dastlabki  versiyalari 
hronologik  tartibda  muhokama  qilinadi.  Biroq,  keyingi  versiyalar  keyingi  qismlarda 
emas,  balki,  dastlabki  versiyalari  bilan  bir  vaqtda  ko‘rib  chiqiladi.  Masalan,  Fortran 
2003  tili  Fortran  I  (1956  yildagi)  versiyasi  bilan  birgalikda  ko‘rib  chiqiladi.  Shu  bilan 
birga  ayrim  joylarda,  ikkinchi  darajali  deb  hisoblangan  tillar  ham  agar  boshqa  tilga 
aloqador bo‘lsa shu mavzuda ko‘rib chiqiladi. 
Bu  mavzu  har  biri  turli  tillarda  yozilgan  14  ta  namuna  dasturlar  keltirilgan. 
Ushbu mavzudagi dasturlar to‘liqligicha tushuntirib berilmagan, faqatgina dasturlash 
tillaridagi  ko‘rinishini  tasvirlab  berilgan.  Umumiy  buyruqlar  sintaksisga  ega  bo‘lgan 
tillar  bilan  tanish  bo‘lgan  dasturchilar  bu  dasturlarning  kodlarini  oson  o‘qiydilar  va 
tushuna  oladilar,  faqat  bundan  LISP,  COBOL  va  Smalltalk  tillarida  yozilgan  kodlar 
mustasno  (LISPda  keltirilgan  namunaga  o‘xshash  sxema  funksiya  15-  mavzuda 
muhokama  qilinadi).  Shu  masalaning  o‘zi  Fortran,  ALGOL  60,  PL/I,  BASIC,  Pascal,  C, 


Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari                                                              1-semestr
 
 
18 
 
Perl, Ada 
,  Java,  JavaScript  va  C#  dasturlarida  ham  tuzilgan.  E’tibor  bering  bu 
mavzudagi  zamonaviy  dasturlash  tillarining  ko‘pchiligi  dinamik  massivlar  bilan 
ishlash  imkoniyatiga ega,  biroq  namunaviy  masalalarning osonligi sababli, bu yerda 
dinamik massivlardan foydalanilmagan. 
Quyidagi sxemada bu mavzuda muhokama qilingan yuqori darajali dasturlash 
tillarining 
kelib 
chiqishi 
ko‘rsatilgan.
 


Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari                                                              1-semestr
 
 
19 
 

Download 5,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   335




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish