Дарслик тошкент – iqtisodiyot – 2019

 
 
 
 

---

37 
 
 
2.3.2.-а расм 2.3.2.-б расм. 
Агар D
1
ва D
2
1- ва 2-товарлар истеъмоли бўлса, қуйидаги тенглик ўринли 
бўлади: 
P
1
xD
1
+P
2
D
2
= P
1
xQ
1
+P
2
Q
2
= V
Ўзаро савдода мувозанат нархига эришилгандан сўнг ихтисослашни 
давом эттириш ўзининг иқтисодий моҳиятини йўқотади, чунки ўрнини қоплаш 
харажатларининг ортиб бориши туфайли бундан кейинги ихтисослашув орқали 
ишлаб чиқарилган товарлар уларни хориждан сотиб олишга нисбатан 
қимматроққа тушади. 3.1.2-а ва 3.1.2-б расмлардан кўриниб турибдики, 
мувозанат нархга 
Р
В
=Р
В
*=1 
нуқтада эришилган, яъни ишлаб чиқариш нуқтаси 
тўлиқ ихтисослашув томон ҳаракатланган бўлса-да ҳар икки мамлакат учун мос 
равишда горизонтал ва вертикал ўқларга етиб бормаган.
Халқаро савдода савдо шарти тушунчаси. Мамлакатнинг иқтисодий 
ўсиш йўллари ва уларнинг хусусиятлари 
Нисбий нархларнинг ўзгаришига асосланган ўзаро боғлиқлик савдо 
шартлари тушунчаси орқали ифодаланади. 
@ Савдо шартлари (terms of trade) — маълум бир товарнинг экспорт 
ва импорт нархларининг, мамлакат бўйича ѐки мамлакатлар гуруҳи бўйича 
экспорт ва импорт нархлари индексларининг нисбатидир. 

Агар бизни маълум бир товар қизиқтирса, нархлар нисбати фақат шу 
товарнинг экспорт ва импорт нархлари нисбати орқали ифодаланиши мумкин, 
барча товарлар бўйича ташқи савдо ўрганилаѐтган бўлса, у ҳолда нархлар 
нисбати барча товарлар бўйича ифодаланади. Агар 
Р
х
— экспорт нархлари 
индекси,