Dasturi asosida ishlab chiqilgan

muddatidan oshmasligi lozim).  

Amortizatsiya  hisoblanadigan  nomoddiy  aktivlar  bo’yicha  auditor  quyidagilarni 

tekshiradi: 

*   qo’llanilayotgan amortizatsiya hisoblash usullari korxona hisob siyosatiga mos kelishi; 

*   tanlangan  amortizatsiya  hisoblash  usuli  nomoddiy  aktivlar  ob’ektlari  qiymatini 

qolgan  foydali  xizmat  qilish  muddati  davomida  ishlab  chiqarish  sarflarini  hisobga  oladigan 

schyotlarga to’g’ri o’tkazilishini.  

№7  BHMS  42  bandiga  muvofiq  nomoddiy  aktivlarga  amortizatsiya  hisoblashning  uch 

usuli ko’zda tutilgan. Ular: 

*   to’g’ri chiziqli (yoki bir tekis); 

*   kamayib boruvchi qoldiq; 

*   ishlab chiqarish birliklari summasi bo’yicha amortizatsiya hisoblash (ishlab chiqarish 

usuli).  

Nomoddiy  aktivlarga  amortizatsiya  hisoblash  usullarining  mohiyati,  korxona  moliyaviy 

holatiga  ta’sirini  bilish  va  shu  asosda  malakali  auditorlik  xulosasi  shakllantirish  maqsadga 

muvofiq. To’g’ri chiziqli usulning mohiyati muayyan nomoddiy aktivning jami foydali xizmat 

qilish muddati davomida eskirish summalari bir me’yorda hisoblab yozib borilishidan iborat.  

Kamayib boruvchi qoldiq usulidan foydalanish chog’ida muntazam hisoblab boriladigan 

amortizatsiya summalari foydali xizmat qilish davri davomida kamaytirib boriladi.  

Bajarilgan  ishlar  hajmiga  mutanosib  ravishda  eskirish  hisoblash  usuli  (ishlab  chiqarish 

usuli) ga muvofiq amortizatsiya hajmi nomoddiy aktivdan necha marotaba foydalanilishi yoki 

nechta mahsulot birligi ishlab chiqarilishi kutilayotganligiga bevosita bog’liqdir.  

Amaliyotda  amortizatsiya  hisoblashning  to’g’ri  chiziqli  usulidan  foydalanish  afzalroq.