D. A. Mamatqulov bolalar anatomiyasi va fiziologiyasi asoslari

                             YURAKNING TUZILISHI. 
 Yurak  ko‗krak  bo‗shlig‗ida  joylashgan.  Yurak  konus  shaklida  bo‗lib,  uning 
asosi birinchi va ikkinchi qovurg‗alar oralig‗ining, uchi esa to‗rtinchi va beshinchi 
qovurg‗alar  oralig‗ining  ro‗parasida  turadi.  Yurak  sirtqi  tomondan  biriktiruvchi 
to‗qima  pardasi  yurak  xaltasi  bilan  o‗ralgan.  Yurak  devori  ko‗ndalang-targ‗il 
muskuldan  tuzilgan,  yurak  bo‗lmalarining  muskul  devori  yupqaroq  bo‗lib,  chap 
qorincha devori o‗ng  qorinchanikiga  qaraganda  qalinroqdir.  Yurak bo‗lmasi  bilan 
yurak  qorinchasi  tavaqali  klapan  bilan  tutashib  turadi.  Klapanlar  yupqa,  ammo 
cho‗zilishga  yaxshi  qarshilik  ko‗rsatadigan  pishiq  pardadir.  Tavaqalar  chetidan 
qorinchalarning  ichki  yuzasiga  borib  birikadigan  pay  iplar  chiqadi.  Yurakda 
tavaqali  klapanlardan  tashqari,  yarim  oysimon  klapanlar  ham  bor.  Ular  chap 

---

135 
 
qorincha  bilan  aorta  va  o‗ng  qorincha  bilan  o‗pka  arteriyasi  chegaralarida 
joylashgan.  
    
 
 
38-rasm. Yurakning tuzilishi.