Dasturlash tillari haqida Tabiiy til Inson muloqati, fikrlashi uchun xizmat qiladigan tovushlar, lug`at va grammatik vositalar tizimi Qoidalari aniq ifodalanmasada zamonaviy so`z ishlatishga asoslangan til. Fortran tili

PERL tili

Ixtisoslashgan PERL (Practical Extraction and Report Language bosh harflaridan olingan) til. Matn fayllarini ko`rib chiqishga, ulardan axborot chiqarib olishga va choplashga mo`ljallangan. PERL tili 1987 yili paydo bo`lib, avval tizimli dasturlashga mo`ljallangan edi. So`ngra uning imkoniyatlari sezilarli darajada kengaytirildi. Til o`rganish uchun oson, hajmi katta emas, foydalanishda yengil va yuqori samaradorlik bilan tavsiflanadi. PERL tilining sintaksisi Si tilining sintaksisi bilan to`la mos keladi. PERL tili ishlaydigan ma’lumotlar hajmi cheklanmagan. Obyektga-yo`naltirilgan me’moriy tuzilmani quvvatlaydi. Turli maslaklarda ishlay oladi. Bepul tarqatiladi. PERL tili CGI skriptlarni yozishda keng tarqalgan tillardan biri bo`lib qoldi. PERL da yozilgan dasturlar server tomonidan ishga tushirib yuboriladi. Asosan, UNIX-yo`naltirilgan veb-serverlarda qo`llaniladi. Ma’lumotlar bazalaridan erkin foydalanishni ta’minlash, dinamik sahifachalarni yaratish uchun foydalaniladi.

PHP tili

Ixtisoslashgan (Hypertext Preprocessordan olingan) til. Veb-sahifalar mazmunini dinamik tarzda shakllantirib skriptlarni veb-server tomonda yaratish uchun mo`ljallangan. PHP tili1994 yili Rasmus Lerdorf tomonidan ishlab chiqilgan. So`ngra, tilni ishlab chiqish ishlari boshqa mutaxassislar tomonidan davom ettirilgan. PHP skript (sintaksisi Perl va Ci tillarinikiga o`xshash) HTML hujjatda maxsus PHP teglar ichida joylashgan bo`ladi. Chunki, PHP serverda bajariladi, mijoz esa PHP kodning mazmunini ko`ra olmaydi. PHP, CGI dasturning ixtiyoriy vazifasini bajarishi mumkin, ammo, uning bosh afzalligi ko`pgina ma’lumotlar bazalari bilan uyg`unlashganligidir. PHP, IMAP, SNMP, NNTP, POP3, HTTP bayonnomalarini quvvatlaydi.

Ada tili

Yuqori pog`ona dasturlash tili. U 1970 yillar oxiri 1980 yillar boshida AQSH Mudofaa vazirligi tashabbusi bilan turli maqsadlar uchun, biznes qo`llanmalardan tortib aeronavigatsiya tizimlarigacha ishlab chiqilgan. Pascal tili asosida yaratilgan bo`lib, jiddiy to`ldirishlarga va modulli tuzilmaga ega. U parallel amallarni bajarish va murakkab axborot tizimlari yaratishni ta’minlab, operatsion tizimlarga nisbatan yuqori darajali mustaqilligi bilan tavsiflanadi. Til ma’lumotlarga haqiqiy vaqt maromida paralell ishlov berish vositalarini quvvatlaydi. Ada tili analitik dvigatel – birinchi mexanik kompyuter uchun dasturlar ishlab chiqishda ishtirok etgan, dunyodagi eng birinchi dasturchi deb hisoblanadigan Avgust Ada Lavleys (1815-52) sharofati bilan shunday nom olgan.