Dasturi asosida ishlab chiqilgan

mavjudligi, operatsiyalar to’liqligi, baholanishi va klassifikatsiyasi.  

Quyidagilar  uzoq  muddatli  majburiyatlarning  umumiy  nazoratida  mavjud  bo’lishi 

kerak bo’lgan jihatlar. 

Majburiyatlarning  kelib  chiqishi  va  maxsus  ijozatga  ega  ekanligi.  Korxonada  shunday 

nazorat  muhiti bo’lishi kerakki, har qanday uzoq muddatli majburiyat korxonadagi  mas’ul 

shaxs  tmonidan  amalga  oshirilishi  kerak.  Birinchidan,  majburiyat  yuzaga  kelishi  bilan 

bog’liq  hujjatlar  tekshrilib,  majburiyatni  amalga  oshirish  uchun  ruxsat  mavjud  ekanligiga 

ishonch  hosil  qilish  kerak.  Majburiyatlar  bilan  bog’liq  hujjatlarning  zarur  darajada 

rasmiylashtirilganligi  auditorga  yuqoridagi  operatsiya  to’liq  va  maqsadli  amalga  oshirilgan 

yoki  yo’qligini  aniqlash  imkonini  beradi.  Ikkinchidan,  har  qanday  katta  summadagi 

majburiyatlar  direktorlar  kengashi  yoki  shu  kabi  vazifalarga  mas’ul  bo’lgan  rahbarning 

yozma  tasdig’i  bilan  amalga  oshirilishi  kerak.  Majburiyatlar  bilan  bog’liq  operatsiyalar 

qayta-qayta  takrorlanadigan  korxonalarda  ham  umumiy  nazorat  ham  hududiy  nazorat 

amalga oshirilishi kerak. Direktorlar kengashi korxona moliyaviy faoliyati yuzasidan umumiy 

---

 

 

nazoratni  amalga  oshirsa,  ma’lum  bir  majburiyat  yoki  to’lov  yuzasidan  nazoratni  rahbar 

yoki  moliyaviy  menejer  amalga  oshiradi.  Moliyaviy  menejer  ma’lum  bir  uzoq  muddatli 

majburiyatbilan  bog’liq  operatsiyani  tuzilishi  va  amalga  oshirilishi  ustidan  mas’ul  bo’lsa 

boshqa  bir  nazorat  organi,  masalan,  direktorlar  kengashining  moliyaviy  ishlar  komissiyasi 

umumiy  nazoratni  amalga  oshiradi.  Agar  tekshirilayotgan  mijozda  uzoq  muddatli 

majburiyatlar  yuzasidan  yuqorida  keltirilgan  nazorat  muhiti  kabi  muhit  mavjud  bo’lsa, 

odatda  auditor  o’z  oldiga  aniqlashni  maqsad qilib qo’ygan  majburiyatning  kelib chiqishi va