Dasturiy injinering

Python dasturlash tili: 8.1-dars.

Ma'lumotlar tuzilmalari
Pythonda 4 ta ma'lumotlar tuzilmalari mavjud: ro'yxat (list), kortej (tuple), lug'at (dict) va to'plam (set).
8.1 Ro'yxat (spisok)
Ro'yxat – bu tartiblangan elementlar to'plami. Tushunish oson bo'lishi uchun xarid qilinishi kerak bo'lgan maxsulotlar ro'yxatini tasavvur qilish mumkin.
Python tushunishi uchun elementlar ro'yxati to'rtburchak qavsga olingan bo'lishi kerak. Tuzilgan ro'yxatdan qidirish, unga qo'shish va undan olib tashlash mumkin. Ro'yxat bu o'zgaruvchan ma'lumot turi hisoblanadi.
Ro'yxat quyidagicha xosil qilinishi mumkin:
my_list = ['olma', 'anor', 'shaftoli']
# yoki list so'zi yordamida
my_list = list(['olma', 'anor', 'shaftoli'])
Ro'yxat ob'yekt va klasslarning ishlatilishiga misol bo'la oladi. Python list klasi uchun append metodini taqdim etadi. Bu metod yordamida ro'yxat oxiriga element qo'shish mumkin. Misol uchun: my_list.append('nok'). O'byekt metodiga murojaat qilish uchun nuqta ishlatilishiga e'tibor bering.
Misol: (using_list.py nomi bilan saqlang)
# Bu mening xaridlarim ro'yxati
shop_list = ['olma', 'anor', 'shaftoli']
print("Men", len(shop_list), "ta xarid qilishim kerak")
print("Xaridlar:", end=' ')
for item in shop_list:
print(item, end=' ')
print("\nYana nok ham sotib olish kerak")
shop_list.append('nok')
print("Endi xaridlar ro'yxatim quyidagicha:", shop_list)
print("Ro'yxatimni saralayman")
shop_list.sort()
print("Saralangan xaridlar ro'yxati quyidagicha: ", shop_list)
print("Birinchi xarid qilishim kerak bo'lgan narsa bu ", shop_list[0])
old_item = shop_list[0]
del shop_list[0]
print("Men xarid qildim ", old_item)
print("Endi xaridlarim ro'yxati: ", shop_list)
Natija:
$ python3 using_list.py
Men 3 ta xarid qilishim kerak
Xaridlar: olma anor shaftoli
Yana nok ham sotib olish kerak
Endi xaridlar ro'yxatim quyidagicha: ['olma', 'anor', 'shaftoli', 'nok']
Ro'yxatimni saralayman
Saralangan xaridlar ro'yxati quyidagicha: ['anor', 'nok', 'olma', 'shaftoli']
Birinchi xarid qilishim kerak bo'lgan narsa bu anor
Men xarid qildim anor
Endi xaridlarim ro'yxati: ['nok', 'olma', 'shaftoli']