D boboxonova, M. Sobirova

–MA affiksi:

à) fe`lning bo`lishsizlik formasini yasovchi;

á) ot yasovchi;

â) sifat yasovchi sifatida.

3. 

–MA affiksining ma`no va qo`llanish xususiyatlari.

4.

Xulosa. Bu affiksning qo`shilishida logik urg`uning roli.

ADABIYOTLAR:

1.

Rafiyev A. Turkiy tillarning qiyosiy-tarixiy grammatikasi.

Toshkent. O’zbMU. 2005 yil.

2.

Abdullayev A. O`zbek tilida inkor kategoriyasi «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1986, ¹6.

---

41

3.

Berdialiyev A. Ot va sifat yasovchi –MA affiksi haqida, «O`zbek

tili va adabiyoti» jurnali, 1989, ¹5.

4.

Jo`raboyeva M. O`zbek tilida affiksal omonimiya, «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1970, ¹3.

5.

Ne`matov H. Fe`l, uning forma va kategoriyalari, «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1972, ¹1.

6.

Rustamov T. Fe`llarning shaxs bilan tuslangan formalarida inkor

masalasi, «O`zbek tili va adabiyoti masalalari» jurnali, 1989, ¹1.

7.

Rustamov T. Hozirgi zamon o`zbek tili gap bo`laklarida inkorning

ishlatilishi, «O`zbek tili grammatikasi va punktuatsiyasi

masalalari». -Toshkent-Namangan, 1995.

8.

Sodiqova M. Hozirgi o`zbek tilida sifat, O`zbekiston SSR «Fan»

nashriyoti, Toshkent, 1974.

9.

Sodiqova M. Fe`l stilistikasi, O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti,

Toshkent, 1975.

10.

Hojiyev A. To`liqsiz fe`l.-Toshkent, 1970.

11.

Hojiyev A. Inkor ifodalovchi vositalari va fe`lning bo`lishsiz

formasi, «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1970, ¹4.

12.

Hojiyev A. Fe`l. –Toshkent, 1973.

13.

Begmatov  E.  O’zbek adabiy tilining mustaqillik davri rivojiga

doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali. 2006 yil. 1-son.

14.

Jamolxonov X. Hozirgi o’zbek  adabiy tili. Toshkent, “Talqin”,

2005 yil. 272 bet.

22-mavzu:

Hozirgi o`zbek adabiy tilida kichraytish affikslari

Reja:

1.

Ot yasalishi haqida umumiy ma`lumot.

2.

Kichraytish affikslarining (kichraytish, erkalash) ma`nolari.

3.

Kichraytish affikslarining materialiga ko`ra (ot, sifat va b.) turlari.

4.

Kichraytish affikslarining subyektiv baho affikslaridan farqi.

---

42

5.

Kichraytish affikslari stilistikasi.

6.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Begmatov  E.  O’zbek adabiy tilining mustaqillik davri rivojiga

doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali. 2006 yil. 1-son.

2.

Abdullayev F. –CHI affiksining genezisiga doir. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1980, ¹6.

3.

Abdullayev A. –GINA intensivlik ifodalovchi affiks sifatida.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1973, ¹5.

4.

Axkamova X. O`zbek tilida otning analitik formalari. «O`zbek tili

va adabiyoti» jurnali, 1980, ¹5.

5.

Yo`ldoshev T. -AK affiksi haqida, «O`zbek tili va adabiyoti»

jurnali, 1973, ¹2.

6.

Ma`rupov Z. So`z sostavi. Ot va sifat. Toshkent, 1986.

7.

Muhiddinova X. Otlarning ma`no gruppalari. «Sovet maktabi»

jurnali, 1985, ¹2.

8.

Muhiddinov K. Ba`zi affikslarning ma`no va funksiyalari, «O`zbek

tili va adabiyoti» jurnali, 1987, ¹6.

9.

Rustamov A. «Mahbub-ul-qulub»dagi so`z yasovchi affikslar,

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1981, ¹4.

10.

Tursunov U., Muxtorov J. Hozirgi zamon o`zbek tili

(Morfologiyasi) Samarqand, 1980.

11.

Usmonov S. So`z yasovchi affiksoidlar. «O`zbek tili va adabiyoti»

jurnali, 1988, ¹3.

12.

Ergasheva M. Namangan va Toshkent shevalarida erkalash-

kichraytish formlari, «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1973, ¹5.

13.

Yusupova H. –CHA affiksi so`z yasovchi sifatida, «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1982, ¹3.

---

43

14.

G`ulomov A. O`zbek tilida –MON  affiksi,    «O`zbek  tili  va

adabiyoti masalalari» jurnali, 1981, ¹3.

15.

Hadyatullayev R. O`zbek tilida sub`ektiv baho formalarining

ma`nolari haqida, «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1989, ¹2.

16.

Hamdamova I. O`zbek tilida –GINA elementi va uning ma`nolari,

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1981, ¹4.

17.

Hojiyev A. –GINA elementi forma yasovchi bo`la oladimi?,

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1978, ¹5.

23-mavzu:

Til taraqqiyoti jarayonida ba`zi so`zlar morfologik

strukturasida ro`y bergan o`zgarishlar

Reja:

1.

So`zning morfologik strukturasi masalasiga doir.

2.

Til taraqqiyoti protsessida so`z tarkibida bo`ladigan o`zgarishlar:

à) morfologik qayta bo`linish;

á) soddalanish (buning natijasida yasama so`zning tub so`zga,

qo`shma so`zning sodda so`zga aylanishi);

â) analogiya.

3.

Chetdan kirgan so`zlar tarkibi masalasi.

4.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Berdialiyev A. Qo`shma affikslarning paydo bo`lish yo`llari

haqida. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1989, ¹5.

2.

Mamatov N. Ob otlichii sobstvennix slov ot sintaksicheskix sochetaniy.

«Sovetskaya tyurkologiya», 1979, №4, s. 38-46.

3.

Mamatov N. Qo`shma so`zlar bilan sodda so`zlarning o`zaro

munosabati masalasiga doir. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1982, ¹2, 7-12-betlar.

---

44

4.

Mamatov N. Qo`shma so`zlaning yasalishi. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1979, ¹6, 31-36-betlar.

5.

Ma`rufov Z. So`z sostavi. Ot va sifat, Toshkent, 1986.

6.

Mirzaqulov T. Morfologik qayta bo`linish  haqida. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1985, ¹4, 58-61-betlar.

7.

Mirtojiyev M. Yana tarmoq, taroq, tirnoq so`zlarining o`zagi

haqida. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1972, ¹2.

8.

Muxtorov A. So`zning morfologik qurilishidagi o`zgarishglar.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1984, ¹1.

9.

Ne`matov H. Ushoq so`zining morfologik sostavi haqida. «O`zbek

tili va adabiyoti» jurnali, 1989, ¹5.

10.

Nurmonov A., Mahmudov N. O`zbek tili so`z yasalishiga bir

nazar. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1987, ¹3.

11.

Rahmatullayev Sh. Otlarda negizlar. «O`zbek tili va adabiyoti»

jurnali, 1971, ¹1, 2.

12.

Usmonov S. So`z yasovchi affiksoidlar. «O`zbek tili va adabiyoti»

jurnali, 1983, ¹3.

13.

O`rinboyev Z. Takroriy so`zning so`z yasalishiga munosabati.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1980, ¹5.

14.

Qosimxo`jayev O. So`zning morfologik tarkibi (So`zning tarkibiy

qismlari va shu tarkibiy qismlarning tarixiga doir). – Toshkent,

1983.

15.

G`iyosov S. Asliy sifatlarning ikki semantik gruppasi haqida.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1984, ¹1.

16.

G`ulomov A. O`zbek tili morfologiyasiga kirish. – Toshkent, 1983.

17.

G`ulomov A. So`zlar hayotidan. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1989, ¹4, ¹6.

18.

G`ulomov  A.  Tixonov  N.,  Qo`ng`urov  R.  O`zbek  tili  morfem

lug`ati. «O`qituvchi» nashriyoti, -Toshkent, 1977.

---

45

19.

O`zbek tilida –lik affiksining vazifalari haqida. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1985, ¹1.

24-mavzu:

Affiksoidlar haqida

Reja:

1.

O`zbek tilida so`z yasalishi va so`z yasovchi affikslar.

2.

Affiksoidlar:

à) so`z yasovchi qo`shimcha sifatida;

á) alohida so`z sifatida.

3.

Ayrim affiksoidlar etimologiyasiga doir.

4.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Begmatov  E.  O’zbek adabiy tilining mustaqillik davri rivojiga

doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali. 2006 yil. 1-son.

2.

Jamolxonov X. Hozirgi o’zbek  adabiy tili. Toshkent, “Talqin”,

2005 yil. 272 bet.

3.

Abdullayev F. –CHI affiksining genezisiga doir. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1983, ¹3.

4.

Berdialiyev A. Qo`shma affikslarning paydo bo`lish yo`llari

haqida. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1989, ¹5.

5.

Muhammadjonov Q. -QAY affiksi orqali so`z yasalishi. «O`zbek

tili va adabiyoti» jurnali, 1983, ¹4.

6.

Mo`hiddinov M. Ba`zi affikslarning ma`no va funksiyalari.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1987, ¹6.

7.

Oxunov N. Atoqli otlarning –OBOD affiksoidi orqali yasalishi.

«Sovet maktabi» jurnali, 1985, ¹6.

8.

Sultonxo`jaeva  G.  ARA  o`zakli  modal  so`zlar.  «O`zbek  tili  va

adabiyoti» jurnali, 1984, ¹1.

---

46

9.

Usmonov S. So`z yasovchi affiksoidlar. «O`zbek tili va adabiyoti»

jurnali, 1983, ¹3.

10.

Yusupov K. O`zbek va tojik tillarining o`zaro ta`siri. O`zbekiston

SSR «Fan» nashriyoti, - Toshkent, 1974.

11.

G`ulomov A. O`zbek tili morfologiyasiga kirish, - Toshkent, 1953.

12.

G`ulomov A. O`zbek tilida –MON affiksi. «O`zbek tili va

adabiyoti masalalari» jurnali, 1981, ¹3.

13.

G`ulomov A., Tixonov N., Qo`ng`urov R. O`zbek tili morfem

lug`ati. «O`qituvchi» nashriyoti, -Toshkent, 1977.

14.

Zamonaviy tilshunoslik va xorijiy tillar o’qitishning dolzarb

masalalari. Xalqaro konferensiya materiallari. Toshkent. O’zDJTU,

2008 yil.

25-mavzu:

Hozirgi o`zbek adabiy tilida otlarda egalik

affikslari  (E. Vohidovning «Muhabbat» devoni

materiallari asosida)

Reja:

1. Egalik kategoriyasi haqida.

2. Egalik affikslarining formalari.

3. Egalik affikslarining vazifalari.

4. Egalik affikslarining stilistik xususiyatlari.

5. Egalik affikslarining qo`shilishi jarayonida tug`iladigan tovush

o`zgarishlari.

6. Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Til, tarjima va adabiyot kengliklarida. Toshkent. “Fan” nashriyoti,

2007 yil.

---

47

2.

Asliddinov S. Uchinchi shaxs egalik affikslari –I, -SI biriktiruvchi

grammatik vosita funksiyasida. Samarqand universitetining

asarlari, Yangi seriya, 124-chiqarish, -Samarqand, 1983.

3.

Asliddinov S. Egalik kategoriyasining ifodalanish usullari.

Samarqand universitetining asarlari, Yangi seriya, 129-chiqarish,

-Samarqand, 1983.

4.

Mamatov A. Egalik kategoriyasi va uning ifodalanishi. Sb.

nauchnix trudov aspirantov SAGU  vip. IV, Tashkent, 1988.

5.

Ma`rupov Z. So`z sostavi. Ot va sifat. Toshkent, 1986.

6.

Matg`oziyev A. So`zlarning fonetik o`zgarishi tarixidan. «O`zbek

tili va adabiyoti» jurnali, 1971, ¹6.

7.

Muhamedov S. O`zbek tilida hurmat ma`nosining ifodalanishi.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1979, ¹4.

8.

Nazarov K. Egalik affikslarining formasi. ToshDU ilmiy asarlari,

202-chiqarilishi, Toshkent, 1982.

9.

Soliyev S. Ot. (Hozirgi zamon o`zbek tili kursidan materiallari)

Termiz, 1987.

10.

G`ulomov A. O`zbek tili morfologiyasiga kirish. – Toshkent, 1988.

11.

XXI  asrda  o’zbek tili ta’limi masalalari. O’zbek tili doimiy

anjumani 9-yig’ini materiallari. Toshkent, O’zbekiston Milliy

kutubxonasi nashriyoti, 2007 yil.

26-mavzu:

Qaratqich va tushum kelishiklari, ularni farqlash

masalasi

Reja:

1.

Otlarning kelishik qo`shimchalari bilan turlanishi masalasiga doir.

2.

Qaratqich kelishigi, uning formasi, ma`nolari va belgili, belgisiz

qo`llanish hollari.

3.

Tushum kelishigi, uning formasi, ma`nolari va belgili, belgisiz

qo`llanish hollari.

---

48

4.

Qaratqich va tushum kelishiklarining olmoshlarga qo`shilishidagi

o`ziga xos xususiyatlar.

5.

Qaratqich va tushum kelishiklarini farqlash masalasi.

6.

Xulosa.

ADABIYOTLAR::

1. Abdullayev F. Kelishik affikslarining genezisiga doir. «O`zbek tili

va adabiyoti masalalari» jurnali, 1981, ¹5, 1982, ¹3, 4.

2. Iminov M. Hozirgi o`zbek adabiy tilida kelishik affikslarining

funktsional

almashinuvi

masalalariga

doir.

«O`zbek

tilshunosligining ba`zi masalalari» to`plami, - Toshkent, 1989.

3. Iminov M. Qaratqich va chiqish kelishiklarining funktsional

almashinuvi. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1975, ¹3.

4. Muxtorov J. O`zbek tilidagi kelishiklar va ularning tojik tilidagi

ekvivalentlari. Ucheno`e zapiski SamGU, - Samarqand, 1981.

5. Rahmatullayev Sh. O`zbek tili kelishiklarini tasniflash haqida.

Nauchniye trudi TashGU im.  vip. 359, -Tashkent, 1989.

6. G`ulomov Yo. O`zbek tilida qaratqich va tushum kelishiklari

haqida. «O`zbek tili va adabiyoti masalalari» jurnali, 1988 ¹1.

7. Irisqulov M. Tilshunoslikka kirish. – Toshkent: «O'qituvchi».

1992.

8. O'rinboyev B. O'zbek tilshunosligi tarixi. – Samarqand, 1999,

236-240-betlar.

9. Nurmonov A., O'zbek tilshunosligi tarixi. - Toshkent: «Fan»

2002.

10. Ne'matov H. O'zbek tili tarixiy fonetikasi. -  Toshkent:

«O'qituvchi». 1992.

11. Saidqulov T. O'rta Osiyo xalqlari tarixining tarixshunosligidan

lavxalar. - Toshkent:  «O'qituvchi», 1993.

---

49

12. Turon Usmon. Turkiy xalqlar mafkurasi.- Toshkent: Cho'lpon».

1995.

13. Xasanov B. Javoxir xazinalari. - Toshkent: G'. G'ulom nomidagi

adabiyot va san'at nashriyoti, 1989.

14. XXI  asrda  o’zbek tili ta’limi masalalari. O’zbek tili doimiy

anjumani 9-yig’ini materiallari. Toshkent, O’zbekiston Milliy

kutubxonasi nashriyoti, 2007 yil.

27-mavzu:

Hozirgi o`zbek adabiy tilida jo`nalish kelishigi

(Said Ahmad hikoyalari asosida)

Reja:

1.

Kelishik kategoriyasiga doir.

2.

Jo`nalish kelishigining formal ko`rsatkichlari, ma`nolari va

sintaktik funksiyalari.

3.

Jo`nalish kelishigi formalarining qo`shilishi jarayonida

tug`iladigan fonetik hodisalar.

4.

Jo`nalish kelishigining funktsional almashinuvi va stilistik

xususiyatlari.

5.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Zamonaviy tilshunoslik va xorijiy tillar o’qitishning dolzarb

masalalari. Xalqaro konferensiya materiallari. Toshkent. O’zDJTU,

2008 yil.

2.

Abdullayev F. Kelishik affikslarining genezisiga doir. «O`zbek tili

va adabiyoti» jurnali, 1981 ¹1, 1982 ¹2, 4.

3.

Ziyoyeva I. Kelishik affikslarining funktsional almashinuviga doir.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1986 ¹3.

---

50

4.

Iminov M. Hozirgi zamon o`zbek tilida kelishik affikslarining

funktsional

almashinuvi

masalasiga

doir.

«O`zbek

tilshunosligining ba`zi masalalari» to`plami, - Toshkent, 1989

5.

Inoyatov T. Hozirgi o`zbek adabiy tilida kelishiklarning ishlatilish

miqyosi.  ToshDU ilmiy asarlari, vip. 359, «Voprosi russkogo i

uzbekskogo yazikoznaniya» - Toshkent, 1989

6.

Yo`ldoshev A., Ro`ziyeva G. O`zbek tilidagi jo`nalish va o`rin-payt

kelishiklariga doir.  ToshDU ilmiy asarlari, 327-kitob, «O`zbek

filologyasi masalalari», - Toshkent, 1970.

7.

Ma`rupov Z. So`z sostavi. Ot va sifat. –Toshkent, 1989

8.

Muxtorov J. O`zbek tilidagi kelishiklar va ularning tojik tilidagi

ekvivalentlari. Uchenie zapiski SamGU, - Samarqand, 1981

9.

Ne`matov H. –GA, -DA kelishik qo`shimchalarining funksional

almashinuviga doir. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1973, ¹4.

10.

Ne`matov H. Chegara kelishigi. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1971, ¹4.

11.

Nurmonov A. Ko`makchili konstruksiyalar presuppozitsiyasi (dan

tashqari konstruksiyasi). «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1986,

¹6.

12.

Rahmatullayev Sh. Hozirgi o`zbek adabiy tili kelishiklarini

tasniflash haqida. Nauchniye trudi TashGU im.  vip. 359, -Tashkent,

1989

13.

Sodiqov B. BO`L yordamchi fe`lining makon kelishiklaridagi

so`zlar bilan qo`llanishidagi xususiyati. «O`zbek tili va adabiyoti»

jurnali, 1983, ¹1.

14.

Shodmonqulova D. Payt munosabatli konstruksiyalarning leksik-

semantik xususiyatlari. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1981,

¹5.

---

51

15.

Shodmonqulova D. O`rin-payt kelishigi vositasida payt

munosabatining ifodalanishi. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1984, ¹1.

28-mavzu:

Fe`lning orttirma nisbatini hosil qiluvchi

qo`shimchalar stilistikasi va imlosi

Reja:

1.

Fe`l nisbati haqida qisqacha ma`lumot.

2.

Orttirma nisbat formalari va ularning variantlari.

3.

Orttirma nisbat formalarining stilistik xususiyatlari.

4.

Orttirma nisbat ko`rsatkichlarining imlosi.

5.

Xulosa.

ADABIYOTLAR::

1.

Rafiyev A. Turkiy tillarning qiyosiy-tarixiy grammatikasi.

Toshkent. O’zbMU. 2005 yil.

2.

A`lamova M. Fe`l darajalari va diatezalar munosabati. «O`zbek tili

va adabiyoti» jurnali, 1986, ¹ 6.

3.

Mamatqulov S. Bir necha daraja ko`rsatkichli fe`llarda orttirma

daraja. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1985, ¹4.

4.

Mamatqulov S. Orttirma nisbat affikslarining sinonimiyasi.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1987, ¹5.

5.

Mirtojiyev M. Nisbat kategoriyalari semantikasi va ular

formantlari genezisi, o`timsizlik va o`zlik nisbati. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1983, ¹2.

6.

Mirtojiyev M. Nisbat kategoriyasi formantlari va ular semantikasi

genezisi. O`timli va orttirma nisbat kategoriyasi. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1982, ¹4.

7.

Ne`matov H. Fe`l, uning forma va kategoriyalari. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1972, ¹1, 2.

---

52

8.

Nigmatov X.G., Selkalamanidze A.A. Semantiko-sintaksicheskie gruppi

glagolov i znachenie zalogovix affiksov v uzbekskom yazike. Jurnal

«Sovetskaya tyurkologiya», 1979, №3, s. 48-56.

9.

Sodiqova M. Fe`l stilistikasi. O`zSSR «Fan» nashriyoti. –

Toshkent, 1975.

10.

Sultonsaidova S. Fe`llarda daraja va o`timli-o`timsizlik

kategoriyasi (A. Qahhorning «Sinchalak» asari asosida). «O`zbek

tilshunosligi ba`zi masalalari», ToshDU ilmiy asarlari, 443-

chiqarish, - Toshkent, 1973.

11.

Tursunov U., Muxtorov J. O`zbek tilida fe`l darajalari to`g`risida.

O`zDU asarlari, Yangi seriya, 66-son, Filologiya fakulteti, o`zbek

tilshunosligi kafedrasi, Samarqand, 1986

12.

Usmonov S. Ba`zi fe`l formalari haqida. O`zbek tili va adabiyoti

masalalari» jurnali, 1982 ¹2.

13.

Fozilov E. Fe`l daraja yasovchi affikslarining tarixi. O`zbek tili va

adabiyoti masalalari» jurnali, 1980 ¹3.

14.

Fozilov E. O`zbek tilida fe`lning orttirma darajasi (yozma

yodgorliklar asosida). O`zbek tili va adabiyoti masalalari» jurnali,

1981 ¹1.

15.

Xujayev T. O`timli fe`l va orttirma nisbat haqida. O`zbek tili

grammatik qurilishi va dialektologiyasi masalalari», O`zSSR

«Fan» nashriyoti, - Toshkent, 1986

16.

Hojiyev A. O`zbek tilida ko`makchi fe`llar. O`zbekiston SSR «Fan»

nashriyoti, - Toshkent, 1986

17.

Hojiyev A. Fe`l. O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, - Toshkent,

1973.

---

53

29-mavzu:

Qaratqich konstruksiyalarga doir («O`zbekiston

adabiyoti va san`ati» gazetasining o`n soni asosida)

Reja:

1.

So`zlar orasidagi grammatik munosabatning turlari: tenglanish,

munosabatdorlanish (qaratqich va qaralmish).

2.

Qaratqichli konstruksiyalarning birinchi komponenti belgili va

belgisiz kelish hollari.

3.

Qaratqichli birikmalarning sodda va yoyiq formalari.

4.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Jamolxonov X. Hozirgi o’zbek  adabiy tili. Toshkent, “Talqin”,

2005 yil. 272 bet.

2.

Begmatov  E.  O’zbek adabiy tilining mustaqillik davri rivojiga

doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali. 2006 yil. 1-son.

3.

Abdullayev F., Rahmatullayev Sh. O`zbek tilidagi grammatik

aloqaning ba`zi turlari haqida. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1988 ¹5.

4.

Abdullayev F. So`z birikmalari sintaksisining ayrim masalalari.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1989, ¹1.

5.

Abdullayev F., Ibrohimov F. So`z birikmasi sintaksisining

rivojlanish masalalari. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1972,

¹2.

6.

Abdullayev F. So`zlar o`zaro qanday bog`lanadi. O`zbekiston SSR

«Fan» nashriyoti, - Toshkent, 1974.

7.

Ishayev bek shevalarida qaratich va tushum kelishiklarining

formalari. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1981, ¹2, 19-24-

betlar.

8.

Komilova X. O`zbek tilida so`z birikmasi masalasiga oid. O`zbek

tili va adabiyoti masalalari» jurnali, 1989, ¹4.

---

54

9.

Mamadov X., Berdialiyev A. So`z birikmalarida moslashuv

hodisasi bormi? «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1973, ¹3.

10.

Meliyev K. Qaratqichli konstruksiyalar formasidagi ba`zi

oborotlar. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1988, ¹4.

11.

Muhamedova D. Umumlashtiruvchi konstruksiyalar haqida.

Nizomiy nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari, 98-tom. –Toshkent,

1972.

12.

Rahmatullayev Sh. Gapga birikmaga oid ayrim tushunchalar va

terminlar. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1988 ¹6.

13.

Safoyev A. Sintaktik konstruksiyalarning komponenti haqida.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1988, ¹2.

14.

Turabova M. O`zbek shevalarida aniqlovchi va aniqlanmish

tartibi, «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1981, ¹6.

15.

To`ychiboyev B. O`zbek adabiy tilida qismni (butunning bo`lagini)

bildiruvchi konstruksiyalar sinonimiyasi. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1980, ¹3.

16.

Sharipov M.K. Hozirgi o`zbek tilida so`z birikmalari sintaksisi

masalasi. O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, - Toshkent, 1978.

30-mavzu:

Sifatlovchi – aniqlovchili so`z birikmalarining

tiplari (Mirmuxsinning «Umid» asari asosida)

 Reja:

1.

So`z birikmalari masalasiga doir.

2.

Sifatlovchi-aniqlovchili so`z birikmalari tiplari:

à) otli so`z birikmalari;

á) sifatli so`z birikmalari;

â) olmoshli so`z birikmalari;

ã) sonli so`z birikmalari;

ä) sifatdoshli so`z birikmalari.

---

55

3.

Sifatdoshli so`z birikmalarining ko`rinishlari: *gan(*kan, *qan);

*r(*ar); *r(*ur); *vchi(*uvchi); *guchi(*guvchi);

*yotgan; *digan boshqa so`z v.b.

4.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Zamonaviy tilshunoslik va xorijiy tillar o’qitishning dolzarb

masalalari. Xalqaro konferensiya materiallari. Toshkent. O’zDJTU,

2008 yil.

2.

O’zbek tilshunosligining dolzarb masalalari. Respublika ilmiy-

amaliy anjuman materiallari. Toshkent, 2005 yil.

3.

Abdullayev F., Rahmatullayev Sh. O`zbek tilidagi grammatik

aloqaning ba`zi turlari haqida. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1988, ¹5.

4.

Abdullayev F. So`z birikmalari sintaksisining ayrim masalalari.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1989, ¹1.

5.

Abdullayev F., Ibrohimova F. So`z birikmasi sintaksisining

rivojlanish masalalari. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1972,

¹2.

6.

Abdullayev F. So`zlar o`zaro qanday bog`lanadi. O`zbekiston SSR

«Fan» nashriyoti, Toshkent, 1974.

7.

Bafoyev B. Navoiy g`azallarida rang bildiruvchi so`zlar. «O`zbek

tili va adabiyoti» jurnali, 1984, ¹5.

8.

Komilova X. O`zbek tilida so`z birikmasi masalasi. «O`zbek tili va

adabiyoti masalalari» jurnali, 1989, ¹4.

9.

Xudoyberganova D. Sifat asosli predikativ o`xshatish

konstruksiyasida implitsitlik. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1983, ¹3.

10.

Xo`janiyozova E. Atributiv birikma– uslubning sifat farqlarini

ko`rsatuvchi vosita. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1983, ¹3.

---

56

11.

Sharipov M.K. Hozirgi o`zbek tilida so`z birikmalari sintaksisi

masalasi. O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1978.

12.

Shohnazarova M. Sifatdosh aniqlovchilarda darajaning

kontekstual ifodalanishi. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1971,

¹3.

13.

G`iyosov S. Asliy sifatlarning ikki semantik gruppasi haqida.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1984, ¹1.

14.

G`iyosov S. O`zbek tilida sub`ektiv baho sifatlarining semik tahlili.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1986, ¹2, 28-32-betlar.

31-mavzu:

Bitishuv munosabati va uning xususiyatlari

(Oybekning «Qutluq qon» romani asosida)

 Reja:

1.

So`z birikmasi haqida.

2.

Tobelanish munosabatining tiplari. Bitishuv.

3.

Bitishuvda ikki mustaqil so`zning ko`rsatkichsiz tartib va

semantik jihatdan tobelanish munosabatiga kirishuvi hollari.

4.

Bitishuvli birikmadagi hokim so`zning ifodalanishiga ko`ra

klassifikatsiyasi: otli, fe`lli, ravishli birikmalar.

5.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Abdullayev F., Rahmatullayev Sh. O`zbek tilidagi grammatik

aloqaning ba`zi turlari haqida. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1988, ¹5.

2.

Abdullayev F. So`z birikmalari sintaksisining ayrim masalalari.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1971, ¹1.

3.

Abdullayev F., Ibrohimova F. So`z birikmasi sintaksisining

rivojlanish masalalari. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1972,

¹2.

---

57

4.

Abdullayev F. So`zlar o`zaro qanday bog`lanadi. O`zbekiston SSR

«Fan» nashriyoti, Toshkent, 1974.

5.

Mamatov A. Gapning izohlama bo`laklari haqida. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1987, ¹2.

6.

Mirtojiyev Sh. Tobelilikning sodir bo`lish sabablari. «O`zbek tili

va adabiyoti» jurnali, 1980, ¹5.

7.

Rahmatullayev Sh. Gapga, birikmaga oid ayrim tushunchalar va

terminlar. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1988, ¹6.

8.

Turobova M. O`zbek shevalarida aniqlovchi va aniqlanmish

tartibi. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1981, ¹6.

9.

Turobova M. O`zbek shevalarida sintaktik pleonazmlar. «O`zbek

tili va adabiyoti» jurnali, 1982, ¹5, 50-54-betlar.

10.

Xo`janiyozova E. Atributiv birikma – uslubning sifat farqlarini

ko`rsatuvchi vosita. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1983, ¹3,

54-58-betlar.

11.

Sharipov M.K. Hozirgi o`zbek tilida so`z birikmalari sintaksisi

masalasi. O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1978.

12.

Til, tarjima va adabiyot kengliklarida. Toshkent. “Fan” nashriyoti,

2007 yil.

32-mavzu:

Kesimning tuzilishiga ko`ra turlari

(Mirmuhsinning «Me`mor» romani asosida)

Reja:

1.

Kesim – gapning bosh bo`laklaridan biri sifatida.

2.

Kesimning tuzilishiga ko`ra turlari (sodda kesim, sostavlii kesim,

murakkab kesim).

3.

Sostavli kesimlarning ko`rinishlari.

4.

Xulosa: termin masalasi.

---

58

ADABIYOTLAR:

1.

Akramov T. Ot kesimlarning o`rganilishi tarixidan. «Tilshunoslik

va adabiyotshunoslikka oid tadqiqotlar», Toshkent, 1985.

2.

Akramov T. Birikmali ot kesimlar. Namangan pedinstituti asarlari.

«O`zbek tili va adabiyoti masalalari», O`zbekiston SSR «Fan»

nashriyoti, Toshkent, 1988.

3.

Boboxonova D. Rasmiy-ish stilida ega bilan  kesimning

moslashuvi. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1985, ¹2, 62-63-

betlar.

4.

Maxmudov N. Ikkinchi darajali predikatsiya va uning sodda gap

semantikasidagi o`rni. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1980,

¹2, 18-21-betlar.

5.

Maxmudov N. Predikatsiya va polupredikatsiya. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1982, ¹2, 18-21-betlar.

6.

Omonturdiyev J. Kesimning o`rganish tarixidan. Nizomiy

nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari, 42-tom, 3-kitob, «Tilshunoslik

masalalari», Toshkent, 1984.

7.

Omonturdiyev J. Kesimning strukturasiga ko`ra klassifikatsiyasi.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1985, ¹4.

8.

Rasulov I. Predikativlik va modallik hamda ularning o`zaro

munosabatiga doir. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1972, ¹4.

9.

Saitboyeva M. Topishmoqlarda ot kesimi javob uchun yashirilgan

gaplar. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1980, ¹4, 69-70-betlar.

10.

Saitbayeva M. O`zbek tilida fe`l kesimi ellipsisga uchragan ayrim

gaplar. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1979, ¹5, 79-77-betlar.

11.

Safoyev A. O`zbek tilida bir va ikki sostavli gaplarning bosh

bo`laklari. Sb. «Nauchno`x trudov aspirantov SAGU»  vip.IV, Tashkent,

1986

12.

Sintaktik konstruksiyalarning komponenti to`g`risida. «O`zbek tili

va adabiyoti» jurnali, 1988, ¹2.

---

59

13.

Turopova M. Gap qurilishini logik-grammatik aspektida

tekshirish. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1985, ¹6, 24-26-

betlar.

14.

Xudoyberganova D. Sifat asosli predikativ o`xshatish

konstruksiyasida implitsitlik. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1983, ¹3, 23-25-betlar.

15.

Egamberdiyev V. Sifatdoshlar bilan ifodalangan sodda kesim

haqida. «Tilshunoslik va adabiyotshunoslikka oid tadqiqotlar»,

Toshkent, 1985.

16.

Egamberdiyev V. Kesim ta`rifi haqida ba`zi mulohazalar. Prof.

o`qituvchilar ilmiy konferensiyasining tezislari (Qarshi

pedinstituti), Qarshi, 1987.

33-mavzu:

Vositasiz to`ldiruvchilar

(M.Shayxzodaning «Chorak asr devoni» to`plami asosida)

Reja:

1.

Gapning ikkinchi darajali bo`laklari haqida.

2.

To`ldiruvchi. Vositasiz to`ldiruvchilar, ularning ifodalanishi va

xususiyatlari.

3.

Vositasiz to`ldiruvchilarning belgisiz tushum kelishigida

qo`llanish hollari.

4.

Vositasiz to`ldiruvchilarning belgili va belgisiz qo`llanishidagi

stilistik holatlar.

5.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1. Jamolxonov X. Hozirgi o’zbek  adabiy tili. Toshkent, “Talqin”,

2005 yil. 272 bet.

2. Begmatov  E.  O’zbek adabiy tilining mustaqillik davri rivojiga

doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali. 2006 yil. 1-son.

---

60

3. Abdullayev A., Abdullayev H. Hozirgi o`zbek adabiy tilida gap

bo`laklarining ifodalanishiga doir.

Materiali XII nauchno-

teoriticheskoy konferentsii BuxGPI, Tashkent, 1987.

4. Abdullayev H Gap bo`laklarining ifoda usuli. «Sovet maktabi»

jurnali, 1985, ¹2, 29-31-betlar.

5. Abdullayev H., Shamsiddinov I. Gapning murakkab bo`laklari.

«Sovet maktabi» jurnali, 1987, ¹12, 8-9-betlar.

6. Ashurov D. Uyushgan to`ldiruvchilar. «O`zbek tili grammatikasi

va punktuatsiyasi masalalari» kitobi, Toshkent-Namangan, 1959.

7. Boshmonov M. To`ldiruvchi va holning ba`zi xususiyatlari. «Sovet

maktabi» jurnali, 1982, ¹6, 64-bet.

8. Boshmonov M. O`zbek tilida determinant bo`laklar. «O`zbek tili

va adabiyoti» jurnali, 1982, ¹2, 41-44-betlar.

9. Rasulov R. O`zbek tilida to`siqsiz gap bo`laklari. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1980, ¹6, 28-34-betlar.

10. Azizov O. A. Tilshunoslikka  kirish.-Toshkent: «O'qituvchi»,

1996.

11. Sodiqov A. S., Abduazizov A., Irisqulov M.T. Tilshunoslikka

kirish. - Toshkent: «O'qituvchi», 1981.

12. Abduazizov A. Tilshunoslikka kirish (ma'ruzalar matni), -

Toshkent: «Universitet», 1999, 1-2-qismlar.

34-mavzu

: Inversiya va uning ko`rinishlari

 Reja:

1.

Gapda so`zlar tartibiga doir.

2.

Normal va anormal tartib haqida.

3.

Tartib va gap urg`usi masalasi.

4.

Inversiya va uning ko`rinishlari.

5.

Inversiya – stilistik vosita sifatida.

6.

Xulosa.

---

61

ADABIYOTLAR:

1. Abdullayev A. Ekspressivlikning inversiya orqali ifodalanishi.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1978, ¹6.

2. Boyquziyev H. Ingliz va o`zbek tillarida so`z tarkibi. «O`zbek tili

va adabiyoti» jurnali, 1988, ¹2.

3. Mirzayev M. Gapda so`zlar tartibi. Toshkent, 1985.

4. Solixo`jayeva S. Emotsional gaplarning hosil bo`lishida

inversiyaning ahamiyati. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1984,

¹1, 49-52-betlar.

5. Hayitmetov K. Frazeologiya birliklarda so`zlar tartibi masalasiga

doir. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1986, ¹2.

6. Hayitmetov K. Inversiyaning ba`zi bir xususiyatlari haqida.

sb.molodix uchenix, «Lingvisticheskoye issledovaniye» Tashkent, 1987.

7. Qo'chqortoyev I., Isabekov B. Turkiy filologiyaga kirish.

Toshkent: «O'qituvchi»,1984.

8. Uluqov N. Turkiy filologiyaga kirish.  (ma'ruzalar matni). –

Namangan, 2001., 2003.

9. Azizov O. Tilshunoslikka kirish- Toshkent: «O'qituvchi» 1996.

10. Abduraxmonov G'., Mamajanov S. O'zbek tili va adabiyoti. –

Toshkent: «O'zbekiston». 1995. 3-34-betlar.

13. Jamolxonov X. Hozirgi o’zbek  adabiy tili. Toshkent, “Talqin”,

2005 yil. 272 bet.

11. Begmatov  E.  O’zbek adabiy tilining mustaqillik davri rivojiga

doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali. 2006 yil. 1-son.

---

62

35-mavzu:

Egasi topilmaydigan bir bosh bo`lakli gaplar

(A. Qahhor hikoyalari asosida)

Reja:

1.

Bir sostavli gaplar haqida.

2.

Egasiz bir sostavli gaplarning ko`rinishlari:

à) egasi topiladigan gap;

á) egasi topilmaydigan gap.

3.

Egasi topilmaydigan gaplarning xususiyatlari.

4.

Egasi topilmaydigan gaplarning semantik gruppalari.

5.

Bu tip gaplar bosh bo`lagining ifodalanish yo`llari.

6.

Vositali, vositasiz to`ldiruvchi va hollarning egasi topilmaydigan

gaplar strukturasi komponentlari sifatida kelishi.

7.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

O’zbek filologiyasining dolzarb masalalari. Respublika Ilmiy

nazariy anjumani materiallari. Namangan. 2006 yil.

2.

Abdurahmonov X. O`zbek xalq ijodi asarlarining sintaktik

xususiyatlari bo`yicha kuzatishlar. O`zSSR «Fan» nashriyoti,

Toshkent, 1972.

3.

Rasulov I. Sodda gaplar struktura asosining tarkibiga ko`ra

klassifikatsiyasi. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1970, ¹1.

4.

Rasulov I. Bir sostavli gaplarning grammatik xususiyatlariga doir.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1970, ¹6.

5.

Rasulov I. Bir sostavli gaplar va ularning o`ziga xos belgilari.

Qo`qon DPI asarlari, «O`zbek tili va adabiyoti masalalari»

to`plami, Toshkent, 1971.

6.

Rasulov I. Bir sostavli gaplarning tasnifi. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1971, ¹4.

---

63

7.

Rasulov I. Shaxs termini haqida (bir sostavli gaplar doirasida).

Qo`qon DPI asarlari, «O`zbek tili va adabiyoti masalalari»

to`plami, 3-chiqarish, Toshkent, 1971.

8.

Rasulov I. Predikativlik va modallik hamda ularning o`zaro

munosabatiga doir. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1972, ¹4.

9.

Rasulov I. Hozirgi o`zbek adabiy tilida bir sostavli gaplar.

O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1974.

10.

Saitbaeva M. Topishmoqlarda ot kesimi javob uchun yashirilgan

gaplar. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1980, ¹4, 69-70-betlar.

11.

Turopova M. Gap qurilishini logik-grammatik aspektda

tekshirish. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1985, ¹6.

12.

Begmatov  E.  O’zbek adabiy tilining mustaqillik davri rivojiga

doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali. 2006 yil. 1-son.

13.

Jamolxonov X. Hozirgi o’zbek  adabiy tili. Toshkent, “Talqin”,

2005 yil. 272 bet.

36-mavzu:

Kesimsiz bir sostavli gaplar

(H.H.Niyoziy dramalari asosida)

Reja:

1.

Bir sostavli gaplar masalasiga doir.

2.

Kesimsiz bir sostavli gaplar  va ularning tiplari.

à) nominativ gap;

á) atov gap;

â) baho ifoda qiluvchi gaplar;

ã) tasavvur nomlari.

3.

Bu tip gaplarning qo`llanishidagi xususiyatlar.

4.

Xulosa.

---

64

ADABIYOTLAR:

1.

Jamolxonov X. Hozirgi o’zbek  adabiy tili. Toshkent, “Talqin”,

2005 yil. 272 bet.

2.

Begmatov  E.  O’zbek adabiy tilining mustaqillik davri rivojiga

doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali. 2006 yil. 1-son.

3.

Rasulov I. Sodda gaplar struktura asosining tarkibiga ko`ra

klassifikatsiyasi. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1970, ¹1.

4.

Rasulov I. Bir sostavli gaplarning grammatik xususiyatlariga doir.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1970, ¹6.

5.

Rasulov I. Bir sostavli gaplarning tasnifi. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1971, ¹4.

6.

Rasulov I. Bir sostavli gaplar va ularning o`ziga xos belgilari.

Qo`qon DPI asarlari, «O`zbek tili va adabiyoti masalalari»

to`plami, Toshkent, 1971.

7.

Rasulov I. Atov gap haqida. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1972, ¹2.

8.

Rasulov I. Nominativ va to`liqsiz gaplarning o`zaro farqiga doir.

«Sovet maktabi» jurnali, 1973, ¹2.

9.

Rasulov I. Hozirgi o`zbek adabiy tilida bir sostavli gaplar.

O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1974.

10.

Turopova M. Gap qurilishini logik-grammatik aspektda

tekshirish. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1985, ¹6.

11.

Zamonaviy tilshunoslik va xorijiy tillar o’qitishning dolzarb

masalalari. Xalqaro konferensiya materiallari. Toshkent. O’zDJTU,

2008 yil.

---

65

37-mavzu:

Hozirgi o`zbek adabiy tilidagi to`liqsiz gaplar

(Hamid Olimjon poemalari asosida)

Reja:

1.

To`liqsiz gaplar va  ularning grammatik xususiyatlari.

2.

To`liqsiz gaplarning turlari:

à) Konseptual to`liqsiz gaplar:

á) situativ to`liqsiz gaplar.

3.

To`liqsiz gaplarning dialogik va monologik nutqdagi funksiyasi.

4.

Elliptik to`liqsiz gaplar.

5.

To`liqsiz gaplarda gap bo`laklarining tushirilishi.

6.

To`liqsiz gaplarning bir sostavli gaplardan farqi.

7.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Zamonaviy tilshunoslik va xorijiy tillar o’qitishning dolzarb

masalalari. Xalqaro konferensiya materiallari. Toshkent. O’zDJTU,

2008 yil.

2.

Til, tarjima va adabiyot kengliklarida. Toshkent. “Fan” nashriyoti,

2007 yil.

3.

Boboyeva A. To`liqsiz gaplarni o`rganish tarixidan. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1986, ¹5.

4.

Boboyeva A. To`liqsiz gaplarning tabiati haqida. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1987, ¹6.

5.

Rasulov I. Nominativ va to`liqsiz gaplarning o`zaro farqiga doir.

«Sovet maktabi» jurnali, 1973, ¹2.

6.

Rasulov I. Hozirgi o`zbek adabiy tilida bir sostavli gaplar.

O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1974.

7.

Rustamov H. O`zbek adabiy tilida to`liqsiz gaplar va ularning

stilistikasiga oid ba`zi masalalar. Farg`ona DPI ilm. konf.

materiallari, Toshkent, 1987.

---

66

8.

Shodmonov  E.,  Abdurahmonov  H.  So`z  gap  va  to`liqsiz  gap.

Nizomiy nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari, 87-tom, Toshkent,

1972.

9.

Hazratqulov A. Dialogik nutqning ba`zi bir xususiyatlari haqida.

Trudi SamGU im. Alishera Navoi, Novaya seriya, 189, Samarqand, 1984.

10.

Hazratqulov A. Dialogda to`liqsiz gaplar. Alisher Navoiy

nomidagi Samarqand Davlat universitetining ilmiy asarlari, 148-

chiqarish. Toshkent, 1986.

11.

Hazratqulov A. Dialogik nutqning monologik nutqdan farqlari.

Trudi SamGU im. Alishera Navoi, Novaya seriya, vip. 148, Samarqand,

1986.

12.

Hazratqulov A. Dialogik nutqda to`liqsiz gaplarning ba`zi bir

ko`rinishlari. «O`zbek tili grammatik qurilishi va dialektologiyasi

masalalari», O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1986

13.

Hazratqulov A, Dialogik nutqda kesimi tushib qolgan to`liqsiz

gaplar.

Professor-o`qituvchilarning

ilmiy

konferensiyasi

materiallari (Qarshi DPI), Qarshi, 1987.

38-mavzu:

Qo`shma gap qismlarini o`zaro bog`lovchi leksik

vositalar (A.Qodiriyning «O`tgan kunlar» romani asosida)

 Reja:

1.

Qo`shma gap haqida umumiy ma`lumot.

2.

Qo`shma gap qismlarini o`zaro bog`lovchi leksik vositalar:

à) ayrim leksik elementlar;

á) gap bo`laklarining takrorlanishi;

â) umumiy ikkinchi darajali bo`laklar.

3.

Bu tip leksik vositalarning stilistik xususiyatlari.

4.

Xulosa.

---

67

ADABIYOTLAR:

1.

Abdurahmonov G`. Qo`shma gap bilan sodda gaplarning o`zaro

farqlanishlariga doir ba`zi bir mulohazalar. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1988, ¹3.

2.

Abdurahmonov G`. Ergash gapli qo`shma gaplar masalasi.

«O`zbek tili grammatikasi va punktuatsiyasi masalalari» to`plami,

O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent-Namangan, 1989.

3.

Abdurahmonov G`. Qo`shma gaplarning tarixiy taraqqiyoti

haqida. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1980, ¹2

4.

Abdurahmonov G`. Qo`shma gap sintaksisi. O`zbekiston SSR

«Fan» nashriyoti, Toshkent, 1984.

5.

Abdurahmonov X. Maqollardagi bog`lovchisiz qo`shma gaplarda

ayrim gap bo`laklarining takrorlanishi. «O`zbek tili va adabiyoti

masalalari» jurnali, 1982, ¹3.

6.

Abdurahmonov X. Maqollardagi bog`lovchisiz qo`shma gaplar

strukturasining ba`zi xususiyatlari. «O`zbek tili va adabiyoti

masalalari» jurnali, 1982, ¹6.

7.

Asqarova M. Hozirgi zamon o`zbek tilida qo`shma gaplar.

O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1980.

8.

Asqarova M. Qo`shma gapning ko`chirma gapli turi. «O`zbek tili

va adabiyoti masalalari» jurnali, 1981, ¹1.

9.

Asqarova M. Qo`shma gap qismlarining bog`lovchilar orqali

birikishi. Nizomiy nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari, 42-tom, 1-

kitob, Toshkent, 1983.

10.

Asqarova M. Hozirgi zamon o`zbek tilida ergashish formalari va

ergash gaplar. O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1986.

11.

Muhammadiyeva M. Kengaytirilgan bo`lakning murakkab so`z

birikmasi va ergash gapdan farqi. «O`zbek tili va adabiyoti»

jurnali, 1985, ¹3, 31-32-betlar.

12.

Po`latov A. Ravish va o`xshatish ergash gapli qo`shma gaplar. SM,

1983, ¹8, 36-38-betlar.

---

68

13.

Ravshanov S. Bog`langan qo`shma gaplarning strukturasi.

«O`zbek tili va adabiyoti masalalari» jurnali, 1982, ¹6.

14.

Rustamov H. Ergash gaplarning tasnifiga oid ba`zi masalalar.

«O`zbek tili va adabiyoti masalalari» jurnali, 1989, ¹3.

15.

Hojiyev A. Hozirgi o`zbek adabiy tili bog`lovchilari haqida

mulohazalar. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1986, ¹2, 51-56-

betlar.

16.

Hoshimov G`. Maqsad ergash gapli qo`shma gaplar. SM, 1980, 39,

30-31-betlar.

39-mavzu:

Oybekning «Oltin vodiydan shabadalar»

romanida bog`lovchisiz qo`shma gaplar

 Reja:

1.

Qo`shma gap haqida umumiy ma`lumot.

2.

Bog`lovchisiz qo`shma gaplarning tiplari:

à) bog`langan qo`shma gapga sinonim bo`lgan bog`lovchisiz

qo`shma gaplar;

á) ergashgan qo`shma gapga sinonim bo`lgan bog`lovchisiz

qo`shma gaplar.

3.

Intonatsik bog`lovchisiz qo`shma gap qismlarini o`zaro

biriktirishda asosiy vosita sifatida.

4.

Bog`lovchisiz qo`shma gap qismlarini o`zaro sintaktik munosabati

masalasi.

5.

Bog`lovchisiz boshlanish masalasi bo`yicha adabiyotlarda bayon

qilingan fikrlarga munosabat.

6.

Xulosa.

---

69

ADABIYOTLAR:

1.

Abdurahmonov G`. Qo`shma gaplar bilan sodda gaplarning o`zaro

farqlanishlariga doir ba`zi bir mulohazalar. «O`zbek tili va

adabiyoti masalalari» jurnali, 1988, ¹3.

2.

Abdurahmonov G`. Qo`shma gaplarning tarixiy taraqqiyoti

haqida. «O`zbek tili va adabiyoti masalalari» jurnali, 1980, ¹2.

3.

Abdurahmonov G`. Qo`shma gaplar klassifikatsiyasi.«O`zbek tili

va adabiyoti masalalari» jurnali, 1980, ¹4.

4.

Abdurahmonov H. Bog`lovchisiz qo`shma gaplarda sintaktik

munosabatlarni ifodalashda intonatsiyaning roli. «O`zbek tili va

adabiyoti masalalari» jurnali, 1981, ¹3.

5.

Abdurahmonov H. Maqollardagi bog`lovchisiz qo`shma

gaplarning ba`zi xususiyatlari. «Adabiyotshunoslik va tilshunoslik

masalalari», 3-kitob, Toshkent, 1981.

6.

Abdurahmonov H. Maqollardagi bog`lovchisiz qo`shma gaplarda

ayrim gap bo`laklarining takrorlanishi. «O`zbek tili va adabiyoti

masalalari» jurnali, 1982, ¹3.

7.

Abdurahmonov H. Maqollardagi bog`lovchisiz qo`shma gaplar

strukturasining ba`zi xususiyatlari. «O`zbek tili va adabiyoti

masalalari» jurnali, 1982, ¹6.

8.

Abdurahmonov H. Maqollardagi bog`lovchisiz qo`shma

gaplarning ba`zi xususiyatlari haqida. Nizomiy nomidagi ToshDPI

ilmiy asarlari, 42-tom, 1-kitob, «Tilshunoslik masalalari»,

Toshkent; 1983.

9.

