«Ichki auditning yillik dasturi» hujjati shakli
№
Ob’ekt
(faoliyat
turlari va
jarayonlar)
Tekshiruv ko’lami
T
ek
sh
irish
m
ez
on
lari
T
ek
sh
iris
h
m
aq
sad
i
B
osh
au
d
itor
FIS
h
au
d
itor
FIS
h
Moddiy-
texnik
ta’minot
Bo’linma
Oy,
hafta
“Ichki audit o’tkazish tartibi”
1
2
3
4
Tekshirish
rejasini tuzish
Kalendar grafikni
tuzish va ishlarni
auditorlar orasida
taqsimlash
Hujjatlarning
holati, hisobotlar hisob
siyosati va boshqa
buxglateriya
hujjatlarining holatini
o’rganish
Har bir bosqich
bo’yicha auditorlik
dalillarini to’plash
Ishlarning
bajarilishi
holati
Har bir ishni
qaysi tekshirish
metodidan
foydalanishni aniqlab
olish
Birlamchi
buxgalteriya
hujjatlarini, hisob
registrlarini, bosh kitob
bilan tanishish va
tekshirish
Audit dalillarini
to’plashda auditorlik
amallarini qo’llash
Korxona
boshqaruvi
bilan
auditorning
dastlabki
xulosasi va
takliflarining
muhokamasi
Dastlabki xulosa
bilan tanishtirish
kerak bo’lgan hollarda
yangi ma’lumotlarni
talab qilish
Auditorlik
tekshiruvi jarayonida
to’plangan auditorlik
dalillari
Taklif va xulosalar
bo`yicha tasdiqlar
Hisobotni
taqdim etish
Har bir buxgalteriya
bo’limi bo’yicha
auditorlik hulosasini
o’rganib umumiy
hulosa tuzish
Auditorlik amallari
bo’yicha dallilarni
umumlashtirish
Auditorlik tekshiruvi
yakuni bo`yicha
auditorlik hisobotni
tuzish
Audit
tekshiruvi
natijalari
bo’yicha
takliflar
Kamchiliklarni
bartaraf etish bo’yicha
maxsus ishlarni olib
borish
Auditorlik hisoboti va
takliflar
Auditorlik tekshiruvi
natjalari asosida ichki
nazorat tizimini
takomillashtirish
bo’yicha ishlar olib
borish
FILIALLARNI NAZORAT QILISHDA RISK OMILI
Mezonlar
Nazorat riskini kamaytiruvchi omillar
Nazorat riskini oshiruvchi
omillar
1
2
3
Tashkilotlarning
korporativ
madaniyatining
rivojlanish darajasi
va uning filiallarga
kirib borish
pog’onasi
Siyosiy:
-kadrlarni to’g’ri tanlash
-qaror qabul qilishda bosh ofis bilan
maslahatlashish;
-regionda malakali kadrlarning
mavjudligi;
-filial va uning menejerlarni faoliyatiga
baho berishida aniq printsiplarga
rioya qilishlik va mavjudligi;
- korporativ axloq kodekslari
mavjudligi va rioya qilishlilik;
- filiallarda ichki boshqaruvning ba’zi
funktsiyalarini amalga oshiradigan
ajratilgan xodimlarning mavjudligi;
-filial xodimlari tomonidan rivojlangan
amaliyot bo’yicha malakani oshirish
Biznes qarorlarni qabul
qilishda va kadrlar
masalasida regionlarda
yuqori tashkilotlarning
bog’liqligi;
-kadrlar tarkibining
o’zgaruvchanligi;
-filial faoliyati va
menejerlarni baholashda
bosh ofisning sub’ektivliligi;
-filial natijalarini baholashda
qisqa muddatli
ko’rsatkichlarni qo’lga
kiritish;
- filiallarga nisbatan doimiy
kamchiliklar auditorlar
tavsiyanomalari.
