Çolpan’in köŞe yazilari (İnceleme-metiN)

2.2.3.7.
 
Mei Lanfang (1934) 
Çolpan’ın Çinli aktör Mei Lanfang hakkında yazdığı bu makale “Qizil Özbekistån” 
[Kızıl Özbekistan] gazetesinin 1935 yılı 24 Nisan sayısında “Çolpan” imzası ile 
yayımlanmıştır. Daha sonra “Ädäbiyåt Nädir?” [Edebiyat Nedir?] makaleler toplamında 
tekrar neşredilmiştir.
 
Çolpan yazının giriş kısmında yazının, Mei Lanfang’in SSCB’ye yaptığı ziyaretle 
alakalı olduğunu not düşmüştür. Çolpan, Mei Lanfang’in Çin’de “Parlak Yıldız” olarak 
adlandırılmasından bahseder. Çin’de kadın rollerini oynayan aktörlere “tan” 
denildiğinden bahseden Çolpan, Mei Lanfang’in de bu “tan”lardan olduğunu yazar. Mei 
Lanfang’in sadece kadın rolünü oynadığını da ekler. Moskova’nın büyük gösteri 
salonlarından “Muzik-xoll” salonunda onun gösterisini izlediğini yazan Çolpan, Mei 

---

92 
Lanfang’in turneleri zamanında sergilenen oyunları için Rus dilinde özel bir kitapçık 
çıkartıldığını, o kitapçıkta 6 piyes ve 6 raks yer aldığını eklemektedir. Turnede sahnelenen 
6 piyeste de kadın rollerini Mei Lanfang’in oynadığına değinir. Çin’de kadın rolü 
oynayan çok erkek olduğunu yazan Çolpan, bunların içinde en iyisinin Mei Lanfang 
olduğunu dile getirir. Çolpan yazısında Çin Klasik Tiyatrosu ile Özbek Tiyatrosu arasında 
da karşılaştırmalar yapmıştır. Çolpan yazının devamında Mei Lanfang’in sergilediği 
performans sırasında ellerini ustaca kullanmasına değinir. Çolpan, Mei Lanfang’in 
tiyatrosunu yüzyılların tiyatrosu, gelenek tiyatrosu ve yüksek sanat tiyatrosu olarak 
tanımlarken Özbek Tiyatrosu’nun ise hala şekil tarafından genç olduğuna değinir.
2.2.3.8.
 
Şarkıya Hayran (1935) 
Makale “Gulistån” [Gülistan] dergisinin 1935 yılı 7. sayısında “Çolpan” imzası ile 
basılmıştır. Daha sonra “Ädäbiyåt Nädir?” [Edebiyat Nedir?] makaleler toplamında tekrar 
neşredilmiştir. 
Çolpan bu yazısında tiyatro oyuncusu ve opera sanatçısı olan Özbek Halime 
Nasir’den bahsetmektedir. Halime Nasir’in ailesinin eskiden beri sanatla ilgili olduğunu 
yazan Çolpan, Ekim Devrimiyle birlikte Halime Nasir’in kendini kanıtlama ve gösterme 
fırsatına sahip olduğun yazar. “...hiç şüphe yok ki inkılabın feyizli elleri değmese, Halime 
bugün gördüğümüz yetenekli, diğer paha biçilemez yeteneklerimiz gibi dört duvar 
arasında kalıp perişan olurdu” diye de ekler. Çolpan daha sonra Halime’nin aldığı eğitime 
ve oynadığı oyunlara değinir. Halime Nasir’in sanat hayatına tiyatro oyunlarında rol 
alarak başladığını ancak daha sonra müzikale geçerek şarkılar seslendirdiğini de yine bu 
yazıdan öğrenmekteyiz. Çolpan bu yazıda Halime’nin önemli eserlerde büyük roller 
canlandırdığına da değinmiş, bu konuda bilgiler vermiştir.
Yazıya konu olan Halime Nasirkızı, ünlü Özbek opera şarkıcısıdır. 1924 – 1927 
yılları arasında Bakü Tiyatro Meslek Yüksek Okulunda ve 1934 – 1937 yılları arasında 
da Moskova Özbek Opera Atölyesinde eğitim almıştır. Akcunus, Karmen, Leyla, 
Mecnun, Gülsara, Zeynep, Maysara partileri ve seçkin halk koşukları icracısıdır. 

---

93