Darsning mavzusi: Kirish. “Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q” Darsning maqsadi

Asosiy tushunchalar – o’tilgan mavzulardagi barcha atamalar.

Darsning borishi.

I. Tashkiliy qism. a) salomlashish, b) davomat, c) yurtimiz va xorij xabarlarini so’rash.

II. O’tgan mavzuni mustahkamlash. ( uyga vazifa tekshiriladi.)

III.Yangi mavzu. 7-nazorat ishi

Nazorat ishi test javoblari
I-variant	II-variant	III-variant
1-A	1-A	1-A
2-D	2-A	2-C
3-C	3-C	3-C
4-B	4-D	4-B
5-A	5-A	5-C
6-A	6-B	6-A
7-B	7-A	7-A
8-A	8-C	8-B
9-C	9-D	9-B
10-C	10-B	10-B
11-A	11-A	11-A
12-C	12-B	12-A
13-A	13-B	13-A
14-B	14-B	14-B
15-A	15-A	15-A
16-C	16-C	16-C
17-B	17-C	17-B
18-C	18-A	18-B
19-B	19-B	19-D
20-C	20-C	20-C

IV. Mustahkamlash. Darslikdagi topshiriqlar, savollar ustida ishlash.

V. Baholash. Darsda faol ishtirok etgan o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa. Savollarga javob yozib kelish.

O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari:_________________________

Sinf: 5-“A”_______________ 5-“B”_______________ 5-“V”_________________ 5-“G”________________

Darsning mavzusi: Manaviy va Ma’rifiy yuksalish

Darsning maqsadi:

Ta’limiy – O’quvchilarga Manaviy va Ma’rifiy yuksalish nima ekanligini tushuntirish

Tarbiyaviy – Manaviy va Ma’rifiy yuksalish uchun nima qilish kerakligi bu yo’ldagi ishlar haqida malumotlar berib tushunturish

Rivojlantiruvchi – o`quvchilar tafakkurida tarixiy bilimlarni yanada kuchaytirish

Darsning usuli – Aralash, aqliy hujum, klaster;

Darsning turi – yangi bilim, ko’nikma va malaka hosil qilish.

Darsning jihozi –”Tarix” 5-sinf uchun darslik, “Qadimgi dunyo tarixi” asari, mavzuga oid ko’rgazmali qurollar, plakatlar, tarqatma materiallar.

Asosiy tushunchalar – qadriyat,urf odat ,anana

Darsning borishi.

I. Tashkiliy qism. a) salomlashish, b) davomat, c) yurtimiz va xorij xabarlarini so’rash.

II. O’tgan mavzuni mustahkamlash. ( uyga vazifa tekshiriladi.)

III.Yangi mavzu. Manaviy va Ma’rifiy yuksalish

“Moddiy boylik qanchalik ko’p , qanchalik bebaho bo’lmasin, bir kun kelib eskirishi yoki turli falokatlar tufayli o’tda kuyib , suvga cho’kib ketishi mumkin. Ma’naviy boylikning afzalligi shundaki, unga vaqt, zamon o’z ta’sirini o’tkazolmaydi. U o’tda yonmaydi, suvda cho’kmaydi, toki inson, halq va millat bor ekanularning qalbida, ong –u shuurida yashayveradi”

“G’arb uyg’onish davri dastlab XIV-XV asrlarda Italiyada boshlangan va butun Yevropaga yoyilgan. Uyg’onish davri deganda, o’rta asrlardagi diniy jaholat hukmronligi davridagi yangi madaniy davrga qadam qo’yish tushuniladi. Bu yangi bosqichda dunyoviy taraqqiyot, insonparvarlik va ma’rifat g’oyalari yeakchilik qilgan , eng qadimiy- antic davr madaniyatiga murojat kuchaygan. Shuning uchun ham mu Renessans – Uyg’onish davri deyiladi. Bu davr Sharqda biroz oldinroq – IX asrda boshlanib, XV asrgacha davom etgan”

O’n ikki ming qoramol terisiga bitilgan kitob – avesto bundan 2700 yil ilgari bitilgan.

Ming yilda bir tug’ilgan alloma – Mahmud Zamahshariyning taxallusi “Jorulloh” ya’ni “Ollohning qo’shnisi” degan yuksak e’tirofga sazovor bo’lgan.“Ma’naviyatni doimo yangilab, boyitib boradigan manbalar ko’p. Oila, mahalla, maktab, Vatan, ota-ona, ustoz, yor-do’st, umuman hayotda ezgulik va yaxshilikka boshlaydigan har bir narsa ma’naviyat manbayidir. Ular orasida, ayniqsa, xalqimizning mazmunli hayoti, bunyodkorlik faoliyati, beqiyos fazilatlari alohida o’rin tutadi.

IV. Mustahkamlash. Darslikdagi topshiriqlar, savollar ustida ishlash.

V. Baholash. Darsda faol ishtirok etgan o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa. Savollarga javob yozib kelish.

O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari:_________________________

Sinf: 5-“A”_______________ 5-“B”_______________ 5-“V”_________________ 5-“G”________________

Darsning mavzusi: O’zbekiston va Jahon

Darsning maqsadi:

Ta’limiy – O’quvchilarga O’zbekiston va Jahon haqida va uni dunyoda tutgan o’rni haqida malumot berish

Tarbiyaviy – O’quvchilarga O’zbekiston va Jahon O’zbekiston “Biz kecha kim edigu kim bo’ldik”shuni aniq va samarali tushuntirish

Rivojlantiruvchi – o`quvchilar tafakkurida tarixiy bilimlarni yanada kuchaytirish

Darsning usuli – Aralash, aqliy hujum, klaster;

Darsning turi – yangi bilim, ko’nikma va malaka hosil qilish.

Darsning jihozi –”Tarix” 5-sinf uchun darslik, “Qadimgi dunyo tarixi” asari, mavzuga oid ko’rgazmali qurollar, plakatlar, tarqatma materiallar.

Asosiy tushunchalar –Ayrmachilik,Komponiya,Mintaqa

Darsning borishi.

I. Tashkiliy qism. a) salomlashish, b) davomat, c) yurtimiz va xorij xabarlarini so’rash.

II. O’tgan mavzuni mustahkamlash. ( uyga vazifa tekshiriladi.)

III.Yangi mavzu. O’zbekiston va Jahon

Dunyoning siyosiy, iqtisodiy, madaniy qiyofasi bo'lgani kabi,mafkuraviy manzarasi ham bor.Dunyoning mafkuraviy manzarasideganda,odamlarning qalbi va onginiegallash uchun olib borilayotgan kurash qayerda qanday kechayotgani, bu yo'lda qaysi joyda qanday usul vavositalar qo'llanayotgani, qaysi hududning qanday g'oya vamafkuraviy polygon ta'sirida ekanligi tushuniladi.Bugungi dunyoning mafkuraviy manzarasida inson qalbi va ongiga ta'sir o'tkazuvchi turli xil vositalar bilan kurash olib boruvchi mafkuraviy poligonlar faoliyati tobora yaqqolroq ko'zga tashlanmoqda. Bunday mafkuraviy poligonlar jangovar qurollar bilan emas, balki, avvalo. Inson qalbi va ongiga ta' sir o'tkazuvchi g'oyaviy qurollar bilan kurashish jarayoni kuchayib ketish natijasida paydo bolmoqda. Sizga geografiya fanidan yaxshi ma'lumki, dunyo hududiy jihatdan turli mintaqa va qit'alarga bo'linadi. Shu bois jahonning siyosiy xaritasiga qarab va davlatlarning chegaralarini hisobga olib, Yer yuzidagi hududiy bo'linishni bemalol tasavvur qila olamiz. Bular - qat'iy chegaraga ega bo'lgan hududlar. Lekin insoniyat XXI asrga kelib, chegara bilmaydigan muammolarga duch keldi. Turli mintaqaviy. diniy-etnik, tajovuzkor millatchilik va shovinizm asosidagi mojarolar, ekologiya falokatlari, ma'naviy tanazzul, giyohvandlik, terrorchilik kabi muammolar shular jumlasidandir. Shuningdek, globallashuv jarayonlari, axborot oqimining tezlashuvi ham birtalay muammolarni yuzaga keltirmoqda. Eng yomoni, turli mafkuraviy vositalar orqali dunyoda o'z ta'sir doirasini kengaytirib, insonlar qalbi va ongini zabt etishga, shu tariqa butun-butun xalqlar va davlatlarni o'z yo'rig'iga yuritishga intilayotgan kuchlarning paydo bo' layotganidir. Inson qalbi va ongini egallash uchun kurash kuchayib bormoqda.

IV. Mustahkamlash. Darslikdagi topshiriqlar, savollar ustida ishlash.

V. Baholash. Darsda faol ishtirok etgan o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa. Savollarga javob yozib kelish.

O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari:_________________________

Sinf: 5-“A”_______________ 5-“B”_______________ 5-“V”_________________ 5-“G”________________

Darsning mavzusi: Dunyo havfsizligiga tahdid

Darsning maqsadi:

Ta’limiy – O’quvchilarda Dunyo havfsizligiga tahdid nima ekanligini tushuntirish

Tarbiyaviy – O’quvchilarda Dunyo havfsizligiga tahdid va buning salbiy oqibatlarini tushuntirib berish

Rivojlantiruvchi – o`quvchilar tafakkurida tarixiy bilimlarni yanada kuchaytirish

Darsning usuli – Aralash, aqliy hujum, klaster;

Darsning turi – yangi bilim, ko’nikma va malaka hosil qilish.

Darsning jihozi –”Tarix” 5-sinf uchun darslik, “Qadimgi dunyo tarixi” asari, mavzuga oid ko’rgazmali qurollar, plakatlar, tarqatma materiallar.

Asosiy tushunchalar – diniy aqidaparastlik,terrorchilik,xalqaro terrorchilik,

Darsning borishi.

I. Tashkiliy qism. a) salomlashish, b) davomat, c) yurtimiz va xorij xabarlarini so’rash.

II. O’tgan mavzuni mustahkamlash. ( uyga vazifa tekshiriladi.)

III.Yangi mavzu. Dunyo havfsizligiga tahdid

Yurtboshimiz aytganidek, «Bugungi kunda odamzod ma'lum bir davlatlar va siyosiy kuchlarning manfaatlarigagina xizmat qiladigan, olis-yaqin manbalardan tarqaladigan, turli ma'no- mazmundagi mafkuraviy kuchlarning ta'sirini doimiy sezib yashamoqda». Biror mamlakatga nisbatan harbiy hujum yoki iqdisodiy zarar yetkazishni osongina ko'rish va sezish mumkin. Ammo mafkuraviy ta'sir bunday emas. Uning ta'siri radio, televideniye, gazeta- jurnal, internet, umuman, Hozirgi vaqtda mafkuravy vositalar orqali ‘oz ta’sir doirasini kengaytirishga intilayotgan siyosiy kuchlar va harakatlar ham yo’q emas.Tajovuzkorlik, millatchilik va shovinizm, neofashizm va fundamentalism, irqchilik va aqidaparastlik mafkuralari shular jumlasidandir. Prezidentimiz ”bugungi zamonda mafkura poligonlari yadro poligonlariga nisbatan ham ko’proq kuchga ega ” deb bejiz o’qtirmaganlar. XXasr so'ngida ro’y bergan ulkan ijtimoiy-siyosiy o 'zgarishlar, ikki qutbli dunyoning barham topishi nalijasida nisbiy muvozanatning buzilishi jahonning mafkuraviy manzarasini tubdan o 'zgartirib yubordi. Inson qalbi va ongini egallash uchun kurash xilma- xil g'oyalar bilan qurollangan, turli manbalardan oziqlanadigan mafkuralarnig asosiy maqsadiga aylanmoqda. Jahon maydonlarini mafkuraviy jihatdan bo’lib olishga urinishlar Bugungi dunyoda g’oyaviy ta’sir o’tkazish imkoniyatlari tobora kengaymoqda. Biron bir hudud yoki mamlakatda paydo bo’layotgan g’oyalar tez fursatda butun jahonda yoyilmoqda. Natijada, odamzod ma’lum bir davlatlar va siyosiy kuchlarning manfaatlariga xizmat qiladigan turli mafkuraviy markazlarning muttasil bosimini doimiy sezib yashamoqda.

IV. Mustahkamlash. Darslikdagi topshiriqlar, savollar ustida ishlash.

V. Baholash. Darsda faol ishtirok etgan o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa. Savollarga javob yozib kelish.

O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari:_________________________

Sinf: 5-“A”_______________ 5-“B”_______________ 5-“V”_________________ 5-“G”________________

Darsning mavzusi: XXI asr –Ilm –fan va taraqqiyot asri

Darsning maqsadi:

Ta’limiy –O’quvchilarda XXI asr –Ilm –fan va taraqqiyot asri va bu asrda qilinayotgan ishlar haqida so’z yuritish

Tarbiyaviy – O’quvchilarda XXI asr –Ilm –fan va taraqqiyot asri va bu asrda insonlarni xavotirga slogan xavflar va yutuqlari haqida malumot buerish

Rivojlantiruvchi – o`quvchilar tafakkurida tarixiy bilimlarni yanada kuchaytirish

Darsning usuli – Aralash, aqliy hujum, klaster;

Darsning turi – yangi bilim, ko’nikma va malaka hosil qilish.

Darsning jihozi –”Tarix” 5-sinf uchun darslik, “Qadimgi dunyo tarixi” asari, mavzuga oid ko’rgazmali qurollar, plakatlar, tarqatma materiallar.

Asosiy tushunchalar – Texnika,ilm,fan.

Darsning borishi.

I. Tashkiliy qism. a) salomlashish, b) davomat, c) yurtimiz va xorij xabarlarini so’rash.

II. O’tgan mavzuni mustahkamlash. ( uyga vazifa tekshiriladi.)

III.Yangi mavzu. XXI asr –Ilm –fan va taraqqiyot asri

Mamlakatimizda mustaqillik yillarida xususiy mulk rivojlanishi uchun zarur huquqiy kafolatlar va amaliy mexanizm yaratildi. Masalan, Davlat mulkini boshqarish va xususiylashtirish qo'mitasi, uning joylardagi tuzilmalari barpo etildi. Tovar, xomashyo, fond birjalari, banklar tizimi, mahsulot ishlab chiqaruvchilar vatadbirkorlar palatasi, biznes-fond, turli konsalting, lizing va boshqa bozor infratuzilmasi tarmoqlari shakllantirildi. Mulkning aksariyat qismi davlat tasarrufidan chiqarildi. Nodavlat shaklidagi mulkchilikning aksiyadorlik jamiyatlari, korporatsiyalar, kompaniyalar, firmalar, shirkatlar, qo'shma va xususiy korxonalar, fermer va dehqon xo'jaliklari, o'rta va kichik korxonalar tarmog' i vujudga keldi.Xususiy lashtirishj arayonini yanada chuqurlashtirish va haqiqiy mulkdorlar sinfini shakllantirish ham iqtisodiy sohadagi muhim vazifadir.Hozir bu jarayongayirik korxonalar ham jalb etilmoqda. Bunda xususiy mulkning miqyosi va ulushi uzluksiz ortib boradigan ko'p tarmoqli iqtisodiy otm rivojlantirishgakatta e'tibor qaratilmoqda. Chunki, mulkdorlar safining kengayishiga erishish orqali ham ijtimoiy hayot barqarorligi va farovonligi kafolatlanadi.Yana bir vazifa iqtisodiyotga xorij sarmoyasini, avvalo, bevosita yo'naltirilgan sarmoyalarni keng jalb etish uchun zarur huquqiy shart-sharoit, kafolat va iqtisodiy omillarni yanada kengaytirishdan iborat. Bu esa salohiyatli xorij iy sheriklar bilan birgaxalqimiz ehtiyojiga mos, dunyo bozorida raqobatga bardoshli mahsulotlar ishlab chiqarishni amalga oshirish imkonini beradi. Chunki, xorij sarmoyasi ishlab chiqarish quvvatlarini zamonaviy asbob-uskunalar, jihozlar va mexanizmlar bilan yangilash, ilg'or texnologiyalargao'tish, ko'plab yangi korxonalar qurish, ishlab chiqarishning va bozor iqtisodiy oti infratuzilmasini rivojlantirish uchun zarur bo'ladigan mablag'ni shakllantirish manbaidir. Mamlakat eksport salohiyatini oshirish, uning xalqaro mehnat taqsim-otida teng huquqli va o'zaro manfaatli shartlar asosida ishtirok etishi, iqti-sodiyotimizning jahon iqtisodiy tizimiga har tomonlama uyg'unlashuvi jaray-onini tezlashtirish vazifasi ham biz barpo etayotgan jamiyatning iqtisodiy poydevorini mustahkamlashga xizmat qiladi.

IV. Mustahkamlash. Darslikdagi topshiriqlar, savollar ustida ishlash.

V. Baholash. Darsda faol ishtirok etgan o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa. Savollarga javob yozib kelish.

O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari:_________________________

Sinf: 5-“A”_______________________ 5-“B”________________________ 5-“V”_____________________ 5-“G”______________________

Darsning mavzusi: Umumlashtiruvchi dars

Darsning maqsadi:

Ta’limiy – oldingi darslarda o’rganilgan mavzu bo’yicha materialni takrorlash va umumlashtirish;

Tarbiyaviy – eng qadimgi jamoa tuzumining asosiy davrlari bo’yicha o’quvchilarning bilimlarini tizimlashtirish;

Rivojlantiruvchi – olingan bilimlarini o’z ornida qo’llay bilish;

Darsning usuli – Aralash, aqliy hujum, charxpalak;

Darsning turi – yangi bilim, ko’nikma va malaka hosil qilish.

Darsning jihozi –”Tarix” 5-sinf uchun darslik, “Qadimgi dunyo tarixi” asari, mavzuga oid ko’rgazmali qurollar, plakatlar, tarqatma materiallar.

Asosiy tushunchalar – oldingi darslarda o’tilgan barcha atamalar

Darsning borishi.

I. Tashkiliy qism. a) salomlashish, b) davomat, c) yurtimiz va xorij xabarlarini so’rash.

II. O’tgan mavzuni mustahkamlash. ( uyga vazifa tekshiriladi.)

III.Yangi mavzu. Takrorlash

1. Yevropadagi dastlabki madaniyat o’chog’i – Krit madaniyati haqida nimalarni bilib oldingiz?

2. Mayyaliklar osmon jismlarini o’rganish borasida qanday yutuqlarga erishgan?

3. Shaharlarning paydo bo’lishi haqida nimalarni bilasiz?

4. Afina va Sparta shaharlari haqida ma’lumot bering?

5. Davlat nima ekanligini izohlab bering?

6. Qadimgi Hindiston va Xitoynni yagona davlatga birlashtirgan tarixiy shaxslarni qayd eting?

7. Qadimgi dunyoning qaysi obidalari “Yetti mo’jiza” deb ataladi?

8. Ma’buda Artimedaga atab nega ibodatxona qurilgan?

9. Galikarnas maqbarasi haqida nimalarni bilasiz?

10. Qadimgi ajdodlarimiz haqida nimalarni bilib oldingiz?

11. Baqtriya davlatida qanday shaharlar bo’lgan?

12. Xorazm davlati haqida so’zlab bering?

13. Bobil osma bog’lari kimning sharafiga qurilgan?

14. Davlatning paydo bo’lishiga sabab bo’lgan omillarni qayd eting?

15. Pasxa orolida Yevropadan borgan sayyohlarni hayratga slogan va sababi hozirgacha sir bo’lib qolayotgan hodisa nima?

16. O’zbek xalqining milliy bayramlari haqida nimalarni bilib oldingiz?

17. Urf-odatlar deganda nimani tushunasiz?

IV. Mustahkamlash. Darslikdagi topshiriqlar, savollar ustida ishlash.

V. Baholash. Darsda faol ishtirok etgan o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa. Savollarga javob yozib kelish.

O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari:_________________________

Sinf: 5-“A”_______________________ 5-“B”________________________ 5-“V”_____________________ 5-“G”______________________

Darsning mavzusi: 8-nazorat ishi

Darsning maqsadi:

Ta’limiy – o`quvchilarning bilim darajasini aniqlash;

Tarbiyaviy – o`quvchilar bilimlaridagi bo`shliqlarni aniqlash;

Rivojlantiruvchi – o`quvchilar tafakkurida tarixiy bilimlarni yanada kuchaytirish.

Darsning usuli – Aralash, aqliy hujum, yozma;

Darsning turi – yangi bilim, ko’nikma va malaka hosil qilish.

Darsning jihozi –”Tarix” 5-sinf uchun darslik, “Qadimgi dunyo tarixi” asari, mavzuga oid ko’rgazmali qurollar, plakatlar, tarqatma materiallar.

Asosiy tushunchalar – o’tilgan mavzulardagi barcha atamalar.

Darsning borishi.

I. Tashkiliy qism. a) salomlashish, b) davomat, c) yurtimiz va xorij xabarlarini so’rash.

II. O’tgan mavzuni mustahkamlash. ( uyga vazifa tekshiriladi.)

III.Yangi mavzu. 8-nazorat ishi

Nazorat ishi test javoblari
I-variant	II-variant	III-variant
1-A	1-A	1-A
2-D	2-A	2-C
3-C	3-C	3-C
4-B	4-D	4-B
5-A	5-A	5-C
6-A	6-B	6-A
7-B	7-A	7-A
8-A	8-C	8-B
9-C	9-D	9-B
10-C	10-B	10-B
11-A	11-A	11-A
12-C	12-B	12-A
13-A	13-B	13-A
14-B	14-B	14-B
15-A	15-A	15-A
16-C	16-C	16-C
17-B	17-C	17-B
18-C	18-A	18-B
19-B	19-B	19-D
20-C	20-C	20-C

IV. Mustahkamlash. Darslikdagi topshiriqlar, savollar ustida ishlash.

V. Baholash. Darsda faol ishtirok etgan o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa. Savollarga javob yozib kelish.

O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari:_________________________