Filiallarning
mustaqillik
pog’onasining
operatsiyalarini
o’tkazishda qabul
qilgan qarorlari
Bosh ofis bo’limlari tomonidan
risklarga olib keluvchi kelishuvlarni
oldindan ma’qullanishi;
-amalga oshirilayotgan kelishuvlar
shartlarning qiymatlari qat’iy bo’lishi
Boshqaruv qarorlarining
mustaqil qabul qilish
imkonoyatlarining filiallarda
mavjudliligi;
- kelishuvlarning amalga
oshirilishida keng, mustaqil
imkoniyatlarning
mavjudliligi, asosan moliya
bozorida qimmatli qog’ozlar
bozorida.
Filial tarmog’ida
axborotlashgan
integratsiya drajasi
Hamma operatsiyalar bo’yicha yagona
axborot tizimining mavjudligi;
-ma’lumotlar bazasiga filial mijozlari
va operatsiyalar haqida axborotlarning
tezkor kiritilishi (terminal rejimda)
-kompyuter monitoringi
imkoniyatlarining mavjudligi;
-Bosh ofis ichki audit strukturalari va
bo’linmalar tomonidan Online
rejimida operatsiyalar bajarish.
Filiallarda o’rnatilgan turli
axborot tizimlarining
uzoqdagi bois audit
imkoniyati pastligi.
Filiallarning soni
o’lchami, hududiy
uzoqligi
Operatsiyalar bo’yicha nisbatan
barqaror hajmli, ixcham filial tarmoq;
- nisbatan kam sonli xodimga ega filial.
Hududiy uzoqdagi filiallar
soni;
-rivojlanishning turlicha
ekanligi filial tarmoq
ko’rsatgichlari bosh ofis
ko’rsatgichlari oshish yoki
tez o’sish tendentsiyasiga
ega;
-qo’shimcha ofislarning
mavjudligi.
Ichki auditga ta’sir ko’rsatuvchi omillar
Tekshiriluvchi stereotiplar
Aniqlash uchun nima zarur
Ichki faoliyat har bir bo’lim faoliyatiga
maxsus qo’llanmalar va boshqalar bilan
birgalikda ishlashni yo’naltiruvchi bo’limlar
orqali o’rnatilgan bo’lishi kerak. Ichki
nazoratda asosan ichki nazorat xizmati
bo’limi hamda shu bo’limi monitoringini
amalga oshiradigan faoliyat farqiga borishi
zarur. Ichki nazoratning vazifasi tashkilot
faoliyatini yaxshilash va tashkilot ishi
jarayonidagi bo’lishi mumkin bo’lgan havflar
sonini kamaytirishdir.
Ichki nazorat faqatgina ichki nazorat
bo’limi ishidir. Ichki nazorat xato hamda
ayblarni aniqlab berishga qaratiladi.
To’liq ma’lumotga ega bo’lish
muammolarning qayta takrorlanmasligi
uchun yagona yo’l hisoblanadi. Bundan
tashqari boshqaruv tashkilotlarga tashqi
tekshiruvchilar bilan ishlash juda qiyin va
mashaqqatlidir, chunki ular bu ishda duch
keladigan, bo’lishi mumkin bo’lgan xavflar
haqidagi ma’lumot va tasarrufga ega emas.
Ichki nazorat bo’limi tashqi nazoratda
aniqlanmagan yoki allaqachon echimi
echilgan muammolar haqida bilmasligi lozim.
Agarda amaliyot mobaynida ichki hujjat
qo’llanilishida ba’zi muammolar vujudga
kelsa, shu hujjatda hato borligini ko’rsatish
tavsiya qilinadi.
Doimo nazorat ostidagi bo’limlarni
nazorat qilish uchun avvalo ular tomonidan
bo’limiga ularning har bir ishi haqidagi
haqida topshirish kerak.
Ichki audit bo’limi tekshirilayotgan
tashkilotga qo’shimcha qiyinchiliklar
tug’dirishi kerak emas. Bu bo’lim unga
keltirib berilgan ma’lumotlardan
foydalangan holda baho berishi lozim. Ichki
audit bu tashkilot faoliyatini
mukammallashtirish va maslaxatlar orqali
zarur maslahatlar beruvchi bo’limdir. Ichki
audit tashkilotga qo’yilgan maqsadga
Do'stlaringiz bilan baham: