Malumki hazirgi kunda yurtimizda trikotaj korxonlari juda rivojlanib bormoqda. Yurtimizning trikotaj korxolarida tikilayotgan fudbolka, shortik, mayka va boshqa kiyim turlari nafaqat ichki bozorda balki dunyo bozorida o'z o'rnini topib ulgurdi. Etiborlisi yirtimizdagi gigant trikotaj korxonalaridan biri o'zimizni Andijondagi "SAMO" brendi asosida faoliyat olib borayotgan korxonadir. "SAMO" qanchalik rivojlanganini, o'zining mahsulotlarini hatto turkiyaga eksport qilayotganidan bilish mumkin. Men amalyot qilayotgan "Sargasso textile" M.CH.J ham kelajakda ana shunday yutuqlarga erishishiga harakat qilayotgan korxonalardan biridir. O‘zbekiston to‘qimachilik sanoati mamlakat iqtisodiyotining jadal rivojlanayotgan tarmoqlaridan biridir. Sanoat xorijiy investitsiyalarni jalb qilish, yangi korxonalarni tashkil etish, ishchi o'rinlarini yaratish va aholi bandligini ta’minlash, mahsulotlarni eksport qilish bo‘yicha yetakchi o‘rinlarni egallab kelmoqda. Shu bilan birgalikda, to‘qimachilik sanoati respublika milliy iqtisodiyotini rivojlantirishda strategik jihatdan muhim yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi.
So‘nggi yillarda sohada sezilarli o‘zgarishlar yuz berdi. Xususan, Hukumatning katta ko‘magi tufayli sanoat paxta tolasini respublika ichida 100% qayta ishlanishiga erishildi, yuqori qo‘shimcha qiymatga ega mahsulotlar eksporti ulushini sezilarli darajada oshirildi.
Bugungi kunda mahsulotlar dunyoning 55 dan ortiq mamlakatlariga eksport qilinmoqda. Agar 2016 yilda to‘qimachilik mahsulotlari eksporti 1,1 milliard dollar atrofida bo‘lgan bo‘lsa, 2020 yilga kelib 2,1 milliard dollarga yetdi. O‘zbek to‘qimachilik mahsulotlarining asosiy iste’molchilari MDH mamlakatlari, Xitoy, Turkiya hisoblanadi.
Shu o'rinda o'zim amalyot qilayotgan "Sargasso textile" korxonasi haqida qisqacha to'xtalib o'tsam.
Dast avval korxona o'zi nimaligini bilib olsak:
Korxonani turli belgilariga ko‘ra tavsiflash mumkin:
korxona, bu:
1
|
ishlab chiqarish va texnikaviy munosabatlarda
|
ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar hajmi va turlari, ularni tayyorlash texnologiyasiga miqdor va sifat jihatidan mos keluvchi mashinalar va mexanizmlar tizimi;
|
2
|
ijtimoiy munosabatlarda
|
turli toifadagi va vazifalarni bajaruvchi xodimlardan iborat mehnat jamoasi;
|
3
|
tashkiliy-huquqiy munosabatlarda
|
yuridik shaxs sifatida faoliyat yuritadi;
|
4
|
moliyaviy-iqtisodiy munosabatlarda
|
tarmoqning mustaqil bo‘g‘ini sifatida o‘zini o‘zi moliyalashtiradigan va boshqaradigan bozor subyekti.
|
"Korxona iqtisodiyoti" fanidan ma'lumki barcha korxonalar uch guruhga bo'linadi: kichik, o'rta va yirik. Korxonalarni ushbu guruhlardan biriga tayinlashda quyidagi ko'rsatkichlardan foydalaniladi:
ishchilar soni;
ishlab chiqarishning tannarxi hajmi;
asosiy vositalarning qiymati.
Odatda, korxonalar korxonalar soniga ko'ra quyidagicha bo'linadi: kichik - 50 nafargacha xodim; o'rtacha - 50 dan 500 gacha (ba'zan 300 gacha), katta - 500 dan ortiq, shu jumladan, ayniqsa katta - 1000 dan ortiq ish bilan ta'minlangan. "Sargasso textile" Korxonasida ishchilar soni 185 ta. Shunga ko'ra "Sargasso textile" o'rta korxonalar turiga kiradi.
Bilamizki kapitalga egalik qilish va shunga ko'ra korxona ustidan nazorat bo'yicha korxonalar milliy, xorijiy va qo'shma (aralash) korxonalarga ajratiladi.
"Sargasso textile" korxonasining hamma kapitaliga egalik qiluvchi tadbirkor O'zbekiston fuqarosi bo'lganligi uchun bu korxona "Milliy" korxonalar qatoriga kiradi(Milliy korxona bu- kapitali o'z mamlakati tadbirkorlariga tegishli bo'lgan korxonalardir).
"Sargasso textile" M.CH.J faoliyati haqida qisqacha to'xtalib o'taman. "Sargasso textile" korxonasi 2018 yil aprel oyida tashkil topgan. Korxona trikotaj maxsulotlarini Toshkentdagi "Bonito kids" tashkiloti orqali chet elga eksport qiladi. Haridorning talabiga qarab turli xil trikotaj maxsulatlarini ishlab chiqaradi. Faoliyatning asosiy bo'g'inini tikuvchi ayollar tashkil qiladi. Korxonada turli lavozimlarda 185 ta ishchi faoliyat olib boradi. Bular quyidagilar:
Do'stlaringiz bilan baham: |