Дастур 5А311502 – Геодезия ва картография

 
ГЕОГРАФИК АХБОРОТ ТИЗИМЛАРИ (ГИС) фани бўйича: 
Географик ахборот тизимлари фанининг моҳияти, мақсади ва 
вазифалари, ривожланишнинг асосий босқичлари, бошқа фанлар билан ўзаро 
боғлиқлиги, геодезия, картография ва кадастр соҳалардаги тутган ўрни. 
Географик ахборотнинг хусусиятлари. Географик ахборот тизимлари (ГАТ) 
тўғрсида умумий маълумот. Географик ахборот тизимлари тўғрисида умумий 
маълумот, асосий қисмлари, техникавий структураси, моҳияти, географик 
ахборот тизими махсус ахборот тизим сифатида, қўлланиладиган 
дастурларнинг қисқа тавсифи. Географик ахборот тизимларининг асосий 
хусусиятлари. Географик ахборот тизимларининг ривожланиши тарихи. 
Географик ахборот тизимларининг структураси. Техник ва дастурий 
воситалар. Географик ахборот тизимининг техникавий тузилиши. Компьютер 
тизимнинг асослари. Фазовий таҳлилни таъминлайдиган жараёнлар. 
Маълумот манбалари. Аэрофотосуратлар ва сунъий йўлдошлардан олинган 
маълумотлар. Маълумотларни тўплаш, таҳлил қилиш, ва моделлаштириш 
ҳамда тарқатиш. Картани компьютерга киритиш усуллари. Растрли ва 
векторли маълумотларнинг хусусиятлари. Географик ахборот тизимларининг 
функциялари. Тасвирларни рўйхатга олиш ва проекция танлаш. Геокодлаш. 
Маълумотларни ва карталарни рақамли тарзга айлантириш йўллари. 
Маълумотларни текшириш. Топология. Рақамли маълумотларни таҳрир 
қилиш. Атрибутлар жадвалларини тузиш ва тўлдириш. Маълумотлар базаси 
ва уни объектга боғлаш. Хариталарнинг легендасини, шартли белгиларини, 
ёзувларини яратиш. Янги шартли белгиларни тузиш. Ёзувларнинг 
форматлари тўғрисида тушунчага эга бўлиш. Картографик дизайн. 
Маълумотлар базасидаги маълумотларни картографик асос билан боғлаш. 
Картографик тасвирлаш усуллари. Маълумотни инсон тушунадиган тарзга 
айлантириш функциялари. Экранга чиқариш. Картографик элементларни 
бевосита тўғрилаш ва яхшилаш. Турли хил мавзули карталарни тузиш. Икки 
ва уч ўлчамли картографик моделларни яратиш. Рақамли карталар бўйича 
амалий масалаларни ечиш ва натижаларни баҳолаш. ГАТ дан ва тузилган 
карталардан геодезия, картография ва кадастр, ўрмон хўжалиги, аҳолини 
рўйхатга олиш, турли иншоотларни барпо этиш, инфраструктурани 
лойиҳалаш ва қуриш, бундай ишларни бошқариш, кадастр соҳасида баҳолаш 
ишларини олиб бориш, юзани таҳлил қилиш, юқори аниқлигидаги 
маълумотларни қайта ишлашда фойдаланиш. 

---