Человеческий капитал мира

“Халқаро меҳнат бозори ва миграция”

Лектор: Омонуллохон Мидхадович Ахмедов

Бакалавриат коди:	IER
Ўқув шакли:	Кундузги, кечки
Семестр:	4
Кредитлар сони:	3

7- мавзу. “Европа ва Марказий Осиё минтақасида бандлик ва меҳнат бозори”

• Мавзу режаси:
• 1. Европа ва Марказий Осиёда ёшлар меҳнат бозорлари
• 2.Европа ва Марказий Осиёда муносиб меҳнат қилиш учун келажак имкониятилари ва муаммолар
• 3. Минтақа меҳнат бозорига эътибор

Ёшлар меҳнат бозори хусусиятлари

• Ёшлар- бу жамиятнинг шундай ижтимоий-демографик гуруҳи бўлиб, у биринчи навбатда меҳнат ва ижтимоий ўз тақдирини ўзи белгилаш босқичида эканлиги, ҳали меҳнат фаолияти субъекти сифатида шаклланмаганлиги, меҳнат функцияларини доимий равишда ўзгартириш қобилиятига эга эканлиги билан тавсифланади. Ёшлик даври инсон ҳаёт циклининг муҳим ижтимоий ва демографик ҳодисаларини ҳисобга олади: умумий таълимни тугатиш, касб танлаш, касб-ҳунар таълими ва мутахассисликни олиш, иш бошланиши, никоҳ, болалар туғилиши.
• Аксарият ёшлар яхши иш шароитларига эга бўлган муносиб, яхши маошли иш топишга интилишади, аммо шу билан бирга зарур иш тажрибаси, профессионаллиги ва ҳақиқий вазиятларга прагматик қарашлари туфайли ва шахсий ва мартаба ривожланишининг кейинги истиқболларига иккиланиш, малака хусусиятларини, иш жойидаги талабларга мос келишни тасдиқловчи хужжатлар йўқлиги туфайли муаммолар мавжуд.
• Ишсизликнинг ўсишига таъсир қилувчи табиий сабаблардан ташқари, ёшларнинг ўзларидан келиб чиқадиган асосли омиллар ҳам мавжуд бўлиб, бу уларнинг меҳнат бозорида қарама-қарши табиатини яратади. Бир томондан, ёшлар етарли касбий тайёргарлик ва иш қобилиятига эга эмаслар, шунинг учун иш берувчиларнинг уларга бўлган талаби паст. Бошқа томондан, бўш иш ўринлари кўпинча ёшларнинг иш ҳақи сифати ва даражаси бўйича эҳтиёжларини қондира олмайди.
• Ёшлар ўз эҳтиёжларини қондирадиган иш топишни исташлари табиий. Аммо кўпчилик учун кўплаб ҳаётий омиллар туфайли ишсиз қолиш имконияти йўқ. Шу сабабли, ёшлар кўпинча камида минимал даромад олиш учун иш топадилар, натижада иш берувчилар ёш мутахассисларни эътиборсиз қолдирадилар, кам иш ҳақи белгилайдилар, бонусларни тўламайдилар ва ходимларга ортиқча талаблар қўядилар. Барча бу тез-тез иш ўзгаришлар олиб келади, тез-тез ишсизлик ҳолатиги олиб келади.