Conference proceedings

NEFTQAZÇIXARMA TEXNOLOJİ PROSESİNDƏ MODELLƏŞDİRMƏ 
ELEMENTLƏRİNİN TƏDQİQİ 
Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti 
[e-mail] 
Xülasə
. Neftqazçıxarma texnoloji prosesində idarə olunan parametrlər təyin edilmiş, bu 
parametrlərin müasir tələblərə cavab verən ölçü cihazları tədqiq edilmişdir. Texnoloji prosesinin modelləşdirilməsi üçün riyazi modelin 
qurulmasının vacibliyi əsaslandırılmış və bu məqsədlə prosesin həm idarə olunan parametrləri, həm də bu parametrlərin ölçü 
cihazlarından ibarət baza yaradılmışdır. 
Açar sözlər.
Neftqazçıxarma, ölçü cihazları, prosesin modelləşdirilməsi, texnoloji proses, ətraf mühit, verilənlər bazası. 
Müasir cihazlar və onların materialları və elementləri beynəlxalq sənaye standartlarına uyğun olmalıdır. 
Materiallar və komponentlər sahədə təsdiqini tapmış ən yeni dizaynda olmalı və hazırki istehsalat mühitinin tələblərinə 
cavab verməlidir. Standartlaşdırma, təhlükəli bölgələr üçün sertifikatlı avadanlıqların alınmasını, avadanlıqların sahənin 
tələblərinə cavab verəcəyini və ya bu tələbləri ödəmənin daha yaxşı olacağını ifadə edir [1-5]. 
HART protokolu, təhlükəsizlik funksiyası olmayan bütün müasir cihazlar tərəfindən istifadə olunur. Müasir 
cihazlar, daxilindəki proqram və mikroproqram konfiqurasiyalarının köməyi ilə "kilidlənə bilər" və edilmiş dəyişiklikləri 
məsafədən aradan qaldırmaq imkanına malikdir. Təhlükəsizliklə əlaqəli olan bütün müasir cihazlar məsafədən idarəetmə 
funksiyaları üçün yerli mühafizəyə da malik olurlar. 
Sənaye mühitində fasiləsiz ölçmə və idarəetmə prosesini yerinə yetirmək üçün kommunal təchizat təmin 
edilməlidir və kommunal təchizat bunlardan ibarətdir: 
Nöc havası: 
0.62 ÷ 0.9 kqs/sm2
Motorlu klapanın enerji təchizatı: 400 Vac 3 faza @ 50 Hz. 
Fasiləsiz enerji təchizatı: 230 Vac @ 50 Hz. 
Vahid İdarəetmə və Təhlükəsizlik Sisteminin gücü: 24 Vdc. 
Babayev T.B. 
Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti, Bakı, Azərbaycan 
[e-mail]
Kərim Bağırzadə 

---