Дала экинларининг асосий зараркунандалари

Ҳаёт кечириши. Карадрина кўпинча ғумбаклик стадиясида, баъзан эса вояга етган капалак ва тухумлик стадиясида қишлайди. Совуққа учраб қолган қуртлар нобуд бўлади. Кеч кузда ва қиш фаслининг боши илиқ бўлганида қуртларнинг кўпчилиги ғумбакка айланиб, келгуси йили бу зараркунанда жуда кўпайиб кетади (Богуш).
Капалаклар эрта кўкламда пайдо бўлади ва тезда ўсимлик баргларига тухум қўя бошлайди, бу тухумлардан чиққан қуртлар ўша ўсимлик барглари билан озиқланади. Биринчи бўғин капалаклар тухумларини бедага ва бегона ўтларга қўяди. Урғочи капалак тухумларини бир неча донадан тортиб то 250 донагача етказиб тўп-тўп қилиб қўяди. Биринчи бўғин урғочи капалакларнинг ҳар бири 1200—1700 донагача, ундан кейинги бўғинларнинг капалаклари 300—600 донагача тухум қўяди. Урғочи капалакларнинг энг серпуштлари 2300 тагача тухум қўяди. Вояга етган карадрина кечқурун ва кечалари ҳаракатланиб, урғочи капалаклар қош қорайганидан бошлаб тонг отгунча тухум қўяди.
Ёзда, тухум қўйилгандан кейин 1—5 кун, эрта кўклам ва кеч кузда эса 12—19 кун ўтгач тухумлардан қуртчалар чиқади. Тухумдан чиққан қуртлар дастлабки даврда галалашиб туради, кейинчалик ўсимликларга ёйилиб кетади. Катта ёшдаги қуртлар энг кўп зарар етказади. Ғўза, каноп, дағал каноп сингари баланд ўсимликларда қуртларнинг кўпчилиги ўсимликларнинг ўрта ва пастки қисмларига жойлашиб, поя учларида камроқ кўринади. Қуртлар учинчи ёшдан бошлаб кўп вақтини ўсимликда ўтказмайди, куннинг иссиқ пайтларида ва қош қорайишидан олдин ерга тушади. Улар ўсимликларнинг тубида ва тупроқнинг юза қаватида тунайди. Тунаб чиққан қуртлар эрталаб ўсимликларга ўрмалайди ва эрталабки соатларда жуда кўп озиқ ейди. Ёш қуртлар баргларнинг пўстини кемиради. Катта ёшлардаги қуртлар барг шапалоқларини кемириб тешиб, нотўғри шаклдаги тешиклар ҳосил қилади, бироқ баргларнинг томирларига тегмайди.
Карадрина ғўзанинг ва бошқа баъзи ўсимликларнинг шона, тугунчаларини, ёш меваларини ва поя тубларини ҳам шикастлайди, умуман эса бу зараркунанда барглар билан озиқланади, ана шу сабабли уни баъзан ғўза барг қурти деб ҳам атайдилар. Бу қуртлар ўсимликлардан ерга бемалол туша олишлари сабабли, уларни ерда юрадиган қурт ҳам дейдилар.
Ғўза эндигина ривожлана бошлаган даврда унинг пояларини фақат иккинчи бўғин қуртлар шикастлайди, бу ҳолда поянинг карадрина шикастлаган жойлари кўк қурт тунлами шикастлаган жойларга жуда ўхшайди.
Қуртлар ёз фаслида 14—18 кун, эрта кўклам ва куз фаслларида 18-35 кун деганда ўсиб етилади. Бу қуртлар ғумбакланиш учун ўсимлик пояси ёнидаги тупроқ ёриқлари орасига ва кесакчалар тагига киради. Ғумбаклик стадияси ёзда 4 кундан 2 ҳафтагача, эрта кўклам ҳамда кузда 3 ҳафтага ва ундан ҳам кўпга чўзилади. Карадрина Марказий Осиёнинг турли минтақаларида йил давомида 4—7, Ўзбекистонда эса 5—6 бўғин беради.
Марказий Осиёда карадрина қуртларини қора қарға, зағча ва чумчуқлар, баъзан эса Еumenes dimidiatipennis Sauss номли арилар қирғин қилади, майда қуртча ва тухумларини йиртқич қандалалар ҳамда тугмача қўнғиз (Сhrysopa Sp.Sp.) личинкалари сўриб нобуд қилади; карадрина қуртларида Осhneumonidae ва Вrаsonidae оилаларига қарашли бир талай яйдоқчилар, (биринчисидан энг муҳими Limnera xanthostoma grav. иккинчисидан Мicroptilis rufienris Kok) ва бракон (Наbrobracon simonovi Kok) ҳамда тахин пашшалари (Рseudognia cinerasens Rohd; Larvaevora noctuarum Land ва Рrоsopaea destertisola Rohd.) паразитлик қилади. Бу йиртқич ва паразитлар карадринанинг урчишига анчагина халақит беради. Шу сабабли айрим йилларда карадриналар сони ўзгариб туради.