Abdurahmonov H. Maqollardagi bog`lovchisiz qo`shma gap

komponentlari kesimlarining zamon munosabati. Nizomiy

nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari, 42-tom, 1-kitob, «Tilshunoslik

masalalari», Toshkent; 1983.

10.

Abdurahmonov H. Bog`lovchisiz qo`shma gaplar strukturasi

(maqollar asosida); «Adabiyotshunoslik va tilshunoslik

masalalari», 5-kitob, Toshkent, 1983.

---

70

11.

Abdurahmonov H. Bog`lovchisiz qo`shma gap komponentlarini

bog`lovchi vositalar. Nizomiy nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari,

42-tom, 3-kitob, «Tilshunoslik masalalari», Toshkent, 1984.

12.

Asqarova M. Hozirgi zamon o`zbek tilida qo`shma gaplar.

O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1980.

40-mavzu:

Nisbiy so`zlarning ergash gapli qo`shma gap

komponentlarini biriktirishdagi roli

Reja:

1.

Ergash gaplarni bosh gapga ergashtiruvchi vositalar.

2.

Ergash gaplarni bosh gapga biriktiruvchi nisbiy so`zlar haqida.

3.

Bu tip nisbiy so`zlarning gruppalari:

à) shaxs bildiruvchi nisbiy so`zlar;

á) fan bildiruvchi nisbiy so`zlar;

â) o`lchov-miqdor bildiruvchi nisbiy so`zlar;

ã) belgi-daraja bildiruvchi nisbiy so`zlar;

ä) o`rin bildiruvchi nisbiy so`zlar.

4.

Bu tip nisbiy so`zlarning ma`nolari va sintaktik xususiyatlari

masalasiga doir.

5.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Til, tarjima va adabiyot kengliklarida. Toshkent. “Fan” nashriyoti,

2007 yil.

2.

Zamonaviy tilshunoslik va xorijiy tillar o’qitishning dolzarb

masalalari. Xalqaro konferensiya materiallari. Toshkent. O’zDJTU,

2008 yil.

3.

Abdurahmonov G`. Ergash gapli qo`shma gaplar masalasi.

«O`zbek tili grammatikasi va punktuatsiyasi masalalari» to`plami,

O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent-Namangan, 1989.

---

71

4.

Abdurahmonov G`. O`zbek xalq ijodi asarlarining sintaktik

xususiyatlari bo`yicha kuzatishlar. O`zbekiston SSR «Fan»

nashriyoti, Toshkent, 1972.

5.

Asqarova M. Aniqlovchi ergash gaplar. Nizomiy nomidagi

ToshDPI ilmiy asarlari, XII-chiqarish, «O`zbek tili va metodikasi

masalalari», Toshkent; 1989.

6.

Asqarova M. Hozirgi zamon o`zbek tilida qo`shma gaplar.

O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1980.

7.

Asqarova M. Hozirgi zamon o`zbek tilida ergashish formalari.

Nizomiy nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari, 42-tom, 3-kitob,

«Tilshunoslik masalalari», Toshkent; 1984.

8.

Asqarova M. Hozirgi zamon o`zbek tilida ergashish formalari va

ergash gaplar. O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1986.

9.

Azizova A. O`zbek tilida shart va to`liqsiz ergash gaplar

O`zbekiston SSR Fanlar akademiyasi nashriyoti, Toshkent, 1985.

10.

Rahmonov M. Ergash gapli qo`shma gap konstruksiyalari.

«O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1970, ¹6.

11.

Rustamov H. Ergash gaplarning tasnifiga oid ba`zi masalalar.

«O`zbek tili va adabiyoti masalalari» jurnali, 1989, ¹3.

41-mavzu:

Ergashish yo`li bilan tuzilgan murakkab qo`shma

gaplar

 Reja:

1.

Murakkab qo`shma gaplar va ularning asosiy tiplari.

2.

Ergashish yo`li bilan tuzilgan murakkab qo`shma gaplar.

3.

Birgalikda ergashish orqali birikuvchi murakkab qo`shma gaplar.

4.

Ketma-ket ergashish orqali birikuvchi murakkab qo`shma gaplar.

5.

Xulosa.

---

72

ADABIYOTLAR:

1.

Jamolxonov X. Hozirgi o’zbek  adabiy tili. Toshkent, “Talqin”,

2005 yil. 272 bet.

2.

Begmatov  E.  O’zbek adabiy tilining mustaqillik davri rivojiga

doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali. 2006 yil. 1-son.

3.

Abdurahmonov G`. O`zbek tili sintaksisidagi murakkab gaplar

masalasiga doir. «O`zbek tili va adabiyoti masalalari» jurnali,

1982, ¹3.

4.

Abdurahmonov G`. Qo`shma gap sintaksisi. O`zbekiston SSR FA

nashriyoti, Toshkent, 1984.

5.

Abdurahmonov H. O`zbek xalq maqollari tili sintaksisi.

«Adabiyotshunoslik va tilshunoslik masalalari» to`plami,

Toshkent, 1981.

6.

Abdurahmonov H. O`zbek xalq ijodi asarlarining sintaktik

xususiyatlari bo`yicha kuzatishlar. O`zbekiston SSR «Fan»

nashriyoti, Toshkent, 1970.

7.

Asqarova M. Hozirgi zamon o`zbek tilida ergashish formalari.

Nizomiy nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari, 42-tom, 3-kitob,

«Tilshunoslik masalalari», Toshkent; 1984.

8.

Asqarova M. Hozirgi zamon o`zbek tilida ergashish formalari va

ergash gaplar. O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent, 1986.

9.

Azlarov E. O`zbek adabiy tilida bir necha ergash gapli qo`shma

gaplar masalasiga doir. Nizomiy nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari,

XII-chiqarish, «O`zbek tili va metodikasi masalalari», Toshkent;

1989.

10.

Azlarov E. Bir necha ergash gapli qo`shma gaplarning ayrim

xususiyatlari haqida. «O`zbek tili va adabiyoti masalalari» jurnali,

1981, ¹2.

---

73

11.

Azlarov E. Bir necha ergash gapli qo`shma gap sostavidagi ega

ergash gapning ayrim xususiyatlari haqida. «Adabiyotshunoslik

va tilshunoslik masalalari» to`plami, 2-kitob, Toshkent, 1981.

12.

Zamonaviy tilshunoslik va xorijiy tillar o’qitishning dolzarb

masalalari. Xalqaro konferensiya materiallari. Toshkent. O’zDJTU,

2008 yil.

13.

XXI  asrda  o’zbek tili ta’limi masalalari. O’zbek tili doimiy

anjumani 9-yig’ini materiallari. Toshkent, O’zbekiston Milliy

kutubxonasi nashriyoti, 2007 yil.

42-mavzu:

Hozirgi o`zbek adabiy tilida o`zlashtirma gap

(Kundalik matbuot materiallari bo`yicha)

 Reja:

1.

O`zga gap va uning turlariga (ko`chirma gap, o`ziniki bo`lmagan

ko`chirma gap, o`zlashtirma gap) doir.

2.

Ko`chirma gap va muallif gaplari, ularning stilistik talabga ko`ra

o`rinlashish hollari.

3.

O`zlashtirma gap va uning xususiyatlari.

4.

Ko`chirma gapni o`zlashtirma gapga aylantirish yo`llari.

5.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Abdullayev A. Ko`chirma gap va unga bog`liq terminlar. «O`zbek

tili va adabiyoti» jurnali, 1974, ¹3.

2.

Abdullayev A. Ko`chirma gapli konstruksiya komponent-larining

o`zaro munosabati. Alisher Navoiy nomidagi SamDU asarlari,

227-chiqarish, Samarqand, 1971.

3.

Abdullayev A. Ko`chirma gapli konstruksiyalarning strukturasiga

ko`ra turlari. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1978, ¹5.

---

74

4.

Asqarova M., Saidniyozov A., Salimova T. Ko`chirma gap bilan

muallif gapini biriktiruvchi vositalar. Nizomiy nomidagi ToshDPI

ilmiy asarlari, 87-tom, Toshkent; 1972.

5.

Isroilov O. Ko`chirma gap haqida. «O`zbek tili grammatik

qurilishi va dialektologiyasi masalalari», O`zbekiston SSR «Fan»

nashriyoti, Toshkent, 1986.

6.

Isroilov O. Ko`chirma gapning muallif gapiga nisbatan pozitsion

o`rni. Alisher Navoiy nomidagi SamDU asarlari, 327-kitob,

«O`zbek filologiyasi masalalari» Toshkent, 1970.

7.

Isroilov O. Hozirgi zamon o`zbek tilida o`ziniki bo`lmagan

ko`chirma gap. Alisher Navoiy nomidagi SamDU asarlari, yangi

seriya, 188-son, «O`zbek tilshunosligi masalalari», Samarqand,

1971.

