Dak ga yuborilsin Dekan dots. T. Jiemuratov 2014 y

III
BOB
Davlat moliyasini baquvvatlashtirishda inflyatsiyani kamayttirish 
shakllari 
3.1 O`zbekiston respublikasining moliya siyosatini takomillashtirishdagi 
inflyatsiyaga qarshi istiqbollari__________________________________42
 
3.2 Iqtisodiyotni barqarorlashtirishda pul - kredit inflyatsiyasining o`ziga xos 
xususiyatlari______________________________________________________53 
Xulosa ______________________________________________________64 
Foydalanilgan adabiyotlar ruyxati_______________________________67 

---

4 
Kirish 
Mavzuning dolzarbligi
. 2008 yilda boshlangan moliyaviy inqiroz hozirgi 
vaqtda ko`plab rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarni tobora keng va 
chuqur qamrab olmoqda. Bu esa ishlab chiqarishning pasayishiga, ishsizlikning 
o`sishi, aholi hayot darajasining yomonlashuviga olib kelmoqda, bir so`z bilan 
aytganda, bu inqiroz ko`p jihatdan oqibatini oldindan bilib bo`lmaydigan darajada 
jiddiy tus olmoqda. Iqtisodiyotimizning jahon xo`jalik va iqtisodiy-moliyaviy 
tizimiga integratsiyalashuv jarayoni tobora chuqurlashib borayotganini inobatga 
oladigan bo`lsak, jahon moliyaviy inqirozi, avvalo uning oqibatlari bizga ham 
salbiy ta`sir ko`rsatayotgani haqida gapirib o`tirishning hech qanday zarurati 
bo`lmasa kerak, deb o`ylayman.
Bunday ta`sir, avvalambor, umuman dunyo bozoridagi talab va narxlarning 
keskin tushib 
ketishida va 
tabiiyki, 
mamlakatimiz 
eksport qiladigan 
mahsulotlarning muhim turlariga nisbatan hamda eksportga yo`naltirilgan etakchi 
tarmoqlar va ular bilan bog`liq turdosh korxonalar faoliyatida namoyon 
bo`lmoqda. Bu esa, o`z navbatida, butun iqtisodiyotimizning mutanosib va 
samarali rivojlanishiga salbiy ta`sir ko`rsatmoqda, ko`zda tutilgan loyihalarni 
amalga oshirish, o`z oldimizga qo`ygan maqsadlarga erishish yo`lida ko`plab 
muammolarni tug`dirmoqda.
Albatta bozor iqtisodiyotiga o`tish sharoitidagi ijtimoiy iqtisodiy islohotlarni 
amalga oshirishda davlat bosh islohotchilik rolini saqlab qolishi xurmatli 
prezidentimiz I.A. Karimov tomonidan iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishning 
bosh printsiplaridan biri sifatida belgilab berilgan. Iqtisodiy islohotlarni amalga 
oshirishda davlat bosh islohotchilik rolini o`ynashi, o`tish davri 
qiyinchiliklaridan aholini kam ta`minlangan qatlamlari uchun ijtimoiy himoya 
tizimlarini shakllantirish uchun zaruriy markazlashtirilgan pul fondlariga ehtiyoj 
sezadi. Prezidentimiz ma`ruzasida ta`kidlaganidek «Mamlakatimiz yalpi ichki 
mahsuloti 8 foizga o`sdi, sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi 8,8 foizga, 
qishloq xo`jaligi – 6,8 foizga, chakana savdo aylanmasi – 14,8 foizga oshdi. 
Inflyatsiya darajasi prognoz ko`rsatkichidan past bo`ldi va 6,8 foizni tashkil etdi. 

---

5 
O`tgan yil yakunlariga ko`ra, tashqi davlat qarzi yalpi ichki mahsulotga 
nisbatan 17 foizni, eksport hajmiga nisbatan qariyb 60 foizni tashkil etdi. Bu 
avvalambor xorijiy investitsiyalar va umuman, chetdan qarz olish masalasiga 
chuqur va har tomonlama puxta o`ylab yondashish natijasidir. 2013 yilda 
iqtisodiyot sohasidagi soliq yuki 21,5 foizdan 20,5 foizga, jismoniy shaxslar uchun 
daromad solig`ining eng kam stavkasi 9 foizdan 8 foizga tushirilganiga 
qaramasdan, davlat byudjeti yalpi ichki mahsulotga nisbatan 0,3 foiz profitsit bilan 
bajarildi. Davlat byudjeti xarajatlari tarkibida ijtimoiy sohaga yo`naltirilgan 
xarajatlar yuqori darajada saqlanib qoldi va umumiy xarajatlarning 59,3 foizini 
tashkil etdi»
1
.