D tojiboyeva, A. Yo‘ldoshev maxsus fanlarni o'qitish metodikasi

¹ Беспалько В.П. Слагаемые педагогической технологии. М.: «Педагогика», 1989, с. 192.


² Кларин М. В. Педагогическая технология в учебном процессе. М.: «Зна­ние», 1989, с. 75.


³ Sayidahmedov N. Yangi pedagogik texnologiyalar. Т.: «Moliya», 2003, 6-bet.


⁴ N. Sayidahmedov, D. Mirzajonova. Pedagogik texnologiya ta’limi, zamonaviylik va ilmiyiik. Kasb-hunar ta’limi №1, 2005-yil.


⁵ Farberman B.V., Musina R.G., Jumaboyeva FA. Oliy o'quv yurtlarida o'qitishning zamonaviy usullari. Toshkent. 2002, 60-bet.





Boshqa mualliflar «Pedagogik texnologiya — bu bilim berish va uni egallashda texnika va inson resurslarini o‘zaro uzviy bog'liq holda ko‘rib, butun ta’lim jarayonini loyihalashda va amalda qo'llashda (sistemali) majmuali yondashuv usulidan foydalanish- dirs>, deb ta’riflangan, degan fikrni bildiradilar.¹ Yana bir kitobda «Pedagogik texnologiya — bu ta’lim shakllarini jadallashtirish vazi- fasini ko'zlagan o'qitish va bilimlarni o'zlashtirishning barcha jarayonlarini texnika va inson omillarida va ularning biigalikdagi harakatlari vositasida yaratish, tatbiq etish va belgilashning izchil tizimidir» deyiladi YuNESKO ta’rifida, deb ko‘rsatiladi.²

«Ta’lim texnologiyasi — ta’lim modellarini optimallashtirish maqsadida inson va texnika resurslari va ularning o‘zaro ta’sirini hisobga olgan holda butun o'qitish va bilimlarni o'zlashtirish jarayo­nini yaratish, qo'llash va aniqlash tizimidir», - deb beriladi, ta’lim samaradoriigini oshirish yo'llariga bag'ishlangan seminar trening materiallarida.³

«YuNESKO ta’rifiga ko'ra, PT(pedagogik texnologiya) ikki ma’noga ega: o'qitishning texnik vositasi(O'TV) va PT, ya’ni dast- labki ma’noda «bu — o'qitishning texnik vositasi», keyingisi bo'yicha esa «РТ — bu rejalashtirish — joriy etish — baholash (densing — applying — assessing) chizig'i bo'yicha tizimli yon­dashuv. Bu pedagogik texnologiyaning barcha yangi ta’riflari va ularning konsepsiyalari uchun xarakterlidir».⁴

Ko'rinib turibdiki, mualliflar o'z qarashi nuqtayi nazaridan ta’rifni turlicha talqin etishga harakat qilishgan. Bir ta’rifda butun texnologiya, uni qo'llashning tizimli metodi siftida talqin etilsa, ik- kinchisida, ta’lim jarayonini loyihalashda va amalda qo'llashda (sis­temali) majmuali yondashuv usulidan foydalanishdir deyilsa, bosh- qalarida esa metodlar haqida ochiq fikr bildirilmay, ko'proq tizim sifatidagi tomoniga e’tibor qaratiladi.

Turli qarashlami hisobga olgan holda pedagogik texnologiya t ;’rifiga yondashsak, «ishlab chiqarish» natijasi «mahsuloti» - ma’Ium malakaga ega bo‘lgan mutaxassis tayyorlash uchun ilmiy asoslangan


¹ Ziyomuhamedov B., Abdullayeva Sh. Ilg‘or pedagogik texnologiya, Toshkent. 2001, 7- bet.


² Azizxo‘jayeva N.N. Pedagogik texnologiya va pedagogik mahorat, Toshkent. 2003, 63-bet.


³ «Ta’lim samaradoriigini oshirish yo'llari.» mavzusidagi sermnar-tremng material- lari. Toshkent, 2002, 41-bet.


⁴ Pedagogik texnologiyalaming rivojlanish tarixi. Nashr etilgan materiallar sharhi. Kasb-hunar ta’limi. 2005, №2, 20-bet.



didaktik jarayonni amalga oshirish, ya’ni o'qitish jarayonini qo'yilgan maqsadga ko‘ra izchil ketma-ketlikda, turli metodlarni qo'llash

orqali samarali ta’lim natijasiga erishishning ishonchliligini la’minlovchi pedagogik faoliyat deb tushuntirish mumkin.

Pedagogik texnologiyada ta’lim va tarbiya umumiy tarzda qaraladi. Lekin hayot ko'rsatdiki, ta’lim sohasidagi texnologiyani hamma vaqt ham tarbiya sohasida qo'llab boimas ekan. Sababi, ta’lim jarayonida maqsadni tashxislash va rejalashtirish imkoni mavjud. Tarbiya jarayonida esa maqsadni tashxislab bo'lmaydi. Butidan tashqari, har qanday pedagogik texnologiya pirovard maqsadga erishishni ta’minlashi zarur. Lekin hozirgi vaqtgacha pedagogikada insonning tarbiyalanganlik darajasini, insonda shakllangan muayyan shaxsiy sifatlarni, insoniy qadriyatlarni, umuman olganda, unga tarbiyaviy ta’sir ko'rsatish natijalarini aniqlash juda qiyin va bu mezonlar ishlab chiqilmagan.

2.