Dasturiy injenering fanidan kalkulyator dasturi loyihasi Masalaning qo’yilishi

Dasturiy injenering fanidan kalkulyator dasturi loyihasi

1.Masalaning qo’yilishi:

Matematik hisob kitob amallarini bajarish uchun kalkulyator dasturi loyihasi.

2.Kalkulyator dasturi loyihasini Qt Creator muhitida ishlab chiqish:

1) Qt Creatorni ishga tushiramiz;

2) Dastur uchun yangi nom kiritamiz;

3) VA oyna Widget (loyiha tuzilidigan maydon)ga o’tamiz;

4) So’ng loyihamiz uchun kerakli bo’lgan amallar ketma-ketligini boshqaruvchi tugmalarni maydonga joylashtiramiz;

5) Dizayn (oyna ,maydon) qismi tayyor bo’lgach, loyihamizning kod qismiga o’tamiz;

6) Loyihaning kod qismida asosan biz dizayn bo’limida tanlagan tugmalarni nima ish bajarishini kerakliligini kod yozish bilan taminlaymiz;

7) Kod qismi ham tayyor bo’lgandan so’ng biz dasturimizni ishlatib ko’ramiz;

8) Agar dasturimizda muammo va kamchiliklar yuzaga kelsa ularni bartaraf etamiz va dasturni qayta ishga tushiramiz shunda biz kutgan natijani ololsak loyihamiz tayyor hisoblanadi.

3.Qt creator muhitida kalkulyator dasturini tuzish.

Qt creator muhitini ishga tushiramiz va ekranda quyidagicha oyna hosil bo’ladi;

Bu yerda biz strelkada ko’rsatilgan bo’limni tanlaymiz;

Shundan so’ng “Приложение” bo’limini tanlaymiz va uning ichidagi bo’limlardan esa “Приложение Qt Widgets” tanlab “Выбрать” tugmasini bosamiz;

Bu yerda “Назваие”-> buyrug’iga biz tuzayotgan dasturimiz nomini kiritamiz. A “Создат в” buyrug’i orqali esa siz tuzgan dasturingizni qayerga saqlashni tanlashingiz mumkun bunda biz “Обзор” buyrugini bosgan holda saqlashni amalga oshiramiz va tanlab bo’lgach “dale” tugmasini bosamiz;

Bu oynada esa shunchaki “dale” tugmasini bosish orqali keyingi oynaga o’tamiz;

Aynan shu oynamizda biz sinflar nomlarini o’zgartirishimiz mumkun ammo sinf nomini o’zgartirmasdan “dale” tugmasini bosib o’tkazib yuborsak bo’ladi;

Bu yerdan biz strelka bilan ko’rsatilgan buyruqni bosamiz va nihoyat dasturni tuzish oynasiga kelamiz;

Va biz bu yerdagi bo’limlardan strelka bilan ko’rsatilgan “Formi” bo’limiga kiramiz. Avvalambor shuni aytib o’tishimiz kerakki bu yerdagi bo’limlar eng asosiy bo’limlar hisoblanadi va har bir bo’limning ichida 2 tadan yoki bittadan bo’limchalarga bo’linadi biz hozir bajarayotgan amalimizda yani “Formi” bo’limini ustiga 2 marta bosganimizda “mainwindow.ui” bo’limchasi chiqadi biz aynan shu bo’limdan dasturimizni Dizayn bo’limiga o’tamiz;

Mana shu bo’limimiz yoki oynamiz tuziydigan dasturimizni tugma, shirift,rangi,xullas ko’rinishi yani dizaynini hosil qilinadigan oyna hisoblanadi. Bizning kalkulyator dasturimizni tuzishimiz uchun bizga 3ta “Line Edit”, 19 ta “Push Button”, va 1 ta “Label” tugmalari kerak bo’ladi. Bu tugmalarni quyidagi tartibda maydonga joylashtiramiz;

Endi savol to’g’iladi tugmalarning rangini qanday o’zgartiramiz? Buni quyidagi skrinshot rasmlar orqali tushuntirish harakat qilaman;

Mana shu yerdan uzezga yoqqan tugma orqa fonini tanlaysiz va “Ok” tugmasini bosasz;

Va mana shunday oyna hosil bo’lladi undan siz “ok” tugmasini bosasz undan keyin tugmangiz orqa foni o’zgaradi;

Dizayn qismimiz tugadi endi esa tugmalar vazifasini belgilab beruvchi kod qismiga utamiz;

Masalan qo’shish amalini kodini yozishimiz uchun uni belgilab olamiz va sichqonchaning o’ng tugmasi orqali uning menyusini chiqarib olamiz.Bu yerdan biz strelka orqali ko’rsatilgan buyruqni bosamiz;

Bu yerdan “ok” tugmasini bosamiz va dasturimizni kd qismiga o’tamiz;

Bundan keyin esa mana shu belgilangan kodni yozamiz shu bilan hamma tugma uchun kodni yozish uchun quyidagi takidlab utgan buyruqlarni bajarib hamma tugma uchun buyruqli kodlarni kiritamiz;

Shundan so’ng dasturimiz tayyor hisoblanadi uni ishlatish uchun strelka bilan kursatilgan tugma bosiladi va dastur ishga tushadi va mana bunday oyna hosil bo’ladi;

Bu yerda biz sonlarni Line Edit katakchasiga kiritamiz va natijani olishimiz uchun shunchaki Push Button tugmalarimizdan uzimizga kerakli amal belgisin tanlab uni bir marta boosamiz qarab turibszki Natija degan joyga yani natija chiqadigan Line Edit katakchamizga natija chiqadi.Agarda dasturimiz notugri natijani chiqarsa undan kod qismimizda xato bor hisoblana xatolarni tuzatamiz va kamchiliklarni to’ldirib yana qayttan dasturimiz ishga tushiramiz agar biz istagan natija chiqsa unda Kalkulyator dasturimiz tayyor hisoblanadi.