Standart tafsiyalar
Inson-mashina o’zaro ta’siri shaxsiy kompyuter qurilmalarini ishlashi, ishidagi nuqsonlarni bartaraf etish usullari, sistemalarni o’rnatish va tarmoqlar tashkil etishning xususiyatlarini o’rganadi. Jamiyat rivojlanib borishi bilan shaxsiy kompyuterlar qo’llanilayotgan sohalar keskin ko’payib bormoqda. Ular tobora xar bir sohadagi oddiy hisob ishlarini bajarishdan tortib murakkab jarayonlarni boshqarish kabi ishlarni bajarishga kirishib bormoqda. Bunga mos xolda kompyuterdan foydalanuvchilarni ham saviyalari yil sayin ortib bormoqda. Hozirgi vaqtda inson xayotiga kompyuterlar jadal kirib kelmoqda. Kompyuterlar, shu jumladan IBM RC komp’yuteri ish yuritishni, ya’ni xujjat va osonlashtirishda xar xil tekslarni tez tayyorlash va taxlil qilishda, xattoki telefon orqali axborot almashishda murakkab hisoblarni tez bajarishda, ishlab chiqarish jarayonlarini boshqarishda keng qo’llanila boshladi. Yaqin kelajakda xayotni kompyutersiz tasavvur qilib bo’lmaydi. SHuning uchun xar bir kishiga tushunarli bo’lgan kichik hajmdagi qo’llanmalarga extiyoj juda kuchaydi.
Vanixoyat, to’g’ridan-to’g’ri yetarlicha ko’p talay interfeyslarni, stol nashriyot tizimlari, dizayn tizimlari, ya’ni, AutoCad, parvoz trenajyorlar, video o’yinlar. Ushbu interfeyslarning afzalliklari va kamchiliklari mavjud.
Afzalliklar juda ravshandir va foydalanuvchi ishlayotganda rag’batlantiradigan bo’lsa, unda kamroq tashvish paydo bo’ladi.
To’g’ridan-to’g’ri manipulyatsiya interfeyslarining kamchiliklari metafora va piktogramma (belgilar) dan foydalanishning umumiy muammolari bilan bog’liq. Bu muammolar foydalanuvchi metafora va piktogrammalarning ma’nosini har doim tushunmasligini anglatadi; Dizayner kutganidan ko’ra, boshqa birlashmalarga ega, shuningdek, ekran maydonining bir qismini samarasiz ishlatishi mumkin. Yana bir kamchilik bu interfeyslarning asosiy afzalliklaridan kelib chiqadi - foydalanuvchining o’zlarining harakatlarining raqamli nazorati emas, balki vizual. klaviatura Visual harakatlar qaraganda samaraliroqtsir dan, masalan, aniq uchrashuvini kerak vaziyatlarda, burchaklar va hokazo makon, uzunlik, maydon, ham postlar, tegishli ma’lumotlarni kiriting. Ushbu turdagi interfeys WIMP interfeysi bilan birgalikda uch o’lchovli (kengaytirilgan) interfeysga mos keladi (2-bo’lim).
Antropomorf interfeys - bu insoniy yo’naltirilgan interfeys dizayni maqsadi. Bu, masalan, interfeyslarni (ingl tortishuvchi mahalliylashtirish) ramziy elementlar (tabassumlar, shu jumladan) Visual ma’lumotlarni o’z ichiga olgan tabiiy tilda foydalanuvchi bilan muloqotni o’z ichiga oladi, va, aytaylik, deb hisob kabi narsalar foydalanuvchi ko’z yo’nalishini olishi kerak, deb taxmin qilinadi.
XULOSA
Bitiruv malakaviy ish mavzuim bо’yicha olib borilgan tadqiqotlar natijasida quyidagi xulosalar taqdim etiladi:
1. Ochiq axborot tizimlarida hukumat faoliyatining ochiqligi va shaffofligini ta'minlash va “elektron hukumat” tizimini joriy etishning ilmiy-nazariy va me'yoriy-huquqiy va asoslari tahlil qilindi. Tahlilda ochiq axborot tizimlarida hukumat faoliyatiga oid ilmiy-nazariy, me’yoriy-huquqiy asoslari va xalqaro tajriyabalari, hukumat faoliyatining ochiqligi va shaffofligini ta'minlashda axborot kommunikasiya texnologiyalarini qo’llash asoslari, Tibbiy axborot tizimlarining xavfsizligi bo’yicha tadqiqotlar, tibbiy axborot tizimi (TAT) tushunchalari tahlil qilindi.
2. Sog’liqni saqlash tizimida ochiqligi va shaffofligini ta’minlashda axborot tizimlarini o’rni va metodologik asoslari o’rganildi. Tibbiy axborot tizimlarini tasniflashning asosiy mezonlari, shaxsiy ma'lumotlar xavfsizligiga tahdidlar tasnifi, dastlabki xavfsizlik darajasini aniqlash ko’rsatkichlari keltirilgan.
3. Sog’liqni saqalsh tizimida ochiqlik va shaffofligini ta’minlashda metodologik asoslari (elektron poliklinika tizimi misolida) ishlab chililgan. Elektron poliklinika tizimi xavsizligini ta’minlash modellari, elektron poliklinika tizimini yaratishga qo’yilgan talablarni shakllantirilgan, elektron poliklinika axborot tizimida axborotlarni himoyalash modellari va algoritmlari ishlab chiqilgan.
Bundan tashqari bu loyihaning mutaxasislik soham uchun xizmatlari beqiyos ekanligi shubhasizdir. Loyiha biz yosh dasturchilarni keng fikrlashga, dasturni hayotga tadbiq etishdagi ahamiyat berishimiz darkor bo’lgan eng kichik elementlarga ham etibor berishga majbur qildi va bilimlarimizni yangi bosqichlarini bosib o’tishimizga ulkan yordam berdi. Xususan men foydalangan Nodejs texnologiyasi va MongoDB malumotlar bazasi oddiy amallardan kattaroq ishlarga otishdagi malum qiyinchiliklari men uchun yangi sarguzashtlarga sabab bo’ldi. Microservice va Monopolitik arhitekturalar yordamida tuzilgan loyihalarning farqlarini anglab olishim qaysi xolatda qaysi biri foydali ekanligini tushunib olishim mening ertangi faoliyatim uchun ulkan xizmat qildi deb bemalol ayta olaman. Qolaversa NOSQL va SQL malumotlar bazalari orasidagi farqlarni bilib olganim qaysi birini qaysi vaqt qollash afzallikligini bilib olganim ham ulkan foyda boldi desam mubolag’a bo’lmaydi. Bundan tashqari ko’rinishidan kichikdek tuyilgan muammolarning asli qanday xatolarga sabab bo’lishligini bilib, ulardan qanday qochish kerakligini o’rgandim. Deploy muhiti bilan tanishdim u yerda Docker ni vazifalari haqida malumotlar oldim. Testlash muhiti va bu kasb egalariga bugungi kundagi talablar haqida ham ancha bilib va ko’nikmalarga ega bo’ldim. Bu kabi loyihalarda ishlash biz uchun yosh mutahasislar uchun haqiqiy tajriba maktabi ekanligini aytishimiz darkor. Loyiha ishi davomidagi olgan bilimlarimga tayanib shuni ayta olamanki, hozirgi kunda har bir sohani menimcha tizimlashtirish vaqti yetib keldi. Shifokorlar uchun uzundan uzun navbat turishlar, inson hayotining eng qimmatli narsasi yani vaqtini shunchaki turish bilan o’tib ketishiga sabab bo’lmoqda. Qolaversa haqiqiy tizimlashtirilgan dasturlar korupsiya va buni atrofidagi turli xil davlatni tanazzulga boshlaydigan omillarni ham tomiriga bolta urishga yordam beradi. Hozirgi hayotimizni isloh qilish va yangi rivojlanish bosqichlariga olib chiqish uchun Kopyuter texnologiyalaridan keng foydalanish kerakligini hamma tushunib yetdi.
Do'stlaringiz bilan baham: |