Дастурлаш асослари фанидан маърузалар матни doc

Kompilyatorlar (Compiler), sharhlovchi dasturlar (Interpreter) va 
sozlash dasturlari (Debugger) 
 
Bobning boshida ta’kidlab o‘tilganidek, kompyuter protsessor faqat mashina kodlarini ishlab chiqadi. 
Bu  bilan  yuksak  darajali  dastur  tili  (belgilar  tili)  ishlab  chiqilgan  buyruqlarning,  keyinchalik  ularga 
protsessorlar tomonidan ishlov berilishidan avval mashina tiliga o‘tkazilishini ko‘zda tutadi.  
Bu  maqsad  uchun  kompyuterdan  o‘tkazish  dasturi  qo‘llaniladi.  Muammoga  mo‘ljallangan  tillar 
yordamida  yaratilgan  buyruqlarni  qayta  o‘zgartirish  dasturi  mashina  kodlarida  kompilyatorlar  deb  ataladi. 
Bunda o‘tkazish jarayoni dasturni bajarishdan oldin amalga oshiriladi.  
Mashinaga mo‘ljallangan tillarning o‘tkazilishiga javob beruvchi dasturlar Assembler deb ataladi. Bu 
erda  mashinaga  mo‘ljallangan  tilning  nomi  ASSEMBLER  bilan  o‘tkazishning  zarur  dasturi  (transplyator) 
nomi Assembler o‘rtasida bir xillik bor.  
Dasturlashning belgiiy tili yordamida yaratilgan boshlang‘ich kod boshlang‘ich dastur (boshlang‘ich 
tildagi  dastur)  deb  ataladi.  O‘tkazishning  bayon  etilgan  jarayoni  yordamida  u  ikkilangan  –  shu  bois 
protsessor  uchun  tushunarli  bo‘lgan-shakldagi  mashina  buyruqlari  ketma-ketligidan  iborat  yakuniy