8.

Isroilov O. O`ziniki bo`lmagan ko`chirma gaplarning badiiy nutq

sistemasidagi o`rniga doir. Alisher Navoiy nomidagi SamDU

asarlari, yangi seriya, 188-son, «O`zbek tilshunosligi masalalari»,

Samarqand, 1971.

9.

Isroilov O. O`ziniki bo`lmagan ko`chirma gaplarning ba`zi bir

xususiyatlari. Alisher Navoiy nomidagi SamDU asarlari, yangi

seriya, 188-son, «O`zbek tilshunosligi masalalari», Samarqand,

1971.

10.

Isroilov O. O`zga gap haqida. Alisher Navoiy nomidagi SamDU

asarlari, 227-son, Samarqand, 1971.

11.

Saidniyozov A. Ko`chirma gapning darajalanishi. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1971, ¹5 (jajji tadqiqot).

12.

Saidniyozov A. Ko`chirma gap tuzilishining ba`zi xususiyatlari

haqida. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali, 1971, ¹5 (jajji

tadqiqot).

13.

Saidniyozov A. O`zbek tilida ko`chirma gapning ayrim turlari

haqida. Nizomiy nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari, 98-tom,

Toshkent, 1972.

---

75

14.

XXI  asrda  o’zbek tili ta’limi masalalari. O’zbek tili doimiy

anjumani 9-yig’ini materiallari. Toshkent, O’zbekiston Milliy

kutubxonasi nashriyoti, 2007 yil.

43-mavzu:

Dialog nutqining xususiyatlari

 Reja:

1.

Yozma va og`zaki nutq haqida ba`zi mulohazalar.

2.

Dialog – ko`chirma gap turi sifatida.

3.

Dialog nutqining xususiyatlari.

4.

Dialogning monologdan farqi.

5.

Dialog nutqining ahamiyati.

6.

Dialog va to`liqsiz gap munosabati.

7.

Xulosa.

ADABIYOTLAR:

1.

Sobirova M. Ta'limda ilg'or texnologiya. O'zbek tili ta'limi

jarayonida milliy istiqlol g'oyasini singdirish masalalari. Toshkent,

2003 yil, 104-bet.

2.

Sobirova M. Matn ustida ishlash jarayonida o'quvchi so'z

boyligini oshirish. «Til va adabiyot ta'limi» jurnali, Toshkent,

1998 yil, 1-son, 29-31-betlar.

3.

Boboyeva A. To`liqsiz gaplarni o`rganish tarixidan. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1986, ¹5.

4.

Boboyeva A. To`liqsiz gaplarning tabiati haqida. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1987, ¹6.

5.

Rasulov I. Nominativ va to`liqsiz gaplarning o`zaro farqiga doir.

«Sovet maktabi» jurnali, 1973, ¹2.

---

76

6.

Rustamov H. O`zbek adabiy tilida to`liqsiz gaplar va ularning

stilistikasiga oid ba`zi masalalar. Farg`ona pedinstitutlari ilmiy

konferensiyasi materiallari, Toshkent, 1987.

7.

Shodmonov E., Abdurahmonov H. So`z – gap va to`liqsiz gap.

Nizomiy nomidagi ToshDPI ilmiy asarlari, 87-tom, 1972.

8.

Hazratqulov A. Dialogik nutqning ba`zi bir xususiyatlari haqida.

Trudi SamGU im. A.Navoiy, Novaya seriya, 139-son, Samarqand,

1981.

9.

Hazratqulov A. Dialogda to`liqsiz gaplar. Alisher Navoiy

nomidagi Samarqand Davlat universitetining ilmiy asarlari, 148-

chiqarish, Toshkent, 1986.

10.

Hazratqulov A. Dialogik nutqning monologdan farqlari. Trudi

SamGU im. A.Navoiy, Novaya seriya, vip. 148, Tashkent, 1986.

11.

Hazratqulov A. Dialogik nutqda to`liqsiz gaplarning ba`zi bir

ko`rinishlari. «O`zbek tili grammatik qurilishi va dialektologiyasi

masalalari» to`plami, O`zbekiston SSR «Fan» nashriyoti, Toshkent,

1987.

12.

Hazratqulov A. Dialogik nutqda kesimi tushib qolgan to`liqsiz

gaplar. Qarshi pedinstituti professor-o`qituvchilarining ilmiy

konferensiyasi tezislari, Qarshi, 1987.

44-mavzu:

Tinish belgilarining aralash ishlatilish hollari

 Reja:

1.

O`zbek tili punktuatsiyasi haqida.

2.

Tinish belgilarining aralash ishlatilishi:

à) nuqta, vergul, nuqtali vergul;

á) tire, defis, qavs;

â) qo`shtirnoq, so`roq va undov belgisi;

ã) ikki nuqta, ko`p nuqta va boshqa ko`rinishda qo`llanish hollari

haqida.

---

77

3.

Tinish belgilarining ma`no, mazmun va ekspressivlik uchun

ahamiyati.

4.

Xulosa: hozirgi zamon matbuotida tinish belgilarini ishlatishning

o`ziga xos xususiyatlari, ahvoli va bir xil belgining qator

qo`llanishi.

ADABIYOTLAR:

1.

Begmatov  E.  O’zbek adabiy tilining mustaqillik davri rivojiga

doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali. 2006 yil. 1-son.

2.

Jamolxonov X. Hozirgi o’zbek  adabiy tili. Toshkent, “Talqin”,

2005 yil. 272 bet.

3.

Abdurahmonov G`. Punktuatsiyani o`rganish metodikasi.

«O`qituvchi» nashriyoti, Toshkent, 1988.

4.

Nazarov K. Ko`p nuqtaning qo`sha qo`llanishiga doir. «O`zbek tili

va adabiyoti» jurnali, 1987, ¹2.

5.

Nazarov K. O`zbek tili punktuatsiyasining asoslari. Toshkent,

1971.

6.

Nazarov K. O`zbek tili punktuatsiyasining prinsiplari. «O`zbek tili

va adabiyoti» jurnali, 1972, ¹1.

7.

Nazarov K., Yo`ldosheva M. «Turkiston viloyatining gazeti»da

tinish belgilarining qo`llanishi. «O`zbek tili va adabiyoti» jurnali,

1972, ¹5 (jajji tadqiqot).

8.

Nazarov K. Tinish belgilarining stilistik funksiyalari haqida.

ToshDU ilmiy asarlari, 427-chiqarish, Toshkent, 1972.

9.

Nazarov K. Tinish belgilari va yozma nutq. O`zbekiston SSR

«Fan» nashriyoti, Toshkent, 1974.

10.

G`oziyev X. Tinish belgilarining shakli va miqdori. «O`zbek tili va

adabiyoti» jurnali, 1987, ¹5.

---

78

11.

G`oziyev X. O`zbek punktuatsiyasi tarixi. «O`zbek tili

grammatikasi va punktuatsiyasi masalalari» to`plami, O`zSSR FA

nashriyoti, Toshkent-Namangan, 1989.

45-Mavzu:

Mashrab asarlarida arabcha so`zlarning

ishlatilishi

Reja:

1. B. Mashrabning hayoti va ijodi.

2. Mashrab asarlarida arabcha so`zlaning ishlatilishi.

3. Mashrabning ilohiy kechinmalari va umuminsoniy fazilatlarining

so`zlarda aks etishi.

ADABIYOTLAR:

1. Rafiyev A. Turkiy tillarning qiyosiy-tarixiy grammatikasi.

Toshkent. O’zbMU. 2005 yil.

2. Irisqulov M. Tilshunoslikka kirish.-Toshkent: «O'qituvchi», 1992.

3. Mirtojiyev M.M. O'zbek tili fonetikasi. –Toshkent: «Universitet».,

1998.

4. Mirzaqulov M. Grammatika o'qitishning lingvistik asoslari. -

Toshkent: «O'qituvchi» 1994.

5. Ne'matov H., Rasulov R. O'zbek tili sistem leksikologiyasi

asoslari. - Toshkent: «O'qituvchi», 1995.

6. Nurmonov A. O'zbek tili fonologiyasi va morfonologiyasi.-

Toshkent: «O'qituvchi», 1990.

7. Ne'matov H., Bozorov O. Til va nutq.-Toshkent: «O'qituvchi»,

1993.

8. Nurmonov A., Rasulov R. O'zbek tili jadvallarda.-Toshkent:

«O'qituvchi», 1991.

9. Hojiyev A. Tilshunoslikka oid termin-larning izohli lug'ati.-

Toshkent, 2002.

10. Klassik meros va yoshlar tarbiyasi. Toshkent. 2004 yil.

---

79

46-Mavzu: