•d a V r n a s h r iy o t I t o s h k e n t

0 ‘yinchoq ixtirolar

0 ‘zining  optika  borasidagi  kashfiyot- 

lari  bilan  tanilgan  shotlandiyalik  olim 

Devid  B ryuster  ajoyib  o'yinchoq  -  

kaleydoskopni  ya- 

ratdi.  B ryuster  ko‘z- 

guda  aks  etadigan 

jism lar  chiroyli,  sim- 

m etrik 

naqshlarni 

hosil  qilishiga  e’tibor 

qaratdi. 

Ixtironing 

nomi  gerkcha  so'zlar 

yig'indisidan 

kelib 

chiqadi:  «kolos»  -  

«chiroyli»,  «eydos»  -

«tuzilishi» va  «skopos»  m a’nolarini  anglatadi.  Bir  butun  qilib  «chi­

royli  manzarani  kruvchi»  deb  tarjim a  qilinadi.  Kaleydoskopda 

rang-barang  shisha  parchalari  va  boshqa  chiroyli  jism lar  truba- 

ning  bosh  qism iga joylashtirilgan.  Ikkinchi tom ondan  qaralganda 

har  safar  o'zgaradigan  ajoyib  naqshlarni  ko'rish  mum kin  bo'ladi. 

Buning  uchun kaleydoskopni aylantirish kerak.

Kaleydoskopdagi turli-tum an rangli naqshlar 

ko'ruv trubasi ichiga o'rnatilgan oynalar tizimida 

paydo bo'ladigan tasvirlar tufayli olinadi

Shunisi ajablanarliki,  25  ta  elem entli  kaleydoskop­

ni butun 500 million yil davomida  kuzatsangiz ham, 

unda aks etayotgan naqshlar sira  takrorlanmaydi.

Ilk  rezinali  ha vo  s h a rla ri  taniqli  fizik va  kim yo  olimi,  professo r