Darsning maqsadi: Dezoksiribonuklein kislotalarni poliakrilamid gelida

NUKLEIN KISLOTALARNING GEL-ELEKTROFOREZI 

---

akrilamiddan tayyorlangan poliakrilamid gelida olib boriladi. Buning uchun 2,5 g 
sianogum-41 yoki 2,4 g akrilamid, 0,13 g N1N1-metilenbisakrilamid 33 ml trisasetat 
buferida (pH 7,8) eritilib, uning ustiga 50 ml distillangan suv, 0,08 ml TEMED 
qo’shiladi. Tayyorlangan suyuqlik yaxshilab aralashtirilgach, 10% li 0,8 ml 
ammoniy persulfat eritmasi qo’shiladi va eritmaning hajmi 100 ml ga yetkazilib 
aralashtiriladi. Tayyor bo’lgan aralashma elektroforez olib boriladigan ichki 
diametri 5-6 mm, uzunligi 7-8 sm li shisha naychaga havo pufakchalari kiritilmasdan 
quyiladi. Polimerlanish prosessi kislorodsiz muhitda olib borilishi kerak. Buning 
uchun polimerlanuvchi aralashma ustiga ohistalik bilan bufer eritma quyiladi va 
qatlam hosil qilinadi. Elektroforetik kamera kyuvetalariga bufer 1:2 nisbatda 
suyultirilgandan so’ng quyiladi. Gelga fraksiyalanadigan umumiy DNKni tomizish-
Gel polimerlangandan so’ng, uning ustiga tarkibida DNK bo’lgan 20% li 0,01-0,05 
ml saxaroza eritmasi (buning uchun ma'lum miqdordagi 40% li saxaroza eritmasi 
teng miqdordagi DNK eritmasi bilan aralashtiriladi) va 0,25% li 0,01 ml bromfenol 
ko’ki tomiziladi. Saxaroza DNK eritmasining zichligini oshirib, uning elektrod 
buferi bilan qisqa vaqt ichida aralashib ketishiga qarshilik qiladi. Natijada 
elektrodlarga kuchlanish berilganda DNK gel ustuniga o’tadi. Tekshirilayotgan 
eritmadagi DNK konsentrasiyasi quyidagicha aniqlaniladi: 0,1 ml DNK eritmasiga 
5 ml 0,5 N perxlorat kislota qo’shib, qaynab turgan suv hammomida 20 minut 
gidrolizlanadi.
Elektroforez asbobini ishlatish jarayoni 
Shundan keyin gidrolizatning optik zichligi spektrofotometrda (270 va 290 
nm da) aniqlanadi. DNKning miqdori esa quyidagi formula yordamida hisoblab 
topiladi: 
Cmkg/ml = [(E270-E290)/0.19]*10.5 bu yerda: C - DNK konsentrasiyasi; E - 
tarkibida 1 mkg DNK bo’lgan eritmaning optik zichligi; 0,19 - 1 mkg/ml DNKdagi 

---

fosforning spektrofotometrik ko’rsatkich koeffisienti; 10,5 - nazariy 
hisoblangandagi fosfor miqdorini DNK ga o’tkazish uchun ko’paytuvchi.