Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr

 
Ob’ekt nima 
 
Biz  ob’ekt  tushunchasi  bilan  OOP  kontekstida  tanishamiz.  Dasturiy  ta’minot  haqiqiy  dunyo 
ob’ektlari yoki abstrakt tushunchalarni (ular ham ob’ekt sifatida qaraladi) modellashtirishni maqsad 
qilgan.  
Haqiqiy  dunyo  ob’ektlariga  insonlar,  mashinalar,  narsa-buyumlar,  xaridlar,  va  boshqalarni  misol 
qilish  mumkin.  Abstrakt  tushunchalar  ham  ob’ekt  sohasida  bo‘ladi  va  ularni  kompyuter  dasturida 
ishlatish uchun modellashtirishimiz kerak. Abstrakt ob’ektlarga ma’lumot tuzilishi to‘plami, navbat, 
ro‘yxat va shajaralarni misol qilish mumkin. Ular bu bo‘limda sub’ekt bo‘lmaydi, lekin biz ularni 
keyingi bo‘limlarda batafsil ko‘rib chiqamiz.  

---

Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari                                                              1-semestr
 
 
281 
 
 
Haqiqiy  hayotdan  olingan  ob’ektlarda  (shuningdek  abstrakt  ob’ektlarda  ham)  biz  ularning 
ikki xil xarakterli guruhini farqlashimiz mumkin: 
­ 
Holatlar – bular ob’ekt xarakteristikasini umumiy yoki muayyan momentlarda tasvirlaydigan 
usulda aniqlashtiradi.  
­ 
Behavior  (qoidalar,  fe’l  atvor)  –  bular  ob’ekt  tomonidan  qilinadigan  muayyan  o‘ziga  xos 
harakatlardir.   
Keling,  haqiqiy  hayotdan  ob’ekt  misol  qilib  ko‘ramiz  –  “it”.  Itning  holatlariga  uning  “ismi”, 
“junining rangi”, “zoti” misol bo‘lishi mumkin, uning Behavior (fe’l-atvori)ga esa – “vovullashi”, 
“o‘tirishi” va “yurishi” kiradi. 
OOP  da ob’ektlar  ma’lumot  va  ularni  qayta  ishlash  vositalarini  birlashtiradi.  Ular haqiqiy  hayotda 
ob’ektlarga mos tushadi hamda ma’lumotlar va harakatlarni o‘z ichiga oladi: 
­