D. D. Safarova sport morfologiyasi

DNK  zondlari  usullari. 
Bu  usul  molekular  genetikaning  eng 
zamonaviy usullaridan biri bo iib ,  tibbiyot genetikasi  amaliyotida 
tobora keng qoilanilmoqda.
DNK  zondlari  usulining  qoilanilish  sohasini  va  aniqlash  im- 
koniyatini  kengaytirish  maqsadida  tobora  takomillashtirilmoq-
124

---

da.  DNK  zondlari  usuli  nazariy  genetikada  prokariotlar  va 
eukariotlaming  genetik  kartasini  tuzishda,  genlami  kartalash- 
tirishda,  DNK  polimorfizmini  o‘rganishda,  tibbiyot  genetikasida 
esa irsiy kasalliklaming diagnostikasida qo‘llanilmoqda.
DNK  zondi  usulidan  mutant  genning  strukturasi  noma’lum 
boiganida,  lekin  u  strakturasi  m aium   gen  bilan  juda  yaqin 
birikkanida  foydalanish  ham  mumkin.  Bunda  zond  nukleotidlar 
ketma-ketligi  m aium   b o ig an   «normal»  genga  sintezlanadi. 
Restriksiyalanganda  bu  genlar  orasidagi  birikish  buzilmasligi 
uchun  gibridizatsiya  natijasida  mutant  genning  mavjudligini 
aniqlash mumkin.
Deletsiya  tipidagi  aberratsiyalar  bilan  b o g iiq   b o igan  ka- 
salliklami  (taoassemiyaning  ba’zi  turlari)  aniqlashda  ham  gib- 
ridlashtirish  prinsipiga  asoslangan  DNK  -   diagnostika  usulini 
qoilash  mumkin.  Buning  uchun  normal  DNKning  gibridlashgan 
qismlami  kasali  olingan  DNKning  gibridlashgan  qismlari  bilan 
solishtiriladi.  Gibridlashgan  qismlardagi  anomaliyalar  genetik 
mutatsiyalar tabiatini aniqlashga imkon beradi.