Cover page obzor iqtisodiy-last 7B. cdr

1-боб. Шартномаларни тузиШ, ўзгартириШ, бекор қилиШ ва уларни
ҳақиқий эмас деб топиШ билан боғлиқ иШлар бўйича суд амалиёти
15
жавобгарлар “Пахта” АЖ ва туман ҳокимлигига нисбатан судга 
ариза билан мурожаат қилиб, “Пахта” АЖ ва “Бобо деҳқон” фермер 
хўжалиги ўртасида пахта хом-ашёси ва уруғлик харид қилиш бўйича 
2014 йил 20 январда тузилган 234-сонли контрактация шартномаси 
1 .2-бандининг биринчи қисмини ўзгартиришни сўраган . 
Фк 383-моддасининг биринчи ва иккинчи қисмларига мувофиқ 
шартнома тузишда тарафлар учун асос бўлган вазиятнинг жиддий 
ўзгариши, агар бошқача тартиб шартномада назарда тутилган бўлмаса 
ёки унинг моҳиятидан англашилмаса, шартномани ўзгартириш ёки 
бекор қилиш учун асос бўлади . Вазиятнинг тарафлар олдиндан кўра 
билганларида шартномани умуман тузмасликлари ёки анча фарқ 
қиладиган шартлар билан тузишлари мумкин бўлган даражада 
ўзгариши унинг жиддий ўзгариши ҳисобланади .
Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Пленумининг 
“Хўжалик шартномаларини тузиш, ўзгартириш ва бекор қилишни 
тартибга солувчи фуқаролик қонун ҳужжатлари нормаларини 
қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида” 2009 йил 18 декабрдаги 
203-сонли қарорининг 20-бандида вазият жиддий ўзгариши 
муносабати билан шартномани ўзгартириш ёки бекор қилишга доир 
низоларни кўриб чиқишда, агар тарафлар шартномани жиддий 
ўзгарган вазиятга мувофиқлаштириш ёки уни бекор қилиш ҳақида 
келиша олмаган бўлсалар, шартнома Фк 383-моддаси учинчи 
қисмининг 1-4-бандларида санаб ўтилган барча шартлар бир 
вақтда мавжуд бўлган ҳолдагина бекор қилиниши (ўзгартирилиши) 
мумкинлиги ҳақида тушунтириш берилган .
Мазкур ҳолатда вазият жиддий ўзгарган . Яъни “Бобо деҳқон” 
фермер хўжалиги билан туман ҳокимлиги ўртасида 34,8 гектар 
ер майдонини ижарага бериш тўғрисида шартнома тузилмасдан 
қолганлиги натижасида контрактация шартномасида кўрсатилган 
76,7 тонна пахта хомашёсини олиш имкониятидан маҳрум бўлган . 
Шу боис Ҳайъат биринчи инстанцияси суди арз қилинган талабни 
қаноатлантириш, контрактация шартномаси 1 .2-бандининг биринчи 
қисмини ўзгартиришни лозим топганлигини, яъни тарафлар ўртасида 
тузилган контрактация шартномасининг “Бобо деҳқон” фермер 
хўжалиги томонидан 32,4 гектар ер майдонидан 90,7 тонна пахта 

---