Conference proceedings

TV YAYIM KANALLARININ ANALOQ-RƏQƏM ÇEVRİLMƏSİ ZAMANI 
YARANAN TƏHRİFLƏR 
Magistr, II kurs.qrup A6139 
Elmi rəhbər: prof.Məmmədov İ.R 
TV yayım siqnalının verilişində müəyyən təhriflər yaranır. Bu təhriflərə misal olaraq analoq-rəqəm çevrilməsi 
zamanı siqnalın məhdudlanmasını göstərmək olar. Analoq-rəqəm çevrilməsi prosesinin yarada biləcəyi məhdudlama 
küylərinin səviyyəsinin azaldılması parlaqlıq siqnalında baş verən təhriflər baxımından daha əhəmiyyətlidir. İfrat 
yüklənmə küyləri TV yayım siqnalının səviyyəsi kvantlayıcının maksimal addımından artıq olduqda yaranır. Belə küylər 
xarakterik küylərdir. Kvantlayıcının çıxışında bu zaman siqnal almış oluruq və həmin siqnal maksimal qiymətlətləndirmə 
səviyyəsinə uyğun olur, yəni alınmış nəticə kvantlayıcıdan əvvəl siqnalı maksimal kvantlama addımına uyğun gərginliyə 
qədər yuxarıdan məhdudlayan məhdudlayıcının qoşulmuş olduğu nəticə ilə eyni olur.[1] 
Giriş siqnalının dinamiki diapazonu buraxıla bilən qiymətdən böyük olduqda onun məhdudlanması baş verir. 
Belə məhdudlama əlavə küylər yaradır ki, bunlara da məhdudlama küyləri deyilir. Təsvirlərin müşahidə olunma 
şəraitindən asılı olaraq təhriflər gözlə görünə bilər. Kvantlanan siqnalın dinamiki diapazonunun adaptiv tənzimlənməsi 
metodundan məhdudlama küylərinin səviyyəsi buraxıla bilən qiymətdən artıq olduqda istifadə olunur.[2] 
BKM bütün çoxkanallı rabitə sistemlərinə aiddir və bu ilkin kanalların yaradılması metodlarından asılı deyil. Bu 
kanalda BKM maneəyə məruz qalan kanalın girişində siqnal olmadıqda təsiredici kanalın siqnalının təsiri ilə yaranır. 
Kvantlamanın işçi nöqtəsi birpolyarlı və ikipolyarlı siqnalın kavantlanması zamanı seçilir. Verici borunun qeyri-xətti işıq 
xarakteristikası kinoskopun əks qeyri-xətti amplitud xarakteristikası ilə qismən kompensasiya olunsa da, tam keçid 
xarakteristikasının müəyyən qeyri-xəttiliyi mövcud olur ki, bu da müəyyən təhriflərə səbəb olur.[3]
Nəticə 
TV yayım siqnalının rabitə xətti üzrə verilis zamanı yaranan kavantlayıcının çıxışında alınan siqnal tehrif 
olur.Nəticə olaraq, siqnal/maneə nisbəti azalır və verilən siqnal təhrif olur. Pozitiv siqnalın maksimal səviyyəsinin belə 
məhdudlanması təhriflərə və deməli, canlandırılan təsvirin keyfiyyətinin aşağı düşməsinə səbəb olur.