Д. Т. Абдукаримов

Марфобиологик хусусиятлари.
Оддий ловия пояси туп ѐки чирмашадиган, 
асосий экиладиган шаклари бир йиллик. Иики ва кўп йиллик чирмашиб ѐйилиб 
ўсадиган ингичка пояли илон шаклида ҳам учрайди.
Илдиз тизими
кўп миқдордаги иккинчи-бешинчи тартибдаги илдизлари 
билан – ўқ илдиз. 
Ўсимлик бўйи 
– туп шаклларда 30-50 см, чирмашадиганларида 2-5 метргача.
Гули
– тож барглари бешта. Гулида 10 та чангчи ва битта уруғчи бор. 
Тожбаргларининг ранги оқ, қизил, сариқ ранг ва ҳакоза. Тўпгуллари барг қўлтиғида 
ѐки навларининг учида жойлашган.
Оддий ловия 
қисқа кун ўсимликларга киради. Иссиқсевар ўсимлиги, уруғи 
10 
0
С да униб чиқади. Аммо майсалар 12-13 
0
С да пайдо бўлади. Вегетация 
даврининг давомийлиги эртапишар навларда 70 кундан қисқа эффектив ҳароратлар 
йиғиндиси 1300 
0
С, ўртапишарларда 71-95 кун, 1301-1500 
0
С, ва кечпишарларда 95 
кундан зиѐд эффектив ҳароратлар йиғиндиси 1500 
0
С дан кўп. 
Ловия ризобиялар билан симбиозда бўлиб, қулай шароитларда ҳар гектар 
ерга вегетация даври давомида 150-200 кг азот тўплаши мумкин.
Ловия ўзидан чангланувчи бўлиб, чангланиш ҳали очилмаган гулнинг ичида 
ўтади. Камдан кам четдан ҳашоратлар ѐрдамида (4,5 – 5,0 %) чангланиши мумкин. 
Гуллаш
ўсимликнинг пастки ярусидан бошланиб юқорига қараб боради. 
Гуллари эрталаб соат 5 дан 10 гача очилади. Бу вақт чатиштириш учун энг қулай 
бўлиб ҳисобланади. 
Генетика. 
Оддий
 
ловиянинг ҳамма шакллари диплоид (2n=22). Бу экиннинг 
генетикаси чуқур ўрганилмаганлиги учун сифат ва сон белгиларининг 
ўзгарувчанлиги қонуниятлари ҳақида етарли маълумотлар йўқ. Айрим 
тадқиқатларда баъзи маълумотлар келтирилган. Масалан, оддий ловиянинг оқ 
уруғли шакли билан рангли уруғли шаклини чатиштиришда F
1
да ҳамма уруғлар 
рангли бўлган, F
2
да эса ажралиш ҳаракати ва икки оқ уруғлини чатиштиришда 
рангли уруғларни ҳосил бўлиши бу белгининг полигенли тартибда наслдан – наслга 
ўтилишини кўрсатади.
Ловияниг сон белгилари бир ўсимлик дуккакларининг сони, массаси, 
уруғнинг миқдори кучли модификацион ўзгарувчиликка дуч бўлади, бу эса 
генотипик белгиларни яширин холатда сақлайди.