Dasturiy injiniring nima?



Download 186,36 Kb.
bet2/14
Sana22.08.2022
Hajmi186,36 Kb.
#847510
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Bog'liq
Dasturiy injiniring nima

Dasturiy injiniring - bu tizimni spetsifikatsiyalashning (talablarni shakllantirish) boshlang'ich bosqichidan tortib tizimni foydalanishga topshirilgunga qadar bo’lgan ishlab chiqarishning barcha aspektlarini o’rganuvchi injiniring fanidir.
Dasturiy ta'minot ishlab chiqarishning barcha aspektlari
Faqat texnik rivojlanish jarayoni emas. Shuningdek, dasturiy ta'minot ishlab chiqarishni qo'llab-quvvatlash uchun loyihalarni boshqarish va vositalarni, usullarni va boshqalarni ishlab chiqish
Dastur - bu ma'lum bir algoritmni amalga oshirish uchun axborotni qayta ishlash tizimining tarkibiy qismlarini boshqarish uchun mo'ljallangan ma'lumotlar.
E'tibor bering: dastur bu ma'lumot.

Dasturiy injiniring, informatika, tizim muhandisligi va biznes injiniringi qanday bog‘liq?
Aksariyat tizim muhandislari yaxshi dasturlarni yaratishga qodir, ammo har bir dastur yaratuvchisi apparat darajasida dasturlash qobiliyatiga ega emas. Freelancerlar odatda bu sohada nima buyurishadi? Bu PCB-ning joylashishi, qurilmalarning rivojlanishi, kompilyator va boshqalar bo'lishi mumkin. Aytishimiz kerakki, tizim dasturchilari doimo qadrlanadi va juda katta haq to'lashadi.
Ushbu yo'nalishda ishlaganda doimo yuqori sifatli tizimli dasturlash shaxsiy kompyuter muvaffaqiyatining kaliti ekanligini yodda tutishingiz kerak.
Dasturiy injiniring - bu tizimni spetsifikatsiyalashning (talablarni shakllantirish) boshlang'ich bosqichidan tortib tizimni foydalanishga topshirilgunga qadar bo’lgan ishlab chiqarishning barcha aspektlarini o’rganuvchi injiniring fanidir.
Dasturiy ta'minotni ishlab chiqish loyihasini o'zgartirishni boshqarish, loyiha davomida yakuniy dasturiy ta'minotning xususiyatlari va funktsiyalaridagi o'zgarishlarning ta'sirini tahlil qilishga qaratilgan. O'zgarishlarni boshqarish talablarni boshqarish bilan chambarchas bog'liq, chunki biznes-tahlilchilar va dasturiy ta'minotni ishlab chiquvchilar mijozning ehtiyojlari va talablari o'zgarishini aniqlagan holda loyihani keyinchalik qayta qurish yoki yaxshilashga qodir. Shu bilan birga, har bir o'zgarish yoki yangilik biron bir tarzda loyihaning vaqt jadvaliga yoki uning byudjetiga ta'sir qilishi mumkin, shuning uchun xavflarni oldindan baholashni o'tkazish juda muhimdir.

Dasturiy ta'minot (d.t.) tushunchasi
Dasturiy ta’minot jarayoni Dasturiy ta’minot bu dasturiy mahsulotni tayyor holatga olib kelish faoliyatilari to’plamidir. Bu faoliyatlar Java yoki C kabi standart dastu rlash tillarida dasturlarni ishlab chiqishni o’z ichiga olishi mumkin. Dasturiy ta’minot jarayoni modeli bu dasturiy ta’minot jarayonining soddalashtirilgan ko’rinishidir. Jarayon modellari:
1.Sharshara modeli 2. Ortib borish modeli 3. Qaytib foydalanishga mo’ljallangan dasturiy injiniringi Sharshara modeli
Sharshara modeli birinchi bo’lib e’lon qilingan dasturiy ta’minotni ishlab
chiqish jarayoni modelidir (Royce, 1970). Sharshara modeli asosiy bosqichlari bevosita dasturiy ta’minotni rivojlantirish bosqichini aks ettiradi:
1. Requirements analysis and definition. Tizim foydalanuvchilari bilan
maslahatlashib tizimning servislari, chegaraklari va maqsadlari belgilab olinadi
2. System and software design Tizim dizayni jarayonida tizim
arxitekturasini tashkil qilish orqali apparat yoki dasturiy tizimlarga talablar
belgilanadi. Dasturiy ta’minot dizayni fundamental dasturiy ta’minot tizimlari
mavhumliklari va ularning munosabatlarini identifikatsiyalash va tasvirlashni o’z
ichiga oladi.
3. Implementation and unit testing. Bu bosqichda dasturiy ta’minot dizayni
dasturlar to’plami yoki dastur bo’limlar ko’rinishda amalga oshiriladi. Bo’lim
testlash jarayonida har bir bo’lim alohida testlanadi.
4. Integration and system testing. Individual dastur bo’limlari yoki dasturlar
birlashtiriladi va to’liq tizim ko’rinishida testlanadi. Testlashdan keyin dasturiy
ta’minot tizimi foydalanuvchiga yetkaziladi.
5. Operation and maintenance. Bu eng uzun hayot sikli fazasi hisoblanadi.
Tizim o’rnatiladi va amaliy foydalanishga qo’yiladi. Maintance o’z ichiga hayot
siklining oldingi bosqichlarida tuzaqtilmagan xatoliklarni tuzatish, tizim
bo’limlarining amaliy ko’rinishlarini yaxshilash va tizim servislarini yangi
talablarga mos ravishda yaxshilashni o’z ichiga oladi.

Dasturiy ta'minotning xususiyatlarini sanab o'ting.

  1. Dasturiy ta'minot ob'ektlarining murakkabligi, bu sezilarli darajada ularning kattaligiga bog'liq.

  2. Muvofiqlik - dasturiy ta'minot ob'ektiv asoslarga asoslanmagan (xuddi klassik ilmdagi turli tizimlar postulatlar va aksiomalar bilan qo'llab-quvvatlanganidek), lekin keyinchalik ular o'zaro ta'sir qilishi kerak bo'lgan juda ko'p interfeyslarga mos kelishi kerak. Ushbu interfeyslarni standartlashtirish qiyin, chunki ular ko'p sonli va yomon rasmiylashtirilgan insoniy konventsiyalarga asoslangan.

3. O'zgaruvchanlik - dasturiy ta'minotni o'zgartirish oson va natijada ishlab chiqish jarayonida unga bo'lgan talablar doimo o'zgarib turadi. Bu uning rivojlanishi va evolyutsiyasida ko'plab qo'shimcha qiyinchiliklarni keltirib chiqaradi.
4. Nomoddiylik yoki asl nusxada bo'lgani kabi ko'rinmaslik -Dasturiy ta'minotni ko'rish mumkin emas, u virtual. Shuning uchun, masalan, boshqa sanoat sohalarida (masalan, qurilish, mashinasozlikda) muvaffaqiyatli qo'llaniladigan chizmalarni oldindan yaratishga asoslangan texnologiyalardan foydalanish qiyin. U erda chizmalarda yaratilayotgan narsalarning geometrik shakllari sxematik shaklda takrorlanadi. Ob'ekt yaratilganda, bu shakllarni ko'rish mumkin, ammo dasturiy ta'minotni ko'rish mumkin emas.

Tizimli va amaliy dasturiy ta’minot, tizimli dastur,amaliy dastur ularning turlari
Amaliy deb, foydalanuvchining muayyan muammosini hal qilish uchun yaratilgan dasturlarga aytiladi. Kompyuter texnologiyalarining rivojlanishi bilan foydalanuvchilarning ma'lum guruhlari uchun hal qilinishi zarur bo'lgan o'zaro bog'liq vazifalar to'plami aniqlandi. Tegishli vazifalarning ilovalarini dasturlar majmuasiga birlashtirish, bunday kompleksni markazlashtirilgan tarzda ishlab chiqish va uni foydalanuvchilar va manfaatdor tashkilotlarga etkazish tabiiy hol edi. 60-yillarning oxirida bir-biriga bog'langan dasturlarning ko'p funktsional komplekslari amaliy dasturiy paketlar (PPP) deb nomlana boshladi.
STI dasturlari o'rtasida rasmiy chegara mavjud emas, chunki har qanday RFP amaliy dastur sifatida ko'rib chiqilishi mumkin. Ko'proq dasturlar ishlab chiqilishi bilan, dasturiy ta'minot to'plami deb tushunilishi kerak bo'lgan yangi tushunchalar paydo bo'ldi.Shu bilan birga, RFP tushunchasi, individual dasturlardan paketlarga o'tish amaliy dasturiy ta'minotning yangi sifatiga o'tishdir.Tizimli dasturlash bu professional dasturchilarning ishi, bu havaskorlarga unchalik yoqmaydi. Keling, uning mohiyati nima ekanligini tushunib olaylik. Agar oddiy dasturiy dastur foydalanuvchilarga ma'lum xizmatlarni, masalan, xodimlarning ma'lumotlar bazasini, qo'llanmalarni, so'zlarni qayta ishlash uchun qobiqlarni va boshqalarni taqdim etadigan dasturlarning dizayni bo'lsa, tizimni dasturlash bu to'g'ridan-to'g'ri apparat uchun dasturlash xizmatidir, ya'ni to'g'ridan-to'g'ri bog'liq bo'lgan uskunaga dastur yozasiz.Qoida tariqasida tizimli dasturlash Assembler kabi past darajadagi tillarga asoslangan. Bu samarali dasturlashni ta'minlaydi, kompyuterning xotirasi va mantiqiy buyruqlariga to'g'ridan-to'g'ri kirishni ta'minlaydi. Shuning uchun, bunday dasturchi uchun past darajadagi tillarni bilish majburiydir. Bundan tashqari, u zamonaviy tizim chig'anoqlarining tuzilishi va nafaqat klassik Windows, balki Linux, Unix va boshqalarni yaxshi bilishi kerak.

Dasturiy ta’minotni ishlab chiqish bosqichlari:
maqsadlarni aniqlash

  1. Dasturiy ta'minot ob'ektlarining murakkabligi, bu sezilarli darajada ularning kattaligiga bog'liq.

  2. Muvofiqlik - dasturiy ta'minot ob'ektiv asoslarga asoslanmagan (xuddi klassik ilmdagi turli tizimlar postulatlar va aksiomalar bilan qo'llab-quvvatlanganidek), lekin keyinchalik ular o'zaro ta'sir qilishi kerak bo'lgan juda ko'p interfeyslarga mos kelishi kerak. Ushbu interfeyslarni standartlashtirish qiyin, chunki ular ko'p sonli va yomon rasmiylashtirilgan insoniy konventsiyalarga asoslangan.

3. O'zgaruvchanlik - dasturiy ta'minotni o'zgartirish oson va natijada ishlab chiqish jarayonida unga bo'lgan talablar doimo o'zgarib turadi. Bu uning rivojlanishi va evolyutsiyasida ko'plab qo'shimcha qiyinchiliklarni keltirib chiqaradi.
4. Nomoddiylik yoki asl nusxada bo'lgani kabi ko'rinmaslik -Dasturiy ta'minotni ko'rish mumkin emas, u virtual. Shuning uchun, masalan, boshqa sanoat sohalarida (masalan, qurilish, mashinasozlikda) muvaffaqiyatli qo'llaniladigan chizmalarni oldindan yaratishga asoslangan texnologiyalardan foydalanish qiyin. U erda chizmalarda yaratilayotgan narsalarning geometrik shakllari sxematik shaklda takrorlanadi. Ob'ekt yaratilganda, bu shakllarni ko'rish mumkin, ammo dasturiy ta'minotni ko'rish mumkin emas.

Dasturiy ta’minot tahlilga misol keltiring.
Dasturiy ta'minot loyihasini boshqarishning tarkibiy qismi sifatida konfiguratsiyani boshqarish, odatda kodni va hujjatlardagi o'zgaruvchilarni, funktsiyalarni, sinflarni va hokazolarni nomlash qoidalarini belgilash, shuningdek dasturlarni arxivlash bo'yicha shartnomalarni belgilashdan iborat.
Dasturiy ta'minotni ishlab chiqish loyihasini o'zgartirishni boshqarish, loyiha davomida yakuniy dasturiy ta'minotning xususiyatlari va funktsiyalaridagi o'zgarishlarning ta'sirini tahlil qilishga qaratilgan. O'zgarishlarni boshqarish talablarni boshqarish bilan chambarchas bog'liq, chunki biznes-tahlilchilar va dasturiy ta'minotni ishlab chiquvchilar mijozning ehtiyojlari va talablari o'zgarishini aniqlagan holda loyihani keyinchalik qayta qurish yoki yaxshilashga qodir. Shu bilan birga, har bir o'zgarish yoki yangilik biron bir tarzda loyihaning vaqt jadvaliga yoki uning byudjetiga ta'sir qilishi mumkin, shuning uchun xavflarni oldindan baholashni o'tkazish juda muhimdir.

Loyihalashga misol keltiring.
Keling, texnik loyihalar nima degani, ularni qanday qilib to'g'ri yaratish va amalga oshirish haqida gaplashamiz. Boshlash uchun ushbu mavzu bilan bog'liq nazariy masalalarni ko'rib chiqing. Keling, zamonaviy jamiyatda eng ko'p uchraydigan loyihalarning tasnifi haqida to'xtalamiz.

Download 186,36 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish