Дарс мавзуси: Сайёҳлик хизмати туристик маҳсулотнинг қисми

Mavzu 2.  Ekskursiya xizmatlarini  tayyorlash texnologiyasi 

Reja: 

1.  Ekskursiya xizmatini tayyorlashda ijodiy guruh tashkil etish 

2.  Mavzular uchun ob’ektlar tanlash. 

3.  Ko‘rgazmali  materiallardan  foydalanish  va  ekskursiya  marshrutini 

aniqlash. 

 

1.Ekskursiya xizmatini tayyorlashda ijodiy guruh tashkil etish 

 

Ekskursiyani  tayyorlash    ekskursiyani  tuzuvchilardan  ijodiy 

yondashuvni  talab  qiladi.  Ekskursiyani  tayyorlash—bu  shahar  va 

hududlarning 

ekskursiya 

imkoniyatlaridan 

kelib 

chiqib, 

turistik 

korxonaning  doimiy  mijozlari  ehtiyojiga  asoslangan  holda,  ekskursiyaga 

yangi mavzular ishlab chiqishdir. 

Yangi  ekskursiyani  tayyorlash  jarayoni  o‘z  ichida  mavzuni  aniqlash, 

ekskursiya  maqsad  va  vazifalarini  qo‘yish,  ob’ektlarni  tanlash  va 

o‘rganish,  ekskursiya  marshrutlarini  tuzish,  ekskursiya  mavzusi  bo‘yicha 

adabiy  manbalarni  o‘rganish,  mutaxassislar  bilan  konsultatsiyalar  olib 

borish,  ekskursiyaning  asosiy  matnini  (  kontrolniy  tekst)  yozish,  “gid 

portfeli”ni  taxlash,  ekskursiyani  o‘tkazish  metodikasini  tanlash  va 

texnologik haritasini tuzishdan iboratdir. 

Ekskursiyani  tayyorlash  negizida  pedagogik  bilimning  bosh  prinsipi 

va  talablari:  o‘qitish  va  tarbiyaning  bog‘liqligi,  hikoyalarda  ketma-ketlik, 

fikrlarning  aniq  va  tushunarli  bo‘lishi,  hissiyot,  sayyohlar  yoshi 

xususiyatlari hisobga olingan holda bo‘lishi shart. 

Yangi  ekskursiya  mavzusini  ishlab  chiqishda  3-6  kishidan  iborat 

ijodiy  guruh  (gidlar)  yig‘iladi.  Ular  orasidan  rahbar  tanlanadi.  Ijodiy 

guruhning  har  bir  a’zosi  o‘z  g‘oyalari,  materiallarini  taqdim  etadi  va  bu 

materiallar umumlashtiriladi.  

Har bir ekskursiya o‘zining aniq mavzusiga ega va shu mavzu asosida 

namoyish va hikoyalar tayyorlanadi. Ayniqsa, bu ko‘p mazmunli ob’ektlar 

namoyishida  muhimdir. Chunki bitta ob’ektni har xil mavzularda  yoritish 

mumkin. 

Ekskursiya  mavzusi  shahar  arxitekturasi,  ijodkor  hayoti,    ko‘cha 

tarixi,  ekologik  ahvol,  hayvonot  olami,  shaharning  iqtisodiyoti  va  hokazo 

bo‘lishi mumkin. 

Ekskursiya  nomi  (nomlanishi)  ham  uning  mazmunini  ochib 

beradi(Moviy  gumbaz  ostida,  Sharq  taronasi-qalb  durdonasi,  Marg‘ilon- 

2000  yoshda).  Ekskursiya  nomini  belgilayotganda  qo‘yidagilarga  yo‘l 

---

 

11 

qo‘ymaslik  kerak:  so‘zlarni  qisqartirmaslik,  abbreviaturalardan,  xorijiy 

leksikonlardan  olingan  so‘zlardan  foydalanmaslik.  Ekskursiya  nomi 

o‘zining  individualligi,  tez  yodda  qolishi,  yoqimli  eshitilishi,  mazmunga 

to‘g‘ri kelishi  bilan ajralib turishi kerak. 

Oldindan  maqsad  belgilamay  ekskursiyani  tayyorlash  mumkin  